Η Ελλάδα όπως και όλες οι υπόλοιπες χώρες του πλανήτη άρχισαν, κυρίως από το 2022 και ύστερα, δειλά-δειλά να επιστρέφουν σε μία κανονικότητα. Όλα τα στάνταρ που υπήρχαν προ κορωνοϊού τέθηκαν ξανά σε λειτουργία, ενώ οι άνθρωποι ήταν αναγκασμένοι να αλλάξουν για μία ακόμα φορά τις συνήθειές τους. Κάτι αντίστοιχο ισχύει και για τις επιχειρήσεις που αποτελούν έναν από τους κυριότερους παράγοντες της ελληνικής και της παγκόσμιας οικονομίας.
Οι αλλαγές που επήλθαν στον εργασιακό τομέα ήταν σημαντικές, ενώ αν λάβουμε υπόψη τη δραματική αύξηση του κόστους ζωής μπορούμε να συμπεράνουμε ότι το 2022 ήταν μία πολύ σημαντική χρονιά για τον εργασιακό χώρο.
Σύμφωνα με έρευνα της KPMG οι επιχειρήσεις χρειάστηκαν να προβούν σε σημαντικές αλλαγές για να ανταποκριθούν στα νέα δεδομένα. Στην έρευνα αυτή συμμετείχαν συνολικά 118 ελληνικές και πολυεθνικές επιχειρήσεις από όλους τους κλάδους της παραγωγής (λιανεμπορίου, καταναλωτικών προϊόντων, υψηλής τεχνολογίας, ασφαλιστικού και φαρμακευτικού). Μερικά από τα πιο αξιοσημείωτα συμπεράσματα στα οποία κατέληξε είναι:
- Το 78% των επιχειρήσεων έδωσαν αύξηση σε τουλάχιστον μία κατηγορία εργαζομένων – ο μέσος όρος της αύξησης ανέρχεται σε 2,1%.
- Η προσφορά προγραμμάτων ασφάλισης ζωής και υγείας ανήλθαν για το 2022 σε 88% και 96% αντίστοιχα.
- Ένα ποσοστό επιχειρήσεων κοντά στο 70% προχώρησαν μέσα στο 2022 ή σκοπεύουν να προχωρήσουν σε ένα υβριδικό μοντέλο εργασίας.
- Το ποσό που δόθηκε ως μπόνους απόδοσης στους εργαζομένους κινήθηκε περίπου (κατά μέσο όρο) στο 9% των συνολικών ετήσιων αποδοχών.
- 6 στις 10 επιχειρήσεις προσφέρουν ιδιωτικό πρόγραμμα συνταξιοδότησης σε τουλάχιστον μία κατηγορία εργαζομένων.
Το υβριδικό μοντέλο εργασίας είναι κάτι εξαιρετικά καινούριο για τα ελληνικά δεδομένα τουλάχιστον, για αυτό και χρειάζεται την αρωγή των επιχειρήσεων για να μπορέσουν οι εργαζόμενοι να προσαρμοστούν σε αυτήν τη νέα τάξη πραγμάτων. Πρόκειται, ουσιαστικά, για έναν συνδυασμό εργασίας από το σπίτι και από το γραφείο και έχει υιοθετηθεί εδώ και κάποια χρόνια σε αρκετές ανεπτυγμένες χώρες του πλανήτη. Για μία ομαλή μετάβαση στο υβριδικό μοντέλο εργασίας οι επιχειρήσεις προμηθεύουν επιπλέον εξοπλισμό, εφαρμόζονται ψηφιακές λύσεις, ενώ πολύ διαδεδομένη είναι η διοργάνωση σεμιναρίων για την περαιτέρω κατάρτιση του προσωπικού στα νέα μέσα.
Σε γενικές γραμμές οι επιχειρήσεις έχουν προσπαθήσει να βρουν μέσα ώστε να βοηθήσουν το προσωπικό τους και στον οικονομικό τομέα. Οι αυξήσεις που δόθηκαν, οι οποίες διαφέρουν ανάλογα τον κλάδο, δεν είναι ικανές να καλύψουν την αύξηση του κόστους ζωής. Πάντως, υπάρχουν μεμονωμένες πρωτοβουλίες οικονομικής ενίσχυσης των εργαζομένων, πρωτοβουλίες που έχουν έναν υποστηρικτικό ρόλο.
Πρέπει, όμως, να έχουμε κατά νου ότι και ο συνολικός τζίρος των επιχειρήσεων αυξήθηκε σημαντικά το 2022. Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, σε 461,242 δισ. ευρώ ανήλθε ο κύκλος των εργασιών για το σύνολο των επιχειρήσεων και των δραστηριοτήτων της οικονομίας το 2022. Το αντίστοιχο νούμερο για το 2021 ήταν 340,283 δισ., οπότε υπάρχει μία αύξηση της τάξης του 35,5%. Η μεγαλύτερη αύξηση παρατηρήθηκε στον τομέα Δραστηριοτήτων Υπηρεσιών Παροχής Καταλύματος και Υπηρεσιών Εστίασης (51,8%) και η μικρότερη βρέθηκε στον τομέα Δραστηριοτήτων σχετικά με την Ανθρώπινη Υγεία και την Κοινωνική Μέριμνα (2,2%).
Στο τελευταίο τρίμηνο του 2022 εντοπίστηκε η μεγαλύτερη διαφορά σε σχέση με το 2021. Ο κύκλος των εργασιών ανήλθε σε 125,212 δισ. ευρώ, ενώ την αντίστοιχη περίοδο του 2021 ανήλθε σε 100,967 δισ. Η διαφορά αυτή είναι 24%, ενώ ο τομέας που επηρεάστηκε πιο θετικά από όλους ήταν αυτός της εκπαίδευσης, γνωρίζοντας μία αύξηση 35,1%. Στον αντίποδα, ουραγός της λίστας είναι οι επιχειρήσεις του που σχετίζονται με την Παροχή Νερού, την Επεξεργασία Λυμάτων, τη Διαχείριση Αποβλήτων και τις Δραστηριότητες Εξυγίανσης (4%).
Ο συνδυασμός των ευρημάτων των δύο ερευνών μας επιτρέπει να αποκτήσουμε μία καλύτερη εικόνα για την πορεία της εργασίας στην Ελλάδα. Οι περισσότερες επιχειρήσεις είδαν αυξήσεις στα έσοδά τους το 2022, μετά από τη μεταβατική χρονιά του 2021, όμως, υπήρχε μία αναντιστοιχία στις αυξήσεις στους μισθούς του προσωπικού. Με δεδομένη την ακρίβεια, αλλά και τις υπόλοιπες δυσκολίες που μπορεί να αντιμετωπίζει ένα νοικοκυριό, δεν του αρκεί μία τόσο μικρή αύξηση και χρειάζεται δραματικότερες αλλαγές.
