Η πλατφόρμα Χ (πρώην Τουίτερ) φαίνεται χρόνο με το χρόνο να χάνει τη λάμψη του. Φταίει μήπως η εξαγορά του από τον Έλον Μάσκ το 2022, γνωστό υποστηρικτή του Ντόναλντ Τραμπ; Μήπως φταίνε οι φήμες για συνεχή διαρροή fake news; Τι αποκαλύπτει γενικότερα αυτή η φυγή για τα social media του 2024;
Τι συμβαίνει με την Χ;
Άλλοτε κατεξοχήν χώρος πολιτικών αντιπαραθέσεων και μέρος στο οποίο κάθε πολιτικός όφειλε να δραστηριοποιείται (ιδιαίτερα στις ΗΠΑ), σήμερα τα μέλη της Χ παρουσιάζουν άνευ προηγουμένου τάσεις φυγής. Συγκεκριμένα, εκατοντάδες χιλιάδες χρήστες εγκατέλειψαν την εφαρμογή του Έλον Μάσκ, μετά την επανεκλογή του Ντόναλτ Τραμπ, ενώ υπολογίζεται ότι 115.000 λογαριασμοί απενεργοποιήθηκαν στις ΗΠΑ μόνο την επομένη των εκλογών. Η Χ κατηγορείται ότι στους κόλπους της ευδοκιμεί η ρητορική μίσους, η παραπληροφόρηση, οι θεωρίες συνωμοσίας.
Guardian, Steven King, Jim Carrey, James Li Curtis και ο πολύ γνωστός δημοσιογράφος Don Lemon, είναι κάποιοι από τα μεγάλα ονόματα που αποχώρησαν από την πλατφόρμα, με ό,τι αυτό δείχνει για όλους εμάς. Ποια είναι όμως η πραγματική αναλογία παραμονής και διαφυγής από το τουίτερ;
Μιας και που η πλατφόρμα δεν ανακοινώνει συχνά τα παγκόσμια στοιχεία χρηστών της, θα στηριχτούμε σε κάποια στοιχεία που ανακάλυψε η ομάδα της euroverify. Σύμφωνα με την τελευταία, σε παγκόσμια κλίμακα, ο αριθμός των χρηστών ανέρχεται στα 611 εκατομμύρια τον Απρίλιο του τρέχοντος έτους, με μια πτώση 6% στα 588 εκατομμύρια μέχρι τον Σεπτέμβριο. Γίνεται, επίσης, δεκτό ό,τι από τη στιγμή της εξαγοράς της πλατφόρμας από τον Έλον Μάσκ, υπάρχει μία τάση μείωσης των χρηστών στην πλατφόρμα.
Επίσης, η Χ είναι νομικά υποχρεωμένη να αναρτά τους αριθμούς των χρηστών της στην Ευρώπη, βάσει των απαιτήσεων του ψηφιακού εγχειριδίου κανόνων του νόμου για τις ψηφιακές υπηρεσίες (Digital Services Act – DS). Με βάση αυτό τα νούμερα έχουν ως εξής στην Ευρώπη: ο μέσος αριθμός των μηνιαίων χρηστών στην ΕΕ μειώθηκε από 111,4 εκατομμύρια, τους έξι τελευταίους μήνες του 2023, σε 106 εκατομμύρια τους πρώτους έξι μήνες του 2024.
Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτά τα στοιχεία είναι τα μόνα επίσημα που παρουσιάζουν μια τάση μείωσης. Οι Financial Times, από την άλλη, παρουσίασαν ότι ο αριθμός των χρηστών του Χ μειώθηκε κατά 1/3 στο Ηνωμένο Βασίλειο και κατά 1/5 στις ΗΠΑ μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2024. Υπάρχει ακόμα η εκτίμηση ότι η πτώση του αριθμού των χρηστών συνέπεσε με την πτώση των οικονομικών προοπτικών με ορισμένες έρευνες να καταλήγουν ότι η εταιρεία έχει χάσει το 75% της αξίας της από όταν την ανέλαβε ο Έλον Μάσκ.
Και που πάνε οι αυτοί οι μετανάστες;
Το λογικό είναι ότι αν αποχωρείς από κάπου, πας κάπου αλλού. Στη περίπτωση αυτή, το Blue Sky φαίνεται ως ο επόμενος σταθμός. Πρόκειται για μία εφαρμογή που δημιούργησε ο ιδρυτής του Τουίτερ (νυν Χ), Jack Dorsey. Σύμφωνα με πρόσφατες δηλώσεις, οι χρήστες του έχουν ήδη φτάσει τα 20.000.000. Λέγεται ότι η εφαρμογή μοιάζει πολύ με αυτή του Χ και ως εκ τούτου θα μπορούσε να την διαδεχτεί. Θεωρείται γενικώς ότι το Bluesky λειτουργεί ανεξάρτητα για να διασφαλίσει ότι οι μεγάλες εταιρείες δεν επηρεάζουν τις αποφάσεις του και οι χρήστες έχουν τη δυνατότητα να επιλέγουν και να ρυθμίζουν τον αλγόριθμο που αποφασίζει το περιεχόμενο στο οποίο εκτίθενται, μέσω προσαρμοσμένων ροών.
Εκεί που έχασε το Χ, δηλαδή στη έντονη υποστήριξη που έδινε στο κόμμα των Ρεπουμπλικάνων στην προεκλογική περίοδο, φαίνεται να κερδίζει το Blue Sky. Έτσι, φόβοι υπάρχουν ότι οι δύο πλατφόρμες θα καταλήξουν να αντιπροσωπεύουν δύο διαφορετικά πολιτικά ρεύματα, γεγονός που όπως καταλαβαίνετε δεν είναι πολύ υγιές για καμία από τις δύο εφαρμογές.
Πάντως από την όλη υπόθεση, κύριος κερδισμένος τη στιγμή που γράφεται το άρθρο, μοιάζει το Threads της Meta, που κυκλοφόρησε την προηγούμενη χρονιά. Μετρά ήδη 275.000.000 χρήστες.
Δύο εφαρμογές για δύο ιδεολογίες ή μία για όλες;
Η φράση που χαρακτηρίζει τα social media του σήμερα είναι σίγουρα το politically correct. Πλέον, ο έλεγχος σε κάθε πτυχή του δημόσιου λόγου, προκειμένου να ανταποκρίνεται σε αυτό που λέμε κοινωνικά αποδεκτό φτάνει στο άκρο: καθετί που λέμε και κάνουμε να λογοκρίνεται σε σημείο διαστρέβλωσης. Και εφόσον αναζητούμε το απολύτως κοινωνικά αποδεκτό, αναζωπυρώνει και το άλλο άκρο στο δημόσιο λόγο: βρισιές, βλασφημίες, αγένεια.
Έτσι, είμαστε ενώπιον μιάς εποχής αντιφάσεων, όπου υγιείς διάλογοι και διαφωνίες δεν υπάρχουν. Στο παραμικρό σημάδι ασεβούς λόγου, ο χρήστης μπλοκάρεται και αποσιωπάται, σε μία προσπάθεια να μην χαλάσει η εικόνα της πλατφόρμας όπου εκφράστηκε. Αντί να αποτελέσει έναυσμα περισυλλογής, αντί οι ιδιοκτήτες των μεγάλων αυτών εταιριών να μην μεροληπτούν προς τη μία ή την άλλη πλευρά, αντί να μην φιμώνουν τους ιδεολογικούς τους αντιπάλους, κάνουν ακριβώς το αντίθετο. Και σίγουρα η Χ είναι το πλέον ηχηρό, αλλά όχι το μόνο παράδειγμα που αποδεικνύει τα ανωτέρω.
Εγώ, πάντως, σαν χρήστης social media θα επέλεγα μια πλατφόρμα όπου μπορούν να επιβιώνουν αρμονικά και οι συντηρητικοί και οι προοδευτικοί κάθε ιδεολογίας. Ίσως, και ο αλγόριθμος να προγραμματιζόταν να εξυπηρετεί ακριβώς αυτόν τον σκοπό. Άλλωστε νομίζω ότι το 2 σε 1 συμφέρει πάντα λίγο παραπάνω!
