Έχοντας εισέλθει επίσημα στην προεκλογική περίοδο των Ευρωεκλογών της 9ης Ιουνίου, το DREAM ON-line επιχειρεί να γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ των πολιτικών προσώπων και της νέας γενιάς.
Αυτήν την εβδομάδα, φιλοξενούμε στη στήλη τον Γραμματέα του κόμματος «Κόσμος» και Ευρωβουλευτή, κ. Πέτρο Κόκκαλη, τον οποίο συναντήσαμε στον Πολυχώρο «Ένεκεν» στo κέντρο της Θεσσαλονίκης. Αφού μας εξήγησε τους λόγους της αποχώρησής του από την ευρωομάδα του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και της ίδρυσης του δικού του κινήματος, ο κ. Κόκκαλης υποστήριξε ότι ο Κόσμος είναι το μοναδικό κόμμα με ολοκληρωμένο πρόγραμμα πράσινης πολιτικής. Τόνισε επίσης ότι πλεόν έχει έρθει η ώρα και της χώρας μας να αποκτήσει ένα ισχυρό πράσινο κόμμα, ικανό να αναλάβει πρωτοβουλίες για την επιβίωση του οικουμενικού μας σπιτιού.
Ευχαριστούμε θερμά τον κ. Κόκκαλη για τον χρόνο που αφιέρωσε.
– Κ. Κόκκαλη, ποιο θεωρείτε ότι είναι το διακύβευμα των φετινών ευρωεκλογών; Γιατί οι πολίτες και ειδικά οι νεότεροι να προσέλθουν στην κάλπη της 9ης Ιουνίου;
– Η αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης αποτελεί τη μεγαλύτερη πρόκληση της εποχής μας. Απειλεί τη ζωή στον πλανήτη και η αντιμετώπισή της απαιτεί άμεση και αποφασιστική δράση.
Ο Κόσμος είναι το μόνο πολιτικό κόμμα που καταθέτει ένα πλήρες πρόγραμμα για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης με τρόπο που μειώνει τις οικονομικές και κοινωνικές ανισότητες. Που δεν στηρίζει τους λίγους, αλλά προστατεύει τους πολλούς.
Αντιλαμβάνομαι ότι ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας θεωρεί ότι δεν θα αλλάξει κάτι ουσιαστικά αν δεν πάει να ψηφίσει. Όμως, όλα αυτά τα χρόνια, έχουμε πληρώσει ακριβά την απραξία και την αδράνεια ως προς την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Ήρθε η ώρα να αλλάξει αυτό.
Σε ότι, δε, αφορά την ΕΕ: αυτό που πραγματικά διακυβεύεται σήμερα είναι το ποιος θα είναι ο νικητής στη μάχη ανάμεσα στην οικολογική, κοινωνική και οικονομική καταστροφή που φέρνει ο νεοφιλελευθερισμός και το πρόγραμμα που προτείνουν οι Πράσινοι που αγωνίζεται για μια πράσινη μετάβαση δίκαιη και συμπεριληπτική.
«H Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να προχωρήσει προς μια ομοσπονδιακή Ευρώπη»
— Κρίνοντας από την πενταετή θητεία σας στα ευρωπαϊκά έδρανα, σε ποιους τομείς θεωρείτε ότι γίνεται σημαντική δουλειά από την ΕΕ και ποια θεωρείτε τη μεγαλύτερή της αδυναμία;
– Με μεγάλο αγώνα η ΕΕ έχει κάνει κάποια βήματα ως προς την πράσινη μετάβαση. Μένουν πολλά να γίνουν αλλά με την μεγάλη πίεση και συμβολή των Ευρωπαίων Πρασίνων έχουν επιτευχθεί ουσιαστικά πράγματα, με πιο σημαντικό την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία.
Για να αντιμετωπίσει τις μεγάλες προκλήσεις του αιώνα μας, από την πράσινη μετάβαση έως την καταπολέμηση των αυξανόμενων ανισοτήτων και την προστασία της δημοκρατίας, η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να μεταρρυθμίσει τις συνθήκες της, να προχωρήσει προς μια ομοσπονδιακή Ευρώπη.
Είναι απαραίτητη η εμβάθυνση της ευρωπαϊκής δημοκρατίας, με μεγαλύτερη εξουσία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και ισχυρότερες αρμοδιότητες της ΕΕ σε βασικά ζητήματα όπως η υγεία, η φορολογία και η κοινωνική προστασία.
– Αποχωρήσατε από την ευρωομάδα του ΣΥΡΙΖΑ, λίγο καιρό μετά την εκλογή Κασσελάκη στην προεδρία του κόμματος. Τον έχετε χαρακτηρίσει δε ως «μαθητευόμενο μάγο». Υπήρξε ποτέ προσέγγιση μεταξύ των δυο σας ή η απόφασή σας να κατεβείτε στις ευρωεκλογές ως ανεξάρτητος πολιτικός φορέας ήταν προ καιρού ειλημμένη;
– Ο νέος πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ εξελέγη μέσα από μία δημοκρατική διαδικασία μεν, δίχως δημοκρατικές διαδικασίες δικλείδες δε. Αυτό δεν βάζει σε αμφισβήτηση την εκλογή του, αλλά την αντοχή του ΣΥΡΙΖΑ ως κομματικού οργανισμού, μέσα στον χρόνο.
Μακάρι ο κ. Κασσελάκης να ήταν μέρος της λύσης. Λίγο πριν την παραίτησή μου από την ευρωομάδα του ΣΥΡΙΖΑ είχα πειστεί για το αντίθετο. Ως εκ τούτου δεν υπάρχει πεδίο συζήτησης στην παρούσα χρονική περίοδο με το κόμμα του κ. Κασσελάκη.
«Μέχρι πρόσφατα υπήρχαν αρνητές της κλιματικής κρίσης»
– Γιατί τα πράσινα κόμματα, δεν γνώρισαν ποτέ στην Ελλάδα τη δυναμική που γνώρισαν σε άλλες χώρες της Ευρώπης; Σε ποιες πολιτικές ιδιομορφίες της χώρας μας αποδίδετε το γεγονός;
– Είναι πολλοί οι λόγοι που δεν έγινε εφικτό αυτό τα προηγούμενα χρόνια. Ένας από αυτούς, πιθανότατα, είναι και ο χαμηλός βαθμός συνειδητοποίησης του προβλήματος της κλιματικής κρίσης. Μέχρι πρόσφατα υπήρχαν αρνητές του φαινομένου. Σήμερα, με την εξαίρεση των ακροδεξιών, κανείς δεν αμφισβητεί την κρισιμότητα της μάχης απέναντι στην κλιματική κρίση.
– Θεωρείτε ότι υπάρχει «πράσινο» ακροατήριο στην Ελλάδα; Αν ναι, είναι σε θέση να συνασπίσει γύρω από έναν ενιαίο πολιτικό φορέα, ανθρώπους διαφορετικής ιδεολογικής προέλευσης;
– Ναι. Το έχουμε, άλλωστε, αποδείξει στον Κόσμο. Έχει έρθει η ώρα για ένα σύγχρονο, επαρκές, πολιτικά ανταγωνιστικό, οργανωμένο πράσινο κόμμα, το οποίο να μεταφέρει και στην Ελλάδα την πρακτική και την εμπειρία της Ευρωπαϊκής Πράσινης Οικογένειας, που συμμετέχει σε επτά κυβερνήσεις συνεργασίας, διοικεί πάνω από 500 δήμους και περιφέρειες και έχει πια την εμπειρία και την ωριμότητα να εισφέρει λύσεις στο πολιτικό σκηνικό.
«Ο φετινός χειμώνας δεν ήταν μόνο ο θερμότερος που έχει καταγραφεί, αλλά και ο ψυχρότερος που θα δεις στη ζωή σου»
– Σύμφωνα με το Meteo, κ. Κόκκαλη, ο φετινός χειμώνας ήταν ο θερμότερος που έχει καταγράφει ιστορικά στην Ελλάδα. Είδαμε ήδη μεγάλες πυρκαγιές προτού καν ξεκινήσει η αντιπυρική περίοδος. Ως ένα κόμμα με καθαρά πράσινη ατζέντα, τι προτείνετε ότι θα μπορούσε να γίνει στις αντιπυρικές περιόδους που ακολουθούν, προκειμένου να αποτρέψουμε ή έστω μετριάσουμε τις καταστροφικές επιπτώσεις των μεγάλων πυρκαγιών;
– Προς μεγάλη μας ντροπή, ο φετινός χειμώνας δεν ήταν μόνο ο θερμότερος που έχει καταγραφεί, αλλά και ο ψυχρότερος που θα δεις στη ζωή σου. Το ζήτημα είναι λοιπόν τι θα κάνουμε για να μην ξεφύγει αυτή η κατάσταση, να μείνει δηλαδή σε ένα επίπεδο που θα είναι ανθρωπίνως δυνατόν να προσαρμοστούμε. Μέρος αυτής της προσαρμογής είναι και η κεντρική αλλαγή του αντιπυρικού μοντέλου.
Καταρχάς θα πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι θα πάψει να υπάρχει αντιπυρική περίοδος. Για συμβολικούς λόγους, ας ξεκινάει από την 25η Μαρτίου και ας τελειώνει την 28η Οκτωβρίου, για να δείξουμε ότι έχουμε μια ευθύνη να προστατέψουμε την πατρίδα μας, τα δάση μας, τις θάλασσές μας, τα χωριά μας.
Μπορώ να σας αναλύσω τεχνικά θέματα για το ζήτημα της αντιμετώπισης, αλλά νομίζω ότι θα πρέπει να βασιστούμε στην εξής αρχή: δεν θα πρέπει να απαντάμε μόνο με καταστολή και να έχουμε μια κυβέρνηση που νομίζει ότι μας επιτίθεται η φύση. Η φύση ουδόλως ενδιαφέρεται για εμάς.
Οι κυβερνήσεις έχουν αδρανήσει, έχουν υποπέσει σε λάθη και παραλείψεις για τουλάχιστον 40 χρόνια από τη στιγμή που μας έχει γίνει γνωστό το πρόβλημα. Οι άνθρωποι λοιπόν που έχουν κυβερνήσει τα τελευταία 40 χρόνια έχουν καταδικάσει τη δική σου γενιά να ζει σ’ έναν κόσμο αγνώριστο.
Όσον αφορά τα αντιπυρικά λοιπόν θα πρέπει να προχωρήσουμε στη δημιουργία μιας δασικής υπηρεσίας, όπως υπάρχει σε όλες τις χώρες της νότιας Ευρώπης. Αυτή η υπηρεσία θα αποτελείται από δασολόγους, οι οποίοι γνωρίζουν το κάθε δάσος ξεχωριστά και ξέρουν τι πρέπει να κάνουν όλο τον χρόνο για να μειώσουν τον κίνδυνο μεγάλης πυρκαγιάς.
Θα πρέπει να προχωρήσουμε επίσης σε λύσεις βασισμένες στην κοινότητα, να έχουμε δηλαδή χωριά, όπου ο καθένας θα γνωρίζει πού είναι οι μάνικες, οι αντλίες, οι ταμιευτήρες. Όχι δηλαδή να έρχονται οι πυροσβέστες κατάκοποι από τη Σπάρτη στον Έβρο και να καλούνται να αντιμετωπίσουν ένα μεγάλο πύρινο μέτωπο.
Από το μοντέλο της καταστολής λοιπόν θα πρέπει να οδηγηθούμε στο μοντέλο της προσαρμογής. Φοβάμαι ότι αυτό δεν το κάνουμε και θα το βρούμε μπροστά μας κι αυτό το καλοκαίρι. Ο περασμένος χειμώνας ήταν επίσης ο χειμώνας μετά λιγότερα χιόνια. Τον Ιανουάριο μάλιστα είχαμε ακραία ξηρασία στη Μεσόγειο. Αυτό σημαίνει ότι η ευφλεκτότητα επί του παρόντος είναι τεράστια. Παρόλο που είμαστε η χώρα με τους περισσότερους κατά κεφαλήν πυροσβέστες και με τα περισσότερα πυροσβεστικά αεροπλάνα, είμαστε την ίδια ώρα η χώρα με τα περισσότερα καμμένα στρέμματα, γιατί πολύ απλά δεν έχουμε σοβαρό συντονισμό.
— Στην αφιέρωση που μας κάνατε στο βιβλίο σας, μας γράφετε μια «Ειλικρινή συγγνώμη για τον κόσμο που μας παραδίδετε». Η γενιά μας είναι ευαισθητοποιημένη πάνω στα θέματα που αφορούν την κλιματική κρίση. Πιστέυετε ότι εμείς θα παραδώσουμε στις επόμενες γενιές έναν καλύτερο κόσμο; Ελπίζετε στους νέους;
– Αν δεν είχα την ελπίδα δεν θα αγωνιζόμουν. Πιστεύω στους νέους και στις νέες. Στην Ελλάδα υπάρχουν πολλές πρωτοβουλίες, ομάδες και κινήματα που δραστηριοποιούνται σε τοπικό επίπεδο για οικολογικά θέματα. Το στοίχημα, πλέον, είναι να καταφέρουμε να εκφραστεί αυτός ο κόσμος και σε κεντρικό πολιτικό επίπεδο, έτσι ώστε να μπορέσουμε να κάνουμε την πραγματική και απαραίτητη αλλαγή.
«Δεν είναι αργά για να σωθεί ο άνθρωπος»
– Με αφορμή το βιβλίο σας, το οποίο είναι αποκαλυπτικό για το μέλλον της ανθρωπότητας: άνοδος της θερμοκρασίας, αφανισμός δέντρων, λειψυδρία, απώλεια της βιοποικιλότητας κ.α. είναι μερικά από αυτά που θα αντιμετωπίσουμε στο μέλλον λόγω της κλιματικής κρίσης. Δεδομένου ότι το 2023 ήταν μια χρονιά «αποκάλυψης», πιστεύετε ότι είναι ήδη αργά;
– Δεν θα επιστρέψουμε ποτέ σε αυτό που ήξεραν οι παλιότερες γενιές. Οι εποχές δεν θα είναι ποτέ ξανά ίδιες. Όμως δεν είναι αργά για να σωθεί ο άνθρωπος. Βρισκόμαστε όμως σε πολύ οριακό σημείο.
Συνέντευξη: Βασίλης Ιατρούδης & Βαγγέλης Λαζαρίδης
