Δουλεύοντας για έναν στόχο, πολλές φορές μπορεί να χάσουμε τη γραμμή που διαχωρίζει την αρκετή προσπάθεια από την υπερβολική προσπάθεια. Κυνηγώντας τα όνειρα μας, κάνοντας όσα περισσότερα μπορούμε για να κερδίσουμε το μέγιστο. Μια καλή δουλειά, μια καλή σχολή, ένα καλό αποτέλεσμα. Υπάρχει όμως ένα σημείο στη ζωή μας όποτε και πρέπει να κάνουμε ένα βήμα πίσω και να αξιολογήσουμε τις καταστάσεις στις οποίες βρισκόμαστε, και να πάρουμε την απόφαση να βάλουμε προτεραιότητα τον εαυτό μας πάνω από τους στόχους μας.
Η ιδέα του ότι μπορεί να μην είσαι το πιο έξυπνο ή ταλαντούχο άτομο μέσα σε έναν χώρο σου δημιουργεί την επιθυμία να το αντισταθμίσεις με την προσπάθεια την οποία καταβάλλεις στον συγκεκριμένο τομέα. Να πηγαίνεις πιο νωρίς, να φεύγεις πιο αργά, να δουλεύεις τα Σαββατοκύριακα καθώς μανιωδώς ανησυχείς για την απόδοση και το μέλλον σου. Η υπερπροσπάθεια όμως, δεν είναι τόσο βιώσιμη όσο πολλοί πιστεύουν .
Με το πέρασμα του χρόνου, η εξισορρόπηση μεταξύ δουλειάς, διαβάσματος, κοινωνικής ζωής και ελεύθερου χρόνου φαίνεται κάτι αδύνατο. Παραμελείς την ψυχική και τη σωματική σου υγεία και το δικαιολογείς στον εαυτό σου ως «κυνηγάω το όνειρο». Το αποτέλεσμα; Αποξενώνεσαι από τους δικούς σου ανθρώπους, παραμελείς τις ανάγκες σου και ταυτόχρονα αρχίζεις να μισείς τον στόχο για τον οποίο δουλεύεις.
Γίνεσαι δηλαδή burned out.
Τι ακριβώς όμως σημαίνει ο όρος burned out; Παρόλο που δεν υπάρχει ακριβής μετάφραση στα ελληνικά, η απλή εξήγηση είναι η καταβολή υπερβολικής προσπάθειας και η υποβολή του εαυτού μας σε στρες για μεγάλο χρονικό διάστημα με αποτέλεσμα την καταστολή του, σωματικά καθώς και ψυχικά.
Για να αναγνωρίσεις πότε φτάνεις σε αυτό το σημείο και δεν είσαι απλώς κουρασμένος αλλά υπάρχουν κάποια σημάδια. Αρχικά, αισθάνεσαι εξαντλημένος όλη την ώρα, επικρατεί το αίσθημα του να μην έχεις καθόλου ενέργεια, να αισθάνεσαι ότι τα έχεις δώσει όλα. Έπειτα, είναι η έλλειψη κινήτρου. Δεν αισθάνεσαι ενθουσιώδης για τίποτα πλέον στη ζωή σου, δεν έχεις κάτι για το οποίο να ανυπομονείς.
Σου φαίνεται όλο και πιο δύσκολο να ξεκινήσεις το έργο σου κάθε μέρα. Υπάρχουν αρνητικά συναισθήματα για τον εαυτό σου. Αισθάνεσαι ότι πλέον δεν κάνεις αρκετά για τον στόχο σου, παρόλο που μπορεί να κάνεις πολλά παραπάνω από τους άλλους. Αρχίζεις να έχεις προβλήματα αντίληψης .
Όταν το σώμα μας υποβάλλεται σε στρες επικεντρώνεται στο να λύσει το πρόβλημα το οποίο μας προκαλεί στρες. Όταν το στρες γίνεται χρόνιο, το επίκεντρο της προσοχής μας παραμένει στο πρόβλημα παραμελώντας τα υπόλοιπα πράγματα στη ζωή μας. Μπορεί να παρατηρείς μια δυσκολία στη συγκέντρωση πλέον, αλλά ακόμα και στη μνήμη.
Έπειτα, ακολουθούν τα προβλήματα στις προσωπικές σχέσεις καθώς είσαι ευέξαπτος όλη την ώρα και στη συνέχεια αρχίζει να πέφτει η απόδοση σου στη δουλειά. Σταματάς να προσεχείς τον εαυτό σου και αναλώνεσαι στα προβλήματα της δουλειάς και εκτός του ωραρίου αυτής. Δεν σε γεμίζει τίποτα συναισθηματικά και δεν ξέρεις τι να αναζητήσεις για να κερδίσεις πίσω το αίσθημα χαράς. Τελικά, το χρόνιο στρες ξεκινάει να σου προκαλεί προβλήματα στην υγεία που ειδάλλως δεν θα υπήρχαν.
Τι μπορούμε να κάνουμε λοιπόν για να μην φτάσουμε σε αυτό το σημείο;
Ξεκίνησε με τη χαλάρωση και πάρε χρόνο για τον εαυτό σου. Διάβασε ένα βιβλίο, βγες για περπάτημα, κάνε την αγαπημένη σου δραστηριότητα. Κοιμήσου αρκετά. Προτίμησε να κλέψεις λίγο χρόνο από την υπόλοιπη μέρα σου για να ξεκουραστεί το σώμα σου. Οργανώσου. Είτε αυτό είναι ο χώρος σου είτε το πρόγραμμα σου. Βάλε όρια στον εαυτό σου για το πόσες ώρες θα ασχοληθείς με τον στόχο σου κάθε μέρα και μην τα ξεπερνάς. Κατανόησε ποτέ η προσπάθεια σου είναι αρκετή. Δεν χρειάζεται πάντα να προσπαθείς παραπάνω από τους άλλους για να πετύχεις.
Ο κάθε άνθρωπος λειτουργεί με διαφορετικούς ρυθμούς . Κάτι που ένας θα χρειαζόταν μια ώρα να το πραγματοποιήσει κάποιος άλλος μπορεί να χρειαστεί δύο μέρες. Δεν χρειάζεται να δουλεύουμε σύμφωνα με το ρολόι των άλλων, αλλά μόνο σύμφωνα με τις δικές μας δυνατότητες. Εξάλλου δεν υπάρχει χρονικό όριο στο πότε θα πραγματοποιηθεί ο στόχος μας. Πάντα μπορούμε να τον καθυστερήσουμε μέχρι τη στιγμή που θα είμαστε έτοιμοι.
Έρευνες δείχνουν ότι παίρνει σε έναν άνθρωπο 3-5 χρόνια για να επανέλθει από ένα πραγματικό burnout. Όποτε στην τελική, χάνεις περισσότερα από όσα θα μπορούσες να καταφέρεις σε ένα σύντομο χρονικό διάστημα. Επομένως, μην το παρακάνεις και επικεντρώσου στα πράγματα τα οποία μπορούν να επιτευχθούν, χωρίς να σε αδειάσουν.
Και τέλος, βάλε τον εαυτό σου ως προτεραιότητα!
