«Η γυναίκα πρέπει να είναι κοκέτα», «Η γυναίκα είναι το ωραίο φύλο», «Πρέπει να είσαι πάντα περιποιημένη (στη δουλειά σου)», «Θέλω να εξασφαλίζω λεφτά στη γυναίκα μου να κάνει τα ψώνια της», «Έχω ανάγκη από Shopping Therapy», «Μπρος στα κάλλη τι είναι ο πόνος!»…
Αν έχεις πει έστω και ένα από τα παραπάνω, αυτό το άρθρο είναι για σένα.
Νομίζω πως έχεις καταλάβει για ποιο θέμα μιλάω, είτε συμφωνείς, είτε όχι. Αναφέρομαι φυσικά στη -σχεδόν εμμονική θα έλεγα- προσήλωση των γυναικών και του κόσμου γενικότερα στη γυναικεία εξωτερική εμφάνιση. Όχι ότι δεν υπάρχει σήμερα εστίαση στο φαίνεσθαι όλων των ανθρώπων εν γένει, αλλά εγώ θα ήθελα να το συγκεκριμενοποιήσω λίγο.
Ας το πάρουμε από την αρχή. Η γυναικεία ομορφιά ανέκαθεν υμνούνταν, και αυτό δεν είναι κακό. Ας μην ξεχνάμε πως για αιώνες επί αιώνων η μοναδική χρησιμότητα της γυναίκας ήταν η δημιουργία οικογένειας, οπότε η ίδια δεν ασχολούνταν με τίποτα ουσιαστικό στη ζωή της, πέρα από τα παιδιά της.
Σήμερα βέβαια προσπαθούμε να αλλάξουμε τα δεδομένα και να καταγινόμαστε με περισσότερα από ένα σημαντικά πράγματα, προκειμένου να επέλθει η ισορροπία και η ευδαιμονία. Πώς όμως θα μείνει επαρκής χώρος στη ζωή μας για δουλειά, προσωπική αυτοβελτίωση, όνειρα ή αγαπημένα πρόσωπα, όταν διαθέτουμε καθημερινώς τις ώρες μας, τη διάθεση και την τσέπη μας στην εξωτερική μας ομορφιά;
Οποιοδήποτε κοινωνικό φύλο κι αν αντιπροσωπεύεις, είναι απόλυτα υγιές να σε νοιάζει ο καθρέπτης σου. Το πρόβλημα είναι να μην υπάρχει μέτρο σε όλο αυτό, να εκτραχύνεται η κατάσταση όλο και περισσότερο, όπως συμβαίνει στις μέρες μας, κατ’έμέ.
Ας ζητήσουμε τη βοήθεια των μαθηματικών:
Έστω ότι έχει κανονιστεί μια βραδινή έξοδος. Η γυναίκα θα αφιερώσει -κατά μέσο όρο- δύο ώρες για να ετοιμαστεί. Ο άντρας, αντίστοιχα, 15-30 λεπτά maximum. Και δεν αναφέρομαι απαραίτητα σε ραντεβού, για να μην το μπλέξουμε περισσότερο. Μιλώ απλά για μία βόλτα.
Σε αυτήν την περίπτωση, υπάρχει ένα χρονικό κενό 1,5 ώρας περίπου -μπορεί και παραπάνω- κατά το οποίο η γυναίκα ασχολείται με την εμφάνισή της για τη μελλοντική βόλτα, ενώ ο άντρας όχι.
- Τι μπορεί να κάνει ο τελευταίος στο μεσοδιάστημα αυτό;
Α) να διαβάσει το επόμενο κεφάλαιο από το αγαπημένο του βιβλίο
Β) να τελειώσει μια εργασία για τη δουλειά ή τη σχολή
Γ) να κοιμηθεί
Δ) να φάει
Ε) Όλα τα παραπάνω.
(*Η σωστή απάντηση είναι η Ε)).
- Πότε θα προλάβει η γυναίκα να πραγματοποιήσει όλες τις παραπάνω ενέργειες;
Α) Όταν γυρίσει τα μεσάνυχτα
Β) Το πρωί της επόμενης μέρας
Γ) Το μεσημέρι της ίδιας μέρας
Δ) Δεν θα τις προλάβει όλες.
(*Καλά στην 2. μην απαντήσεις, γιατί σε βλέπω για Σεπτέμβρη).
Αποτέλεσμα:
Η γυναίκα θα αγχωθεί, θα στερηθεί άλλα πράγματα, προκειμένου να εφαρμόσει τα προαναφερθέντα και ενδέχεται και να αγχωθεί πολύ.
Συνεχίζω…
Την οικονομική διάσταση του φαινομένου τουλάχιστον, ελπίζω να μην την έχω αναλογιστεί μόνο εγώ. Μία μέση κοπέλα ξοδεύει στα νύχια -που είναι πολύ της μόδας τα τελευταία χρόνια- περίπου 40 ευρώ τον μήνα, ίσως λέω και λίγα. Εάν το πολλαπλασιάσουμε με τους 12 μήνες του χρόνου, βγαίνει περίπου ένα 500άρικο, δηλαδή οι καλοκαιρινές της διακοπές.
ΜΟΝΟ τα νύχια.
Εάν προσθέσουμε και τα έξοδα για: ρούχα, παπούτσια, τσάντες, κοσμήματα, μαλλιά, μακιγιάζ, skincare, αποτρίχωση, κολόνιες…
Αγοράζεις μεταχειρισμένο αμάξι!
Ξέρω, κούρασα με τα μαθηματικά μου, αλλά νομίζω δεν συμφέρει να μιλήσουμε για τον πόνο που προκαλούν τα τακούνια, το laser, ή την αμηχανία μιας στενής φούστας.
Ούτε φυσικά θέλουμε να ακούσουμε για την καταστροφή που προκαλούν στο περιβάλλον πολλά από όλα αυτά τα χημικά υλικά που χρησιμοποιούμε, έτσι;
Οπότε, ας αφήσουμε τους αριθμούς να μας κάνουν λίγη παρέα, να έχουμε τουλάχιστον τη συνείδησή μας καθαρή ως γυναικείο φύλο στον μάταιο τούτο κόσμο.
Και όλο αυτό γιατί είπαμε πως γίνεται; Θα μας παρεξηγήσει κανείς -ανεξαρτήτως φύλου- αν δεν παιδευτούμε μισή ώρα με το eyeliner; Κι αν μας παρεξηγήσει, θα έπρεπε να μας νοιάξει;
Εδώ θα μου έρθει η γνώριμη απάντηση που πολύ καλά έχω μάθει πλέον: «Μα Αγγελίνα, δεν το κάνουμε για τους άλλους, για εμάς το κάνουμε».
Και θα απαντήσω για άλλη μια φορά: Αυτό είναι το πρόβλημα. Μακάρι να το κάναμε για τους άλλους. Μακάρι να μας ένοιαζε μόνο ο σχολιασμός των άλλων γυναικών ή το εάν θα αρέσουμε στους άντρες. Διότι, είναι γνωστό πως όσο μεγαλώνει κανείς, παύει να τον απασχολεί τόσο η γνώμη των τρίτων, όσο και το φλερτ.
Σε αυτήν την περίπτωση θα είχαμε να μονομαχήσουμε απλώς και μόνο με άλλο ένα κοινωνικό στερεότυπο κατά των γυναικών. Και αν ήμασταν ενωμένες, μπορεί και να το νικούσαμε.
Αλλά εδώ μιλάμε για κάτι πολύ πιο βαθύ, πολύ πιο προσωπικό, πολύ πιο χαραγμένο…
Το κάνουμε για εμάς, λοιπόν, γιατί ως γυναικείο φύλο έχουμε ταυτίσει τον εξωτερικό μας κόσμο με την αυτοφροντίδα, την αυτοπεποίθηση και την αυτοεκτίμησή μας. Αντί να διαβάσουμε ένα βιβλίο, να πάμε ένα θέατρο ή ένα ταξίδι, διαθέτουμε τους εαυτούς μας στο ημιμόνιμο, το ντεκαπάζ και τη φίσκα ραφιέρα με κουτάκια ομορφιάς στο μπάνιο.
Καλά είναι και αυτά, δεν λέω, αλλά πάν μέτρον άριστον!
Άρα, προέρχεται από τον βαθύτερο εαυτό μας αυτή η κριτική. Υπάρχει μια δική μας, μακρινή εσωτερική φωνή που μας ωθεί να προβούμε σε αυτά τα ενδιαφέροντα και σε αυτόν τον τρόπο ζωής.
Ή -για να μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας- κρύβεται η φωνή που μας φύτεψαν η μαμά μας και η γιαγιά μας να είμαστε ωραίες και συμμαζεμένες, για να μην μας σχολιάζει η θεία Τούλα στο χωριό όπου θα πάμε το καλοκαίρι για τον γάμο. Γιατί «πώς θα κρατήσεις τον άντρα αλλιώς»;
Γνωρίζω πως αυτές οι απόψεις είναι αναχρονιστικές, παρόλο που, δυστυχώς, ακόμα καλά κρατούν στην κοινωνία μας, και πως πλέον οι νέες γυναίκες έχουν άλλο σκεπτικό. Πλέον καλλωπιζόμαστε «για εμάς»!
Μήπως όμως επικρατεί η ίδια αντίληψη και στις σημερινές γενιές, απλά αυτή τη φορά με το λαμπερό περιτύλιγμα της «αυτοφροντίδας»;
Πόσο ωραίο φαίνεται το άτιμο όμως ε; Πώς να του αντισταθείς; Θέλεις κι εσύ σαν τα μικρά παιδιά να το ανοίξεις με σπασμωδικές κινήσεις για να βρεις το σοκολατάκι που κρύβεται μέσα!
Ωχ, συγγνώμη! Ξέχασα πως αυτή τη στιγμή μπορεί να βρίσκεσαι σε αιματηρή δίαιτα, γιατί θεωρείς πως έφαγες πολύ το καλοκαίρι.
Ναι, μάλλον αυτό είναι η αυτοφροντίδα.
Α, και τώρα που είπα για παιδιά, ας μείνουμε λίγο σε αυτό…
Το 13χρονο κοριτσάκι που αντί να κοιμάται, κάνει TikTok στις 6 η ώρα το χάραμα με get ready with me για το σχολείο και βάφεται περισσότερο από ό,τι η μαμά του στις σχολικές χοροεσπερίδες των 90s, τι ακριβώς κάνει για τον εαυτό του;
Λογικά έχει αποκτήσει την αυτοπεποίθηση που υπόσχονται οι πολυεθνικές των social και της TV, τα προϊόντα των οποίων καταβροχθίζουν οι πόροι του προσώπου του μανιωδώς.
Και δερματολόγος δεν είμαι, μήτε φαρμακοποιός, αλλά οι λιγοστές μου γνώσεις στη Βιολογία και η λογική μου λένε πως όσο πιο πολλά πράγματα φορτώνεις στην επιδερμίδα σου καθημερινά, ακόμη κι αν είναι skincare, τόσο το χειρότερο για τον οργανισμό σου. Ειδικά εάν έχεις ξεκινήσει από μικρή ηλικία.
Επομένως, δεν έχει φυτευτεί μέσα μας μόνο η φωνή των μεγαλύτερων γυναικών, αλλά και των φερέφωνων του καταναλωτισμού.
Αποκλείεται να είμαι η μόνη που έχει παρατηρήσει τα βροχηδόν σχόλια στο TikTok, από μικρά και μεγάλα κορίτσια, που όσο πάνε και αυξάνονται:
«Το κολιέ από πού;»
«Το lipstick από πού;»
«Κωδικό για το φορεματάκι έχουμε;».
Η εμφάνιση, δηλαδή, (και όχι απαραίτητα η ιδιαίτερη) έχει γίνει τώρα ακόμη ισχυρότερο όπλο των wannabe influencers, από ό,τι ήταν κάποτε. Αντιμετωπίζουμε η μία την άλλη στα social ως ενδεχόμενα αντικείμενα διαφήμισης.
Και όχι μόνο εμείς.
Για ποιον λόγο, άλλωστε, νομίζετε πως όλες οι γυναικείες τηλεπερσόνες είναι στην τρίχα κάθε μέρα;
Πόσες φορές οι παρέες αγοριών «τρώνε πόρτα» στα νυχτερινά μαγαζιά, επειδή δεν κουβαλάνε μια ωραία κοπέλα μαζί τους;
Μάλιστα, σε κάποιες Πολιτείες των ΗΠΑ, οι γυναίκες έχουν δωρεάν είσοδο στις pub, και πολλές φορές υπάρχουν και δωρεάν προϊόντα μακιγιάζ στις τουαλέτες τους!
Στη γλώσσα του marketing: «Αν ένα προϊόν είναι δωρεάν, το προϊόν είσαι εσύ».
Γνωρίζω πως πολλοί άνθρωποι εκφράζονται μέσα από το μακιγιάζ ή τα ρούχα και αυτό το θεωρούν Τέχνη. Πολύ σωστά κάνουν. Αλλά ας είμαστε ειλικρινείς: Πόσες γυναίκες, ειδικά μεγαλύτερης ηλικίας, αντίστοιχα, ασχολούνται τόσο πολύ με την εμφάνισή τους για την Τέχνη;
Επαναλαμβάνω. Όλα με ένα Μέτρο. Το Μέσον είναι η ύψιστη Αρετή, σύμφωνα με τον Αριστοτέλη.
Παλαιότερα, όλη αυτή η στοχοπροσήλωση στη γυναικεία ομορφιά βόλευε την κοινωνία, για να μην ασχολέιται η γυναίκα με περαιτέρω πράγματα, πιο σημαντικά. Επίσης, ήταν ο μοναδικός τρόπος της να προσεγγίσει έναν άνδρα και, εδώ που τα λέμε, και η μοναδική της ενδιαφέρουσα ασχολία. Το μόνο όμορφο πράγμα που μπορούσε να παρέχει στον εαυτό της και στη ζωή της, για να νιώθει κι αυτή κάποια.
Αλλά τώρα τα πράγματα αλλάζουν. Ήρθε η ώρα για τη γυναίκα να γευτεί την πραγματική ομορφιά και την ευτυχία της ζωής, και όχι τα υποκατάστατα αυτών, για να μην ενοχλήσει τους άλλους με την εκκεντρική παρουσία της.
Τώρα καλείται να επενδύσει στον εσωτερικό, συναισθηματικό της κόσμο, στη θέση της στην κοινωνία. Να βρει τη ζωή που της αξίζει. Και θα μου πεις, καλά τα καλλυντικά φταίνε που αργεί να γίνει αυτό; Όχι από μόνα τους φυσικά, αλλά υπονομεύουν φανερότατα την όλη κατάσταση. Μας κρατάνε πίσω. Μπορεί τώρα οι προθέσεις πολλών γυναικών να είναι διαφορετικές, όμως είναι ίδιο το αποτέλεσμα. Έλλειψη χρόνου, χρημάτων, ενέργειας.
Το ότι οι επιστήμονες έχουν αποδείξει πως ο γυναικείος εγκέφαλος είναι πιο πολύπλοκος από τον ανδρικό (ναι, όντως), δεν σημαίνει πως πρέπει να τον επιβαρύνουμε με επιπλέον έννοιες, άγχη, ανασφάλειες, κόμπλεξ, ανησυχίες, πιέσεις, τη στιγμή που ήδη και αδίκως επωμίζεται περισσότερα κοινωνικά βάρη και πρέπει. Εμείς αυτή τη στιγμή πασχίζουμε να τα αποτινάξουμε από πάνω μας, όχι να φορτωθούμε κι άλλα!
Και σήμερα, αντί το φαινόμενο να αμβλύνεται, οξύνεται εξαιτίας της εμπορευματοποίησης και των δικτύων, και επεκτείνεται σε ολοένα και μικρότερες ηλικίες. Πλέον έχει πάρει μια πρωτοφανή, τρομακτική διάσταση (σαν και την έκταση αυτού εδώ του άρθρου), και στα δικά μου μάτια μοιάζει με τέρας, με Λερναία Ύδρα.
Συγγνώμη. Θεωρώ πως το φύλο μας αξίζει κάτι καλύτερο. Διαφορετικά, μάλλον δεν είμαι Γυναίκα.