Τα Χριστούγεννα είναι μια γιορτή αγάπης, ελπίδας και προσφοράς. Σε μια εποχή όπου το πνεύμα της αλληλεγγύης γίνεται πιο έντονο, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι υπάρχουν άνθρωποι γύρω μας που έχουν πραγματική ανάγκη. Σε αυτή τη συνέντευξη, συζητήσαμε με τον Κωνσταντίνο Τσιώμο, έναν άνθρωπο που εδώ και δύο χρόνια ξεκίνησε μια φιλανθρωπική πρωτοβουλία για να βοηθήσει τους άστεγους της Θεσσαλονίκης.
Με απλότητα, αφοσίωση και αγάπη, ο Κωνσταντίνος κινητοποιεί φίλους και γνωστούς για να προσφέρουν τρόφιμα, ρούχα και λίγη χαρά στους συνανθρώπους μας που παλεύουν καθημερινά με τις δυσκολίες της ζωής στον δρόμο. Στα λόγια του, η ουσία των Χριστουγέννων ζωντανεύει μέσα από τις πράξεις του και την αίσθηση ότι, δίνοντας στους άλλους, τελικά κερδίζουμε κι εμείς.
Ας διαβάσουμε την ιστορία του.
– Τι σε ενέπνευσε να ξεκινήσεις αυτή τη φιλανθρωπική δράση, ειδικά την περίοδο των Χριστουγέννων;
– Ήταν παραμονή Χριστουγέννων πριν από τέσσερα χρόνια, και περπατούσα στην Τσιμισκή. Έβλεπα ανθρώπους με δώρα στα χέρια τους, εξωτερικά χαρούμενους, να μπαινοβγαίνουν στα καταστήματα και να αγοράζουν πράγματα. Ήταν γεμάτοι με σακούλες. Την ίδια στιγμή, παρατήρησα πολλούς άστεγους στις γωνίες της πόλης, σε στενά του κέντρου και έξω από τα καταστήματα. Κάποιοι κάθονταν κάτω στο πάτωμα και άλλοι δίπλα από τα καταστήματα, με έκφραση ανάγκης στα πρόσωπά τους. Κάποιοι άλλοι είχαν έκφραση μοναξιάς, ενώ άλλοι κρύωναν. Οι περισσότεροι περαστικοί περνούσαν με αδιαφορία, κρατώντας τις σακούλες με τα δώρα. Σκέφτηκα ότι θέλουμε μόνο τη δική μας ευτυχία και δεν μπαίνουμε στη θέση του άλλου, στον πόνο του άλλου.
Έτσι, ενώ βρισκόμουν στον δρόμο, είχα κάτι λίγο πάνω μου και το έδωσα σε έναν άνθρωπο. Χάρηκε πάρα πολύ, κι αυτή τη χαρά μου τη μετέδωσε πολλαπλά, διότι αυτός που δίνει χαίρεται πιο πολύ ακόμα κι από αυτόν που λαμβάνει. Σκέφτηκα, μακάρι να δίναμε όλοι μας – τι χαρά θα νιώθαμε και πόσο θα βοηθούσαμε. Με μια κουβέρτα παραπάνω, άλλωστε, ένας άστεγος θα περνούσε πολύ πιο ομαλά τον χειμώνα, απλά με μια κουβέρτα ή μια ζακέτα περισσότερη.
Αλλά όχι μόνο για να βοηθήσουμε εκείνους, αλλά και για να βοηθηθούμε κι εμείς πνευματικά: να νιώσουμε πιο ευγνώμονες, να εκτιμήσουμε αυτά που έχουμε. Κάπως έτσι ξεκινήσαμε.
– Ποια είναι τα βασικά βήματα για την οργάνωση αυτής της δράσης, πώς συντονίζεις τα πάντα, κινητοποιείς τον κόσμο να συμμετάσχει και να δωρίσει; Και σε δεύτερο στάδιο, πώς εξασφαλίζεις ότι οι δωρεές καλύπτουν τις ανάγκες;
– Η οργάνωση είναι απλή: μία εκδήλωση στο Facebook, μερικές δημοσιεύσεις στο Instagram με stories. Η καλή μου φίλη Εφιάννα Τριαντόγλου το συντονίζει κι αυτή και φτιάχνει τις φωτογραφίες. Προσωπικά θα στείλω μηνύματα σε γνωστούς και φίλους. Δεν θέλω να πιέζω κανέναν. Ο καθένας έρχεται με την επιλογή του, και πραγματικά όποιος έρχεται νιώθει μια μεγάλη χαρά, διότι αντιλαμβάνεται πόσο ευγνώμων πρέπει να είναι για αυτά που έχει και τα προβλήματα που δεν έχει.
Έχουμε γνωρίσει πολλούς άστεγους που είναι πραγματικά πιο ήρεμοι, ευγνώμονες και καλοσυνάτοι από εμάς. Ωστόσο, όποιος έρχεται φέρνει φαγητό ημέρας (μαγειρευτό ή κάποια σάντουιτς), ρούχα που δεν χρησιμοποιεί, αλλά είναι σε καλή κατάσταση: κάλτσες, κουβέρτες, μπουφάν, φόρμες (κυρίως για άντρες). Αν είσαι γυναίκα, καλύτερα να πάρεις κάτι του πατέρα σου, του αγοριού σου ή του αδερφού σου.
Μπορείς, αν θες, να αγοράσεις κάτι. Ό,τι φέρεις, αυτά κρατάς και περπατώντας στα στενά του κέντρου τα μοιράζουμε, ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε άστεγου. Τα μοιράζουμε κυρίως σε άστεγους, διότι υπάρχουν και ζητιάνοι που θέλουν χρήματα ή θα πουλήσουν τα ρούχα αν τα πάρουν. Οπότε θέλει διάκριση. Ξεχωρίζουμε με λίγη παρατήρηση ποιοι το κάνουν επαγγελματικά.
– Ποιες δυσκολίες αντιμετωπίζεις κατά τη διοργάνωση αυτής της δράσης και πώς τις ξεπερνάς;
– Δεν έχει ιδιαίτερες δυσκολίες, εκτός από το ότι πολλοί άνθρωποι που έρχονται αφήνουν τα πράγματα και φεύγουν, με αποτέλεσμα να πρέπει να κουβαλήσουμε πολλές σακούλες – πολλά κιλά – περπατώντας μέχρι να τα μοιράσουμε. Νιώθουμε μεγάλη εξάντληση. Γι’ αυτό, στην εκδήλωση φέτος λέμε ρητά: αυτά που θα φέρεις, αυτά κουβαλάς και τα δωρίζεις-μοιράζεις.
– Μπορείς να μοιραστείς κάποια αξέχαστη ιστορία ή σχόλια από ανθρώπους που έχεις βοηθήσει;
– Πραγματικά υπάρχουν πολλές ιστορίες που έχουν αγγίξει την καρδιά μου. Μία απίθανη είναι πολύ πρόσφατη. Πριν από τρεις βδομάδες γνώρισα έναν άνθρωπο άστεγο, και μου ανοίχτηκε. Του ζήτησα να μου πει για τη ζωή του.
Κάθεται στην Αγίας Σοφίας με Τσιμισκή, στη στάση του λεωφορείου. Δεν ζητιανεύει. Τον ρώτησα πώς έγινε άστεγος και ποια είναι η ζωή του. Μου απάντησε: ότι στο χωριό που έμενε παλιότερα υπήρχε ένας νέος άνθρωπος από πολύ φτωχή οικογένεια που ήθελε να παντρευτεί. Δεν είχαν χρήματα και σπίτι να του δώσουν οι γονείς του. Ήθελε πάρα πολύ να παντρευτεί, κι ήταν πολύ στεναχωρημένος.
Ο πατέρας του του είπε ότι δεν μπορεί να παντρευτεί αν δεν έχει ένα σπιτάκι να μείνει, διότι η οικογένειά του στο χωριό είχε απλά ένα καλυβάκι. Αυτός ο άνθρωπος, παρόλο που δεν ήταν συγγενής με την οικογένεια αυτή, αλλά ήταν από το ίδιο χωριό με το παιδί, όταν άκουσε αυτό το νέο στην καφετέρια του χωριού στεναχωρήθηκε πάρα πολύ.
Έτσι, του έδωσε το σπιτάκι του και τα δύο χωράφια του για να κάνει οικογένεια. Την ίδια στιγμή, του είπε ότι έχει κάπου αλλού να μείνει. Ήταν ψέμα, για να μην τον κάνει να στεναχωρηθεί. Τα πρώτα χρόνια βρήκε μια δουλειά και δούλευε. Μετά, όμως, τον απέλυσαν και έγινε άστεγος. Από εκεί και πέρα δεν βρήκε κάποιον να εμπιστευτεί να τον πάρει σε δουλειά.
Ναι, υπάρχουν και τέτοιοι άνθρωποι – ελάχιστοι. Μας φαίνεται παράξενο εμάς, τέτοια αγάπη για τον συνάνθρωπο. Δεν υπάρχουν λόγια.
– Συνεργάζεσαι με τοπικές οργανώσεις, επιχειρήσεις ή δομές φιλοξενίας για να επιτύχεις τον στόχο σου;
– Όχι, δεν συνεργάζομαι με οργανώσεις. Είναι μια εκδήλωση που γίνεται μια φορά τον χρόνο επίσημα. Μπορεί κάποιες φορές μέσα στον χρόνο, με κάποιους φίλους, έτσι φιλικά σαν παρέα, να πάμε να δώσουμε κάτι, αλλά δεν υπάρχει περαιτέρω οργάνωση.
Μακάρι να υπήρχε κάτι από το κράτος, και να υπήρχαν καλύτερες δομές συνολικά για τους άστεγους. Από ό,τι έχω μάθει, συζητώντας με ανθρώπους στον δρόμο, ο δήμος έχει έναν μικρό χώρο στη Θεσσαλονίκη, ο οποίος δεν τους χωράει όλους. Επίσης, δεν υπάρχει κατάλληλη ασφάλεια και πρόνοια – κοινωνικοί λειτουργοί, κατάλληλες συνθήκες. Πολλοί άνθρωποι εκεί μέσα δυσκολεύονται, διότι δέχονται συμπεριφορές βίας, είτε από άλλους άστεγους, είτε από ανθρώπους με ψυχικά νοσήματα που μένουν κι αυτοί εκεί.
– Τι θα συμβούλευες κάποιον που θέλει να ξεκινήσει μια παρόμοια φιλανθρωπική δράση;
– Θα έλεγα να δίνουμε χωρίς να περιμένουμε να πάρουμε. Να υπάρχει διάκριση όταν δίνουμε, να μπορούμε να ξεχωρίσουμε τον άνθρωπο που θα δώσουμε. Το πώς δίνουμε είναι πολύ σημαντικό: οτιδήποτε δίνουμε με αγάπη – είτε είναι μικρό είτε μεγάλο – λαμβάνεται διαφορετικά.
Επίσης, να κρατάμε χαμηλό προφίλ. Να είμαστε ταπεινοί, γιατί το να δίνουμε και μετά να λέμε τι μεγάλο έργο κάναμε, ότι είμαστε διαφορετικοί από τους άλλους, επειδή δώσαμε απλά ένα χαρτονόμισμα ή ένα μπουφάν, δεν μας κάνει διαφορετικούς.
Να είμαστε φιλάνθρωποι στην καρδιά και ταπεινοί παράλληλα. Σημαντικό είναι να δίνεις και να είσαι στην αφάνεια. Ο Θεός μάς τα δίνει όλα και όλα είναι δανεικά. Έτσι κι εμείς, σε αυτούς που έχουν ανάγκη πρέπει να δίνουμε, διότι ό,τι δίνουμε το δίνουμε πίσω στον Θεό, σ’ αυτόν που μας τα έδωσε.
– Τι σημαίνουν για σένα τα Χριστούγεννα και πώς η δράση αυτή έχει διαμορφώσει τον τρόπο που τα βλέπεις και τα βιώνεις;
– Χριστούγεννα για μένα είναι η γέννηση του Χριστού. Όπως λέει και η λέξη άλλωστε: Χριστούγεννα. Έχει χαθεί η σημασία των Χριστουγέννων, που είναι πνευματική. Έχει γίνει χωρίς βαθύτερη ουσία, έχει εμπορευματοποιηθεί.
Σε έναν στάβλο γεννήθηκε ο Χριστός. Αυτό θέλει να δείξει ότι ο Θεός έγινε άνθρωπος, και πως η ζωή Του ήταν απλή και ταπεινή. Ο ίδιος ο Θεός γεννήθηκε σε στάβλο, κι όχι σε παλάτι.
Έτσι κι εμείς πρέπει να ζούμε με απλότητα στην καρδιά, με ταπεινότητα και με αγάπη για όλους. Να αγαπάμε τον συνάνθρωπο, χωρίς να αποσκοπούμε στο συμφέρον. Η πραγματική αγάπη δεν έχει συμφέρον ούτε κέρδος. Είναι ανόθευτη.
Έτσι κι αυτή η δράση μας κάνει να δίνουμε χωρίς να περιμένουμε να λάβουμε – δωρεάν.
– Αν μπορούσες να περάσεις ένα μήνυμα στο κοινό, ποιο θα ήταν αυτό;
– Θα ‘θελα να περάσω κάτι που κι εγώ προσπαθώ να εφαρμόσω ανεπιτυχώς. Λίγες φορές το πετυχαίνω, αλλά προσπαθώ: να διακρίνουμε τι σημαίνει αγάπη. Δεν είναι θεωρίες.
Η αγάπη δεν έχει ανταλλάγματα, αλλά ούτε και συμφέρον. Για να αγαπάει κάποιος, χρειάζεται θυσία του εαυτού του. Για να αγαπήσουμε, πρέπει να βάλουμε τον άλλον μπροστά από τον εαυτό μας.
Όποιος έχει χώρο στην καρδιά του, επειδή συγχωρεί, εκεί στον χώρο αυτόν μπαίνει η αγάπη. Για να λάβουμε αγάπη, πρέπει πρώτα εμείς να δώσουμε στους ανθρώπους μας, κι όχι να αποζητάμε να την λάβουμε.
Διότι αυτό που νιώθεις, αυτό εκπέμπεις και αυτό έλκεις. Ας δώσουμε χώρο στην καρδιά μας για τον άλλον, όποιος κι αν είναι αυτός – είτε εχθρός, είτε φίλος ή ζευγάρι.
Αυτό θα πει συγχώρεση, ώστε να αγαπήσουμε! Ο χώρος για να μπει η αγάπη κερδίζεται από τη συγχώρεση, που είναι μια θυσία.
– Πώς μπορούν όσοι ενδιαφέρονται να συμμετάσχουν ή να στηρίξουν την προσπάθειά σου;
– Πολύ απλά, με το να έρθει κάποιος στην εκδήλωση: Τρίτη, 18:00, παραμονή Χριστουγέννων, στον πεζόδρομο Αγίας Σοφίας με Τσιμισκή, στην αρχή του πεζόδρομου, δίπλα από το Migato. Εκεί θα μαζευτούμε.
Θα φέρουμε ο καθένας τρόφιμα και ρούχα: γάντια, φόρμες, μπουφάν, κάλτσες, κασκόλ, σκούφους, κουβέρτες. Το οτιδήποτε θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει ένας άστεγος. Φανταστείτε ότι είσαστε οι ίδιοι. Τι θα θέλατε;
Θα μαζευτούμε στις 18:00, και θα ξεκινήσουμε με τα πόδια στα στενά του κέντρου να μοιράζουμε τα πράγματα. Θα δούμε κάθε άστεγο, τι ανάγκη έχει, και ανάλογα θα δώσουμε. Π.χ., εσύ έχεις κασκόλ; Αυτός ο άνθρωπος θέλει κασκόλ; Θα του δώσουμε ένα. Θα του δώσουμε επίσης δύο-τρία φαγητά να φάει για σήμερα και για αύριο.
Απλά, έτσι όμορφα.
