Για κάποιο λόγο είναι διαδεδομένη η πεποίθηση ότι οι εξετάσεις (οποιουδήποτε είδους, είτε αυτές έχουν να κάνουν με το σχολείο, είτε με κάποιο άθλημα ή με οτιδήποτε) κρίνουν εξολοκλήρου το μέλλον μας και ότι, αν τελικά αποτύχουμε, αυτό για κάποιο λόγο μας κάνει μη ικανούς ή/και όχι αρκετούς. Όπως θα φανεί και παρακάτω, σίγουρα ο κόσμος δεν (πρέπει να) τελειώνει με την εισαγωγή στο Πανεπιστήμιο ούτε με το αν κάποιος γίνεται δεκτός σε κάποια σχολή ή παίρνει -ή όχι- τελικά κάποια διάκριση σε κάποιο άθλημα. Αυτού του είδους η πεποίθηση φαίνεται να αποτελεί μια διαχρονικά «άκαμπτη λογική», που υιοθετείται από μεγάλη μερίδα τόσο γονέων, όσο και παιδιών.
Για να δούμε, όμως, ποια είναι η άποψη μερικών γνωστών προσωπικοτήτων σχετικά με την «αποτυχία»… Στις σύντομες επεξηγήσεις που ακολουθούν μετά από κάθε φράση χρησιμοποιείται αρκετά το α’ πρόσωπο με σκοπό την καλύτερη ίσως σύνδεση με το περιεχόμενο των φράσεων.
- «I’ve failed over and over and over again in my life. And that’s why I succeeded.» – Michael Jordan.
Η αποτυχία δεν επιφέρει το τέλος του κόσμου ή την καταστροφή μιας μελλοντικής επιτυχημένης καριέρας. Το γεγονός ότι δεν τα πήγαμε καλά στις όποιες εξετάσεις δώσαμε, δεν συνάδει με το ότι όλα τελειώνουν εκεί. Η επιλογή του να ξαναδώσουμε τις ίδιες εξετάσεις αργότερα δεν επηρεάζει τον δείκτη νοημοσύνης μας και σε καμία περίπτωση δεν μας μετατρέπει σε αποτυχημένους/ες, αλλά ίσα-ίσα μας δίνει μια δεύτερη ευκαιρία στην πορεία του να γίνουμε καλύτεροι/ες.
- «Κι αν πτωχική την βρεις, η Ιθάκη δεν σε γέλασε. Έτσι σοφός που έγινες, με τόση πείρα, ήδη θα το κατάλαβες οι Ιθάκες τι σημαίνουν.» – Κ.Π. Καβάφης.
Η αποτυχία θα πρέπει να έχει χαρακτήρα προσωπικής βελτίωσης και να αντιμετωπίζεται με εκπαιδευτική διάθεση. Η εμμονή στο επιτυχημένο αποτέλεσμα δημιουργεί άγχος, το οποίο τις περισσότερες φορές είναι μη διαχειρίσιμο τόσο από τα παιδιά όσο κι από τους γονείς, και κυρίως αποπροσανατολίζει από τη συνολική διαδικασία της μάθησης.
- «Failure is not the opposite of success, it’s part of it.» – Arianna Huffington.
Μαθαίνω μόνο από τα λάθη μου κι όχι από τις επιτυχίες μου. Θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί ότι οι συνεχείς επιτυχίες πολλές φορές μας κάνουν να επαναπαυόμαστε, να θεωρούμε ότι είμαστε αρκετά «καλοί» σε κάποιον τομέα και άρα δεν χρειάζεται ίσως να βελτιώσουμε κάτι, δηλαδή τελικά ενδέχεται να μας αποπροσανατολίσουν. Στην αντίπερα όχθη οι αποτυχίες, όταν χρησιμοποιούνται εκπαιδευτικά κι όχι μειωτικά, έχουν την τάση σταδιακά να μας οδηγούν σε βελτίωση.
- «Failure is only the opportunity to begin again more intelligently.» – Henry Ford.
Η αποτυχία μπορεί να έρθει οποιαδήποτε στιγμή. Ο στόχος, όμως, θα (πρέπει να) παραμείνει εκεί που είναι. Άρα, μέσω της αποτυχίας μπορούμε απλά να αφήσουμε πίσω κάτι που δεν πέτυχε ή που δεν μας ταιριάζει και να φτάσουμε με άλλο καλύτερο τρόπο στο αποτέλεσμα.
- «Don’t read success stories, you will only get one message. Read failure stories, you will get some ideas to get success.» – Dr. A.P.J. Abdul Kalam.
Τα «σωστά παραδείγματα» δεν πρέπει να είναι κάποιοι που τελικά πέτυχαν, αλλά το τι πέρασαν όλοι αυτοί μέχρι να πετύχουν. Η όλη διαδικασία μέχρι την τελική επιτυχία είναι αυτή που τελικά μας ενδυναμώνει και μας οδηγεί σταδιακά στην επιτυχία. Αυτό, μάλιστα, από την πλευρά των γονέων είναι κομβικής σημασίας να καταστεί σαφές προς τα παιδιά τους -κι από μικρή ακόμα ηλικία- ότι δηλαδή, ακόμα κι αν αυτά αποτύχουν, δεν θα επηρεαστεί η μεταξύ τους σχέση.
- «A person who never made a mistake never tried anything new.» – Albert Einstein.
Πολλές φορές η αποτυχία μπορεί να μας δώσει το έναυσμα να κάνουμε μια νέα αρχή κάπου αλλού. Κι από τη στιγμή που αυτό είναι καθαρά δική μας επιλογή, αν φέρουμε στον νου μας και τις προηγούμενες πέντε φράσεις, καταλαβαίνουμε ότι ίσως να είναι κάτι αναγκαίο που θα μας απελευθερώσει από δυσάρεστες τωρινές ή μελλοντικές καταστάσεις.
- «Failure is not a disgrace, unless YOU make it the last chapter of your book.» – Jack Hyles.
Η ζωή συνεχίζεται, είμαστε κομμάτι της και θα συνεχίσουμε να ζούμε ακόμα και μετά από μια αποτυχία. Αρκεί, βέβαια, η αποτυχία αυτή να μην μας επηρεάσει αρνητικά βάζοντάς μας σε μια κατάσταση διαρκούς απαξίωσης του εαυτού μας.
Σίγουρα αποτελεί πολύ δύσκολη διαδικασία να μάθουμε να αποδεχόμαστε την αποτυχία με τον τρόπο που αναπτύχθηκε παραπάνω. Η κοινωνία είναι δομημένη με τέτοιον τρόπο που δεν μας βοηθάει να το υιοθετήσουμε εύκολα αυτό. Απαιτεί πολύ «εσωτερική και προσωπική δουλειά», ώστε τελικά να φτάσουμε σε ένα επίπεδο «ωριμότητας» τέτοιο που θα μας επιτρέψει να δούμε κάθε εμπόδιο με άλλο μάτι, πόσο μάλλον όταν αναφερόμαστε σε παιδιά που δίνουν εξετάσεις οποιουδήποτε είδους και που για αυτά είναι πολύ σημαντικές.
Ωστόσο η αναζήτηση αυτής της «ωριμότητας» είναι κάτι που θα πρέπει να γίνεται από γονείς και παιδιά και να μας κάνει να κινηθούμε προς αυτή την κατεύθυνση, δεδομένου ότι υπάρχουν πολλά παραδείγματα τέτοιων «αποτυχιών» δίπλα μας. Ας στρέψουμε την προσοχή μας σε αυτά και ας προσπαθήσουμε να συνδεθούμε με αυτή την αποτυχία!
