Τα νέα έφτασαν από το πουθενά. Ενώ δυο μέρες πριν η βασίλισσα σχημάτισε κυβέρνηση με τη νέα πρωθυπουργό της χώρας, Λιζ Τρας, στις 8 Σεπτέμβρη 2022, ο κεντρικός παρουσιαστής του BBC εμφανίζεται μαυροντυμένος, για να ανακοινώσει την απότομη επιδείνωση της υγείας της Ελισάβετ. Δύο ώρες αργότερα ο θάνατος της επί εβδομήντα χρόνια βασίλισσας του Ηνωμένου Βασιλείου είναι πλέον γεγονός. Θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς ότι ο θάνατος αυτός δεν ήταν τόσο αιφνίδιος δεδομένου ότι η Ελισάβετ είχε φτάσει τα 96 (!). Τα περισσότερα μέσα παγκοσμίως, είχαν έτοιμα τα αφιερώματα τους για το πρόσωπο της, τα οποία άρχισαν να παρουσιάζουν αμέσως μετά την επισημοποίηση της είδησης.
Εμείς στο DREAM ON-line, αν και αντιληφθήκαμε ότι το μοιραίο είχε συμβεί, ( ο Βαγγέλης Λαζαρίδης που είχε διαβάσει το πρωτόκολλο «London Bridge has fallen» που απαριθμούσε τις συγκεκριμένες κινήσεις που θα ακολουθούσαν τον θάνατο της Ελισάβετ κατάλαβε ότι το απόγευμα της 8ης Σεπτεμβρίου είχε ξεκινήσει η εφαρμογή του. Όμως είπαμε να μην βγάλουμε την αποκλειστικότητα, νέο κανάλι είμαστε δεν παίρνουμε τέτοια ρίσκα!) και μάλιστα, δεν είχαμε κάποιο αφιέρωμα ήδη έτοιμο για όταν συνέβαινε το μοιραίο.
Έτσι λοιπόν, το παρόν άρθρο γράφεται τις μέρες κατά τις οποίες εκκρεμεί η κηδεία και είναι σαφέστατα επηρεασμένο τόσο από το υλικό που πρωταγωνιστεί σε πληθώρα ΜΜΕ όσο από ό,τι έχουμε ακούσει όλα αυτά τα χρόνια, για την πιο διάσημη βασιλική οικογένεια στον κόσμο.
Ζω στην Ελλάδα και τάσσομαι κατά της μοναρχίας οπότε υπό κανονικές συνθήκες δεν θα είχα καμία επαφή με τη βασιλική οικογένεια της Αγγλίας. Κι όμως, η ποπ κουλτούρα και τα παγκόσμια μέσα φρόντισαν για αυτό. Η μορφή της βασίλισσας, με τα πολύχρωμα ταγιέρ της, εγγόνια και δισέγγονα γύρω της κατείχε μονίμως κεντρική θέση σε εξώφυλλα και ειδήσεις . Η ιστορία της οικογένειας της ήταν γνωστή στους γονείς και τους παππούδες μου ήδη από την εποχή που συνέβαινε, και με το πέρασμα του χρόνου έγινε και σε μένα.
Ήταν το 2010 όταν μέσα από το King’s speech και τους αγαπημένους μου Colin Firth και Geoffrey Rush, έμαθα τι σημαίνει τραύλισμα και μαζί με αυτό την ιστορία του Γεωργίου του ΣΤ’, πατέρα και προκατόχου της Ελισάβετ. Αργότερα, ακούγοντας για την αδικοχαμένη Νταϊάνα, εντυπωσιασμένη τόσο από το γεγονός ότι ήταν πριγκίπισσα όσο και από την καλοσύνη της, αρχίζω να ψάχνω για αυτήν ώστε να βρεθώ αντιμέτωπη με τις σπαρακτικές συνεντεύξεις που η ίδια παραχώρησε (συγκεντρωμένο υλικό υπάρχει σε πληθώρα ντοκιμαντέρ από τα οποία ξεχωρίζω το “Diana, in her own words” ) ομολογώντας τη δύσκολη καθημερινότητα και τις προκλήσεις που βίωνε ως σύζυγος του, βασιλιά πλέον, Καρόλου αλλά και θεωρίες συνωμοσίας που υποστήριζαν ότι ο θάνατος της είχε προσχεδιαστεί από την Ελισάβετ. Και φυσικά, δεν ξεχνώ ότι οι πρόσφατοι βασιλικοί γάμοι William & Kate, Harry & Meghan καθώς και το προσκήνιό τους καθήλωσαν πολλούς από εμάς στις οθόνες μας.
Αποκορύφωμα σε όλη αυτή την προβολή αποτελεί αναμφίβολα η σειρά του Netflix “The Crown”. Σε αυτήν, εκατομμύρια θεατές ανά τον κόσμο βλέπουν φήμες και ιστορίες που χρόνια ακούγονται για το παλάτι, να παίρνουν σάρκα και οστά στις οθόνες τους. Με δυνατές ερμηνείες ηθοποιών πετυχημένων τόσο ως προς το ταλέντο όσο και προς την επιλογή τους (οι περισσότεροι μοιάζουν αρκετά με τα πραγματικά πρόσωπα τα οποία αναπαριστούν) διακρίνουμε περιστατικά και συμπεριφορές της βασιλικής οικογένειας μακριά από τη σκιά του πρωτοκόλλου και της επιβαλλόμενης ευπρέπειας, ή μάλλον συνειδητοποιούμε την επίδραση των συγκεκριμένων σε αυτούς. Με λίγα λόγια, είναι ό,τι πιο κοντινό στην αλήθεια μπορούμε να έχουμε.
Κι όμως η αλήθεια είναι σχετική: προφανώς και μια υπερδύναμη όπως η βασιλική οικογένεια έχει λόγο για το πώς απεικονίζεται και μια σειρά τέτοιας εμβέλειας, που είναι μάλιστα ένα ιδανικό εργαλείο για την διατήρηση μίας ορισμένης εικόνας, ενός σύγχρονου παραμυθιού που οπωσδήποτε γοητεύει, αλλά δεν αποκλείεται να είναι σε μεγάλο μέρος του μια ψευδαίσθηση. Το τι συμβαίνει πίσω από τις κλειστές πόρτες του παλατιού είναι και θα παραμείνει ένα μυστικό, μοιρασμένο ανάμεσα σε πολύ λίγους των οποίων η σιωπή είναι ικανοποιητικά εξασφαλισμένη.
Όλα αυτά συμβαίνουν υπό το πρίσμα ότι η μοναρχία είναι μεταξύ άλλων, και ένα πετυχημένο εμπορικό τρικ, μια καλοστημένη επιχείρηση, ένα εκτυφλωτικό φως χλιδής που όμως με το πέρασμα του χρόνου και την κοινωνική εξέλιξη έχει αρχίσει να ξεθαμπώνει. Δείγμα για όλα αυτά αποτελεί το “budget” της κηδείας και της επικείμενης στέψης του Καρόλου το οποίο ανέρχεται στο εξωφρενικό ποσό των 6 δισεκατομμυρίων λιρών σε μια εποχή που εντείνονται τα ερωτηματικά για το αν τα κράτη θα μπορέσουν να ανταποκριθούν στις αυξημένες λόγω της ενεργειακής κρίσης ανάγκες των πολιτών τους. Σημειωτέον βέβαια ότι πολλοί θα κερδοσκοπήσουν: τα έσοδα από τον τουρισμό στο Λονδίνο λόγω της κηδείας καθώς και από τα τηλεοπτικά δικαιώματα υπολογίζονται σε πολλαπλάσια από τα 6 δις.
Η επόμενη μέρα:
Το περιοδικό TIME, σε πρόσφατο άρθρο του προσδιορίζει τις αρμοδιότητες του εκάστοτε μονάρχη, τις συσχετίζει με αυτές του γνωστού σε εμάς «Προέδρου της Δημοκρατίας» ο οποίος θα κληθεί σε περίπτωση κατάργησης της μοναρχίας, που μπορεί να επέλθει με την διεξαγωγή δημοψηφίσματος. Κι ενώ η πλειοψηφία των Βρετανών φαίνεται να στηρίζει ακόμα το εν λόγω σύστημα, η ενθρόνιση ενός εξαιρετικά αμφιλεγόμενου Καρόλου μπορεί να προκαλέσει αναταραχές σε έναν θεσμό που με μεγάλη σταθερότητα διατήρησε η μητέρα του. Όσον αφορά την εκλιπούσα που σήμερα αποχαιρετά το έθνος της σημειώνοντας το τέλος μιας σπουδαίας και πολύκροτης εποχής, από τον Τσώρτσιλ έως την Τρας, αυτό που μπορούμε να πούμε είναι ότι η ίδια κατείχε απόλυτη συνείδηση του ρόλου και των καθηκόντων της. Στην πρώτη της τηλεοπτική συνέντευξη το 1957 δήλωσε:
“I do not give you laws or administer justice. But I can do something else. I can give you my heart and my devotion to these old islands and to all the peoples of our brotherhood of nations” // «Εγώ δεν σας δίνω τους νόμους ούτε άρχομαι της δικαιοσύνης. Αλλά μπορώ να κάνω κάτι άλλο. Μπορώ να σας δώσω την καρδιά μου και την αφοσίωσή μου, σε όλα αυτά τα παλιά νησιά και σε όλους τους ανθρώπους των αδελφοποιημένων κρατών μας»
Και οφείλουμε να παραδεχτούμε ότι το έκανε.
