17 Φεβρουαρίου 2022
Μόνο από την ανάγνωση του τίτλου ένα μικρό μειδίαμα σχηματίζεται στα χείλη των συντοπιτών μου. Ένα ειρωνικό μειδίαμα ή ένα μειδίαμα καχυποψίας για τα όσα ακούγονται κατά καιρούς, αλλά τελικά δεν συμβαίνουν ούτε τα μισά σε μία πόλη που κατά τα άλλα επιδιώκει να κατέχει τον τίτλο της πρωτεύουσας των Βαλκανίων.
Σε αυτό το άρθρο όμως, η αισιοδοξία περισσεύει και περιγράφεται το ιδανικό σενάριο, το οποίο σε βάθος δεκαετίας θα μετέτρεπε τη Θεσσαλονίκη σε διεθνή περιφερειακό κόμβο, σε επενδυτικό κέντρο και πρωτίστως σε μία πόλη φιλική προς τους πολίτες της. Έχουμε και λέμε λοιπόν:
#10: Μητροπολιτικό Πάρκο Παύλου Μελά
Ένα έργο πνοής για τη δυτική Θεσσαλονίκη. Οι μπουλντόζες έχουν ήδη μπει στο πρώην στρατόπεδο επί της Οδού Λαγκαδά και το χρονοδιάγραμμα προβλέπει ότι θα δοθεί πλήρως αναμορφωμένο στους κατοίκους εντός του 2024. Το νέο πάρκο εκτείνεται σε 340 στρέμματα που θα αξιοποιηθούν κατά κύριο λόγο ως χώροι πρασίνου και αναψυχής, ενώ θα στεγάσουν και σημαντικές πολιτισμικές εγκαταστάσεις, όπως το Μουσείο Προσφυγικού Ελληνισμού και το Μουσείο Εθνικής Αντίστασης.
#9: Προβλήτας 6 ΟΛΘ
Ένα τεχνικά απαιτητικό έργο βρίσκεται ήδη σε τροχιά υλοποίησης. Η οδική και η σιδηροδρομική σύνδεση του διαχρονικά προβληματικού έκτου προβλήτα καταλαμβάνει υψηλή θέση στην ατζέντα του Υπουργείου Μεταφορών και Υποδομών, όπως έχει διαμηνύσει επανειλημμένως ο αρμόδιος Υπουργός, Κώστας Καραμανλής. Ο νέος οδικός άξονας θα συνδέει τον έκτο προβλήτα απευθείας με την Εθνική Οδό και θα βοηθήσει την ταχύτερη διακίνηση των εμπορευματοκιβωτίων, ανακουφίζοντας παράλληλα το Καλοχώρι από τον κλοιό των φορτηγών οχημάτων. Το έργο έχει αναλάβει η ΑΚΤΩΡ, θέτοντας ως στόχο ολοκλήρωσης των εργασιών το 2023. Ο διαγωνισμός για τη σιδηροδρομική σύνδεση αναμένεται εντός των επόμενων μηνών, ενώ έχουν ήδη κατατεθεί οι φάκελοι των τεσσάρων υποψήφιων σχημάτων.
#8: Thess INTEC, η «Silicon Valley» της Περαίας
Το Επιστημονικό και Τεχνολογικό Πάρκο 4ης Γενιάς «Thess Intec», το οποίο θα εκτείνεται σε έναν χώρο 760 στρεμμάτων στο ανατολικό προάστιο της Περαίας, αναμένεται να φιλοξενήσει μεγάλο αριθμό νεοφυών επιχειρήσεων, τόσο από την Ελλάδα, όσο και από το εξωτερικό. Το πάρκο θα χωρίζεται σε τρεις ζώνες: α) ζώνη τεχνολογικού πάρκου, όπου θα στεγάζονται οι παραγωγικές εγκαταστάσεις, τα ερευνητικά εργαστήρια, αλλά και ένα μεγάλο συνεδριακό κέντρο, β) ζώνη τουρισμού και αναψυχής, όπου θα ανοικοδομηθεί μία πολυτελής ξενοδοχειακή μονάδα, όπως επίσης και ένα ενυδρείο, υψηλών προδιαγραφών, γ) ζώνη κοινόχρηστου χώρου πρασίνου, όπου θα εκτείνεται περίπου στο 1/3 της συνολικής έκτασης του ακινήτου. Η υλοποίηση του έργου θα ολοκληρωθεί σε φάσεις με την πρώτη βασική υποδομή να παραδίδεται την άνοιξη του 2024, σύμφωνα με το ισχύον χρονοδιάγραμμα.
#7: Flyover
Ένας εντυπωσιακός υπέργειος δρόμος που θα αποσυμφορήσει τον πολύπαθο περιφερειακό. Το έργο θα προχωρήσει με Σύμπραξη Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα, ενώ μόλις πριν από λίγες μέρες αναδείχτηκε μέσω διαγωνισμού και ο προσωρινός ανάδοχος (ΑΒΑΞ-ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ) του προς υλοποίηση οδικού άξονα. Το Flyover θα εκτείνεται από το ύψους του Νοσοκομείου Παπαγεωργίου, μέχρι τον Α/Κ των Κωνσταντινουπολίτικων. Αν όλα κυλήσουν ομαλά και οι τελικές υπογραφές για την ανάθεση του έργου «πέσουν» εντός του 2022, όπως προβλέπεται, οι Θεσσαλονικείς μπορούν να είναι αισιόδοξοι ότι ο νέος οδικός άξονας θα είναι έτοιμος μέσα στο 2026.
#6: Νέα Τούμπα & Νέο γήπεδο Άρη
Παρά τη μέχρι στιγμής μη εξεύρεση λύσης για το γήπεδο που θα φιλοξενήσει τον ΠΑΟΚ κατά τη διάρκεια των εργασιών της Νέας Τούμπας, οι εξελίξεις τρέχουν και εντός του επόμενου μήνα αναμένεται να εκδοθεί το Προεδρικό Διάταγμα, που θα επισπεύσει την υποβολή των μελετών και τον διαγωνισμό για τον τελικό ανάδοχο της ανάπλασης. Ο μεγαλόμετοχος του Δικέφαλου, Ιβάν Σαββίδης έχει ξεκαθαρίσει ότι το 2026, ο ΠΑΟΚ θα αγωνίζεται σε πλήρως ανακαινισμένο γήπεδο, ανεξαρτήτως των πολιτικών εξελίξεων στη χώρα. Στο έργο προβλέπεται επίσης η αναμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου του γηπέδου στον οποίο θα λειτουργήσουν χώροι πρασίνου και πολιτισμού προς όφελος ολόκληρης της περιοχής.
Στον αντίποδα, τον περασμένο Σεπτέμβριο προς έκπληξη των φιλάθλων του Άρη έγινε γνωστό το ραντεβού Καρυπίδη-Γεραπετρίτη με φόντο τη διπλή ανάπλαση για το νέο γήπεδο της ομάδας. Τις εξελίξεις γύρω από το θέμα, ήρθε να επιβεβαιώσει ο ίδιος ο Πρωθυπουργός από το βήμα της ΔΕΘ, γνωστοποιώντας τα ευχάριστα νέα που προβλέπουν την ανέγερση νέου υπερσύγχρονου γηπέδου στην περιοχή του αεροδρομίου και τη δημιουργία υπαίθριου πάρκου στη θέση του σημερινού «Κλεάνθης Βικελίδης» στη Χαριλάου. Οι συζητήσεις με τoν Περιφερειάρχη, Απόστολο Τζιτζικώστα για την από κοινού χρηματοδότηση του έργου βαίνουν καλώς και το ρεαλιστικό σενάριο, δεδομένης της γραφειοκρατίας, προβλέπει ότι το νέο γήπεδο θα παραδοθεί προς το τέλος αυτής της δεκαετίας ή στις αρχές της επόμενης.
#5: Ανάπλαση Πλατείας Αριστοτέλους & Πλατείας Ελευθερίας
Κατά κοινή ομολογία, η εμβληματικότερη πλατεία της πόλης χρειάζεται ένα φρεσκάρισμα. Ανάμεσα σε πολλές και ενδιαφέρουσες προτάσεις για την ανάπλαση της Αριστοτέλους, προκρίθηκαν τελικά τα σχέδια της ομάδας από το ΕΜΠ με επικεφαλής την Αριάδνη Βοζινού και την Παρασκευή Φανού. Οι ψηφιακές μακέτες προκάλεσαν διφορούμενες αντιδράσεις με αφορμή την εκτεταμένη ύπαρξη φοινικόδεντρων, ωστόσο άγνωστο παραμένει το πότε θα ξεκινήσει και κατ’ επέκταση πότε θα παραδοθεί ανανεωμένη η κεντρικότερη βιτρίνα της Θεσσαλονίκης.
Η γειτονική ανάπλαση της Πλατείας Ελευθερίας αποτελεί δυστυχώς μία «πονεμένη» ιστορία. Μία Πλατεία με βαθιά ιστορική μνήμη τείνει να καταντήσει ανέκδοτο, λόγω της γραφειοκρατίας. Τα σχέδια του πρώτου αναδόχου έπεσαν στο κενό με την Πλατεία να ανοίγει και πάλι, μετά από τρία χρόνια, ακριβώς με τον τρόπο που έκλεισε, δηλαδή ως πάρκινγκ. Πρόθεση του Δημάρχου Κωνσταντίνου Ζέρβα είναι να επιταχυνθούν οι διαδικασίες και να βρεθεί άμεσα νέος ανάδοχος για την ανάπλαση, η οποία θα προχωρήσει με ή χωρίς τη δημιουργία υπόγειου πάρκινγκ. Με τα τωρινά δεδομένα, η οριστική εγκατάλειψη του υπόγειου πάρκινγκ φαντάζει πλέον το επικρατέστερο σενάριο για να κυλήσουν όλα ταχύτερα και να παραδοθεί στους πολίτες μία μεγάλη νησίδα πρασίνου στο κέντρο της πόλης, η οποία θα λειτουργήσει ως ένα πάρκο μνήμης για την εβραϊκή παρουσία στη Θεσσαλονίκη, αλλά και για το τραγικό της τέλος.
#4: Μουσείο Ολοκαυτώματος
Άλλο ένα έργο που έχει περάσει από «40 κύματα» φέρεται να μπαίνει σε τροχιά υλοποίησης. Ο λόγος για το Μουσείο Ολοκαυτώματος που πρωτοσυζητήθηκε επί δημαρχίας Γιάννη Μπουτάρη και «έτρεξε» μόλις τον τελευταίο χρόνο, υπό την εποπτεία του Αντιπροέδρου της κυβέρνησης, Παναγιώτη Πικραμμένου. Η νομοθετική ρύθμιση που πέρασε από το κοινοβούλιο τον Μάιο του 2021, άνοιξε τον δρόμο για μπουν τα πρώτα θεμέλια στην έκταση των 13 στρεμμάτων που έχει εκμισθώσει η Ισραηλίτικη Κοινότητα Θεσσαλονίκης στην περιοχή του παλιού σιδηροδρομικού σταθμού, εκεί από όπου είχαν ξεκινήσει τα τρένα θανάτου 50.000 εβραίων της πόλης προς το Άουςβιτς-Μπιρκενάου. Τη χρηματοδότηση του έργου, ύψους 30 εκατομμυρίων ευρώ, θα αναλάβουν δια του τρία, η Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση της Γερμανίας, το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, αλλά και το ελληνικό δημόσιο.
#3: Παιδιατρικό & Ογκολογικό Νοσοκομείο
Μόλις πριν από λίγες ημέρες κυρώθηκε από τη Βουλή η σύμβαση, σχετικά με τη δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος για την ανέγερση του υπερσύγχρονου Πανεπιστημιακού Παιδιατρικού Νοσοκομείου στο Φίλυρο. Σε λιγότερο από έναν χρόνο από σήμερα, θα ξεκινήσουν οι εργασίες, ώστε το νοσοκομείο που θα απλώνεται σε μία έκταση 80 στρεμμάτων να είναι έτοιμο ως τον Δεκέμβριο του 2025. Στην πλήρη φάση της λειτουργίας του, το πρώτο αμιγώς Παιδιατρικό Νοσοκομείο της Βόρειας Ελλάδας θα απασχολεί πάνω από 1.000 εργαζόμενους, ενώ την αρχιτεκτονική μελέτη του έργου έχει αναλάβει ο παγκοσμίου φήμης αρχιτέκτονας, Ρέντσο Πιάνο.
Από το βήμα της 85ης ΔΕΘ, ο Κυριάκος Μητσοτάκης έταξε στους Θεσσαλονικείς ένα νέο ογκολογικό νοσοκομείο που θα αντικαταστήσει το «ηρωικό» Θεαγένειο, το οποίο όμως έχει κλείσει προ πολλού τον κύκλο του. Πέρα από τη Λητή, τοποθεσία που είχε προκριθεί αρχικά για τη δημιουργία του νοσοκομείου, το τελευταίο διάστημα, ο Δήμος Παύλου Μελά έκανε «γερό» μπάσιμο, προτείνοντας ως χώρο ανέγερσης το πρώην Στρατόπεδο Καρατάσιου στην Πολίχνη και βάζοντας σε δεύτερες σκέψεις το Υπουργείο Υγείας. Χρέη εντεταλμένου της κυβέρνησης για την επιλογή της θέσης του νέου ογκολογικού που θα προχωρήσει μέσω ΣΔΙΤ, εκτελεί εδώ και λίγο καιρό, ο Υφυπουργός Μακεδονίας-Θράκης, Σταύρος Καλαφάτης.
#2: Ενιαίο παραλιακό μέτωπο
Ίσως το πιο μεγαλόπνοο έργο από τα υπάρχοντα στη λίστα. Το παραλιακό μέτωπο που θα εκτείνεται από το Καλοχώρι έως το Αγγελοχώρι και θα καλύπτει όλη τη «νύφη του Θερμαϊκού» αποτελεί ένα έργο που θα άλλαζε ριζικά την εικόνα της πόλης και θα προσέφερε πολύ μεγάλες αναπτυξιακές προοπτικές ακόμα και σε υποβαθμισμένες ή ανεκμετάλλευτες περιοχές. Ένα τέτοιο εγχείρημα βέβαια απέχει πολύ μεταξύ λόγων και έργων, ωστόσο οι πρώτες προτάσεις για το πώς θα μπορούσε να υλοποιηθεί μία τέτοια βεληνεκούς απόπειρα συνολικής αναβάθμισης της Θεσσαλονίκης βρίσκονται ήδη στα χέρια του περιφερειακού συμβουλίου. Τα χρηματοδοτικά εργαλεία είναι αν μη τι άλλο ένα βασικό ζητούμενο και καταβάλλονται προσπάθειες για την ένταξη του έργου στο νέο ΕΣΠΑ, αλλά και για την εξεύρεση κονδυλίων που θα ξεπεράσουν το μισό δις. Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, η διαδικασία αυτή θα χρειαστεί χρόνο, οπότε οι αρχές της επόμενης δεκαετίας ως διάστημα αποπεράτωσης του έργου αποτελούν μάλλον ένα σενάριο συγκρατημένης αισιοδοξίας.
#1: Μετρό Θεσσαλονίκης (πνιχτά γελάκια)
Last but not least. Δεν θα μπορούσε να λείπει φυσικά από τη λίστα το πιο πολυπαιγμένο σίριαλ των τελευταίων 15 (και βάλε) ετών. Μετά από πολυετείς περιπέτειες, αλλαγές επί αλλαγών στα σχέδια λειτουργίας και διαδοχικές προσφυγές, το μετρό φέρεται να μπαίνει στην τελική ευθεία. Τη δέσμευση της παρούσας κυβέρνησης ότι η βασική γραμμή θα ολοκληρωθεί τον Δεκέμβριο του 2023, επανεπιβεβαίωσε πριν από λίγες ημέρες ο Υφυπουργός Μεταφορών και Υποδομών, Γιώργος Καραγιάννης. Από λόγια βέβαια έχουμε χορτάσει και αν δεν το δούμε με τα μάτια μας, ίσως να μην το πιστέψουμε ποτέ. Στην περίπτωση όμως που το όνειρο γίνει επιτέλους πραγματικότητα, θα μιλάμε για μία ιστορική εξέλιξη στις μεταφορές της Θεσσαλονίκης. Το μεγάλο στοίχημα της αποσυμφόρησης του κέντρου και της απελευθέρωσης του ΟΑΣΘ θα έχει κερδηθεί, ενδεχομένως όχι στον απόλυτο βαθμό, αλλά σίγουρα θα βελτιώσει θεαματικά την καθημερινότητα των πολιτών στο κέντρο και τα ανατολικά. Παρά τις απέλπιδες νομικές κινήσεις για το «πάγωμα» των εργασιών στον σταθμό Βενιζέλου, το ΣΤΕ αποφάσισε τη συνέχιση των εργασιών αφαίρεσης των σημαντικών αρχαιοτήτων που βρίσκονται στο σημείο, ευρήματα τα οποία θα επανατοποθετηθούν στον σταθμό σε μεταγενέστερο χρόνο. Όσον αφορά τέλος τις δυτικές συνοικίες, εντός του 2022 αναμένεται η δημοπράτηση του δυτικού προαστιακού, ο οποίος στοχεύει στην αναβάθμιση των συγκοινωνιών στις περιοχές, όπου θα αργήσει να φτάσει (άμα φτάσει) ο «μετροπόντικας».
*Ανάπλαση ΔΕΘ
Τη μεταμόρφωση της Θεσσαλονίκης σε μία «έξυπνη» πόλη, θα επισφράγιζε τέλος η ανάπλαση της ΔΕΘ, την αριχτεκτονική μελέτη της οποίας έχει αναλάβει η σύμπραξη Sauerbruch Hutton (Γερμανία), Gustafson Porter + Bowman (Βρετανία) και Έλενας Σταυροπούλου (Ελλάδα). Τα κονδύλια για την προώθηση του έργου θα αναζητηθούν στο Ταμείο Ανάκαμψης, σε κάθε περίπτωση όμως ο στόχος για πλήρη λειτουργία της ανανεωμένης ΔΕΘ, το 2026, όταν και θα συμπληρώνονται 100 χρόνια από τα εγκαίνια της έκθεσης, φαντάζει υπερβολικά αισιόδοξος.
