Ενόψει του μήνα περηφάνιας και του pride της Θεσσαλονίκης, η ομάδα του Dream Online συναντήθηκε με τη φετινή υπεύθυνη της καμπάνιας colour health της ένωσης φοιτητών ιατρικής HelMSIC, Ελένη Κολυμπιανάκη.
Μεταξύ άλλων, μιλήσαμε για την ένωση, τους στόχους της αλλά και το εξαιρετικά καίριο ζήτημα της πρόσβασης των ΛΟΑΤΚΙ+ στην υγεία, το οποίο είναι και η κεντρική θεματική της καμπάνιας. Συγκεκριμένα, η Ελένη μας παρουσίασε τις πραγματικές, ανησυχητικές, διαστάσεις του προβλήματος των ανισοτήτων, που δυστυχώς εμφανίζονται ακόμα και στον χώρο της υγείας αλλά και τις δράσεις που ήδη εδώ και καιρό τρέχει η ομάδα της HelMSIC, παίρνοντας την κατάσταση στα χέρια της και προσπαθώντας για την ουσιαστική και ελπιδοφόρα αλλαγή. Σας παρουσιάζουμε λοιπόν μια συζήτηση που μας έκανε να πιστέψουμε σε ένα καλύτερο, πολύχρωμο μέλλον και για την οποία είμαστε πραγματικά περήφανοι!
Πώς θα συστηνόσασταν σε κάποιον που δεν γνωρίζει ακόμα τίποτα για την HelMSIC;
Η αλήθεια είναι ότι πάντα είναι λίγο δύσκολο να περιγράψεις τι είναι η HelMSIC σε κάποιον που δεν την έχει ζήσει από μέσα. Είμαστε μία εθελοντική ομάδα φοιτητών Ιατρικής που δουλεύουν μαζί για να δημιουργήσουν εκπαιδευτικές ευκαιρίες για άλλους φοιτητές Ιατρικής πάνω σε ανάγκες που δεν καλύπτονται από τις σχολές μας. Όμως, στην πραγματικότητα η HelMSIC είναι πολλά περισσότερα από αυτό. Κάθε δράση μας είναι κομμάτι ενός μεγαλύτερου οράματος για αλλαγή και για διαμόρφωση ενός συνόλου φοιτητών Ιατρικής που θα έχει σαν γνώμονα δραστηριοποίησης εξίσου με την επιστήμη, την κοινωνική ευθύνη και τον ανθρωπισμό. Το όραμα αυτό είναι εμφανές σε κάθε πτυχή της HelMSIC, στους έξι θεματικούς τομείς στους οποίους οργανώνεται, σχετικά με τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, την Δημόσια Υγεία, την Σεξουαλική και Αναπαραγωγική Υγεία, την Ιατρική Εκπαίδευση και τις Κλινικές και Ερευνητικές Ανταλλαγές, μέσα από τους οποίους προκύπτουν όσα κάνουμε. Τα μέλη μας είναι φοιτητές Ιατρικής από όλη την Ελλάδα που συλλογικά σχεδιάζουν, συντονίζουν και οραματίζονται τις προσπάθειες για ένα καλύτερο μέλλον στον τομέα της Υγείας.
Ποια είναι τα εφόδια που έχεις εσύ, προσωπικά κερδίσει από την ενεργή συμμετοχή σου στην HelMSIC, και μπορεί ενδεχομένως να αποτελέσουν κίνητρο για να ξεκινήσει να συμμετέχει ενεργά στις δράσεις της;
Αυτή κι αν είναι δύσκολη ερώτηση! Αυτό που λέω συνήθως είναι ότι η HelMSIC έχει τη μαγική ικανότητα να σε εξελίσσει χωρίς να το καταλαβαίνεις. Σε πρώτη φάση διευρύνεις απίστευτα τους ορίζοντες σου, γιατί ανακαλύπτεις θεματικές και γνώσεις που δεν θα είχες την ευκαιρία να συναντήσεις πουθενά αλλού στο πλαίσιο της σχολής, είτε γιατί αποτελούν taboo είτε γιατί απλά δεν τους δίνεται προτεραιότητα παρά τη σημασία τους. Σιγά-σιγά αρχίζεις να αναλαμβάνεις ευκαιρίες, και συνειδητοποιείς την συστηματοποιημένη οργάνωση πίσω από καθετί, η οποία σου καλλιεργεί υπευθυνότητα, μεθοδικότητα στον τρόπο δουλειάς, προσοχή στη λεπτομέρεια και στην ποιότητα. Αυτή η διαδικασία σε παρακινεί συνεχώς να δοκιμάζεις τα όρια του comfort zone σου και σου καλλιεργεί το να μην επαναπαύεσαι, αλλά να αναθεωρείς και να εξελίσσεσαι συνεχώς. Από τα πιο πολύτιμα για μένα είναι ότι σου περνάει τη νοοτροπία του ότι αξίζει να αφιερώνεις την ενέργεια σου σε ό,τι θεωρείς σημαντικό και τελικά σου χαρίζει απλόχερα το υπέροχο αίσθημα της προσφοράς προς τους άλλους. Βέβαια, κινητήρια δύναμη για όλα αυτά, είναι τα άτομα της HelMSIC με τα οποία συνεργάζεσαι, που μοιράζεστε τους ίδιους στόχους και όνειρα και που έχετε ζήσει μαζί τόσα πράγματα, ώστε ξέρεις ότι θα είναι πάντα εκεί για να σε στηρίξουν, και καταλήγουν να αποτελούν μία κάποιας μορφής «οικογένεια».
Ξεκινάμε με τα ιστορικά! Πότε και υπό ποια μορφή ξεκίνησε το εν λόγω εγχείρημα;
Η προαγωγή της υγείας των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων και η ενημέρωση για τέτοια ζητήματα είναι μία προσπάθεια που είχε ξεκινήσει αρκετά χρόνια πριν, με διαφόρων μεθόδων δραστηριότητες. Η ενασχόληση της οργάνωσης με τη θεματική άλλωστε αποτελεί ένα βήμα στο να την φέρει πιο κοντά στο όραμα του όλοι οι άνθρωποι να απολαμβάνουν το δικαίωμα στην υγεία, απαλλαγμένοι από στίγμα και διακρίσεις. Φέτος λοιπόν, επέστρεψε για πρώτη φορά με μία ανανεωμένη μορφή, αυτή της διαδικτυακής καμπάνιας, της «Color Health», που εστιάζει στην ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση των φοιτητών Ιατρικής και του ευρέος κοινού για την πρόσβαση των ΛΟΑΤΚΙ+ στην υγεία. Η καμπάνια έτρεξε την περίοδο 6-12 Ιουνίου, κατά την οποία ανέβηκαν στα social media μας άρθρα, δημοσιεύσεις σε Facebook και Instagram καθώς και ένα Live Open Space Discussion που πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με εξωτερικούς μας συνεργάτες.
Δυστυχώς, οι ανισότητες προς τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα εμφανίζονται σε διάφορους χώρους, από το περιβάλλον εργασίας μέχρι και όταν κάποι@ περπατάει στον δρόμο. Πώς όμως εκδηλώνεται στον τομέα της υγείας; Ποια είναι η ανάγκη που προσπαθείτε να καλύψετε;
Η ανισότητα αυτή μεταφέρεται αυτούσια και στο περιβάλλον της κλινικής πράξης, όπου τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα δυστυχώς αντιμετωπίζουν εμπόδια στην πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες υγείας, που για τους υπόλοιπους ανθρώπους μοιάζουν δεδομένες. Πολλά από αυτά δεν έχουν ασφάλιση υγείας λόγω της γενικότερης κοινωνικής περιθωριοποίησης, με αποτέλεσμα η νοσοκομειακή περίθαλψη να είναι απλησίαστη οικονομικά, ειδικά όταν πρόκειται για εξειδικευμένες και ακριβές υπηρεσίες. Αλλά ακόμη και μέσα στο πλαίσιο της κλινικής πράξης, η αντιμετώπιση που δέχονται είναι απογοητευτική, αφού όχι μόνο υπάρχει άγνοια ως προς τις ιδιαίτερες ανάγκες τους, κλινικά ή φαρμακευτικά για παράδειγμα, αλλά καλούνται να αντιμετωπίσουν και αδιάκριτα βλέμματα, στιγματιστικές συμπεριφορές ή ακόμη και εκδηλώσεις βίας. Το μεγαλύτερο θέμα όμως δεν είναι η ίδια η δυσάρεστη κατάσταση, αλλά η αδράνεια του συστήματος υγείας και των Ιατρικών Σχολών ως προς τη βελτίωσή της. Δυστυχώς βρισκόμαστε σε μία πραγματικότητα όπου πολλοί επαγγελματίες υγείας δεν αναγνωρίζουν καν το πρόβλημα και ούτε φυσικά αντιλαμβάνονται την ευθύνη τους στην αντιμετώπισή του. Αυτός ήταν ο στόχος της καμπάνιας, σε πρώτη φάση η ανάδειξη της κατάστασης και η κατανόηση από τους επαγγελματίες υγείας του ρόλου τους σε αυτήν.
Ποιες είναι οι δράσεις που έχουν τελεστεί έως τώρα και ποια ήταν η ανταπόκριση σε αυτές από την φοιτητική κοινότητα;
Αυτή τη στιγμή έχει ολοκληρωθεί το διαδικτυακό κομμάτι της καμπάνιας, έχει δημοσιοποιηθεί όλο το υλικό στα social media και έχει πραγματοποιηθεί και το Live Open Space Discussion. Συνολικά η απήχηση ήταν πολύ ικανοποιητική, ειδικά το Live, που είναι μία μέθοδος αρκετά καινούργια, κατάφερε να κρατήσει σταθερό κοινό και δημιούργησε έδαφος για ουσιώδεις συζητήσεις. Πριν από λίγες μέρες πραγματοποιήθηκε και το Athens Pride, στο οποίο είχαμε παρουσία με δικό μας περίπτερο και ενημερώσαμε τον κόσμο για τη διεξαγωγή της καμπάνιας και τη στάση μας ως φοιτητές Ιατρικής.
Και έτσι φτάνουμε στο αμέσως επόμενο θέμα…Το pride της Αθήνας ολοκληρώθηκε πριν λίγες μέρες και η HelMSIC έδωσε το παρόν. Περιγράψτε μας πως ήταν η φετινή εμπειρία!
Ήταν πραγματικά μία πάρα πολύ όμορφη και γεμάτη μέρα για όλη την ομάδα που συμμετείχε. Είναι πολύ ικανοποιητικό το να βλέπεις μία ολόκληρη προσπάθεια να εξωτερικεύεται με έναν τόσο άμεσο και διαδραστικό τρόπο, όπως αυτός του περιπτέρου σε ένα τέτοιο Fair. Η επαφή και η συζήτηση με τον κόσμο, και ειδικά με ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα και επαγγελματίες υγείας που συνιστούν άμεσα κοινά ενδιαφέροντος της προσπάθειάς μας, τοποθετεί την καμπάνια σε ένα πολύ πραγματικό πλαίσιο, και σου δίνει την αίσθηση ότι αυτό που κάνεις έχει όντως αντίκτυπο και νόημα. Φυσικά, και η αλληλεπίδραση με άλλες οργανώσεις που βρίσκονταν εκεί, ήταν κάτι πολύ όμορφο, αφού νιώθεις ότι δεν είσαι μόνος σου αλλά συμβάλλεις σε μία συνολικότερη προσπάθεια. Το Pride συνολικά σαν διοργάνωση έχει αυτή τη μοναδική ενέργεια αλληλοϋποστήριξης και αποδοχής, και ήταν χαρά μας που συμμετείχαμε σε αυτήν, και ανυπομονούμε να το επαναλάβουμε στο Pride της Θεσσαλονίκης, αυτό το Σάββατο, στις 25/6!
Με μια ματιά στην ατζέντα σας συνειδητοποιεί κανείς ότι έχει επενδυθεί σε αυτήν αρκετός χρόνος, διάθεση και σκέψη. Ποιοι είναι λοιπόν οι στόχοι σας, βραχυπρόθεσμοι και μακροπρόθεσμοι;
Σε πρώτη φάση είναι ανάγκη να γίνει αντιληπτή η έκταση της κατάστασης και να σταματήσει να περιφρονείται και να αποσιωπάται. Από εκείνο το σημείο και μετά, είναι απαραίτητο ο επαγγελματίας υγείας να συνειδητοποιήσει ότι το ζήτημα τον αφορά άμεσα και πως έχει τη δυνατότητα να αλλάξει τα πράγματα προς το καλύτερο. Όλες αυτές οι αλλαγές βέβαια, δεδομένων των επί χρόνια ριζωμένων αντιλήψεων, είναι αδύνατο να επέλθουν με τη διενέργεια μίας απλής καμπάνιας. Με την Color Health είχαμε ως στόχο να δώσουμε το ερέθισμα και να κάνουμε μία αρχή, αλλά η πραγματική αλλαγή θα έρθει μόνο με τη σύμπραξη των πανεπιστημιακών φορέων, αντιμετωπίζοντας το πρόβλημα ήδη από το στάδιο της εκπαίδευσης των μελλοντικών επαγγελματιών υγείας, εκπαιδεύοντας αλλά και ευαισθητοποιώντας τους στις προεκτάσεις του ζητήματος. Αυτός είναι και ο μακροπρόθεσμος στόχος, μέσω της ενασχόλησής μας να είμαστε σε θέση να ασκήσουμε πίεση για την κάλυψή της από το πρόγραμμα σπουδών. Μόνο με μία στοχευμένη και μεθοδική εκπαιδευτική διαδικασία θα μπορέσουν οι φοιτητές Ιατρικής να καλλιεργήσουν πραγματικά τη νοοτροπία της ισότιμης και συμπεριληπτικής φροντίδας υγείας. Με αυτόν τον τρόπο ίσως καταφέρουμε μετά από πολύ καιρό να διαμορφώσουμε ένα σύστημα υγείας στο οποίο το κάθε άτομο θα μπορεί ανεξαρτήτως σεξουαλικού προσανατολισμού, χαρακτηριστικών και ταυτότητας φύλου, να απολαμβάνει ισότιμα υπηρεσίες περίθαλψης απαλλαγμένο από στίγμα και διακρίσεις.
Τι θα θέλετε να μείνει σε κάποιον αναγνώστη από αυτή μας την συζήτηση;
Αρχικά ότι η ειλικρινής και έμπρακτη αποδοχή και αγάπη είναι από τα πιο πολύτιμα αγαθά, οπότε πάντα είναι καλό να τα προσφέρουμε απλόχερα, πόσο μάλλον όταν αυτά αποτελούν προϋπόθεση για να μπορούμε να ασκούμε σωστά και υπεύθυνα το επάγγελμά μας. Και πάνω από όλα ότι όσο δύσκολο και μακρινό μοιάζει ένα εγχείρημα, σίγουρα αξίζει να το προσπαθήσουμε, διατηρώντας πάντα την επιμονή και την υπομονή μας, γιατί μπορεί οι μεγάλες αλλαγές να θέλουν χρόνο, αλλά όλα από κάπου ξεκινάνε, και αν δεν τα κάνουμε εμείς δεν θα τα κάνει κανείς!
