Στην Αγγλία ήταν Boxing Day. Στην Ελλάδα ένα μεσημέρι τρώγοντας ότι έχει περισσέψει από το Χριστουγεννιάτικο τραπέζι. Και ξαφνικά…πνιγμός. «Τέλος ο Ιβάν Γιοβάνοβιτς από τον Παναθηναϊκό». Πως; Γιατί;
Μετά από δυόμιση χρόνια παρουσίας στον πάγκο του Παναθηναϊκού, ο Ιβάν Γιοβάνοβιτς αποτελεί πλέον παρελθόν. Η πορεία του στον πράσινο πάγκο μέτρησε μόλις 27 ήττες σε 112 παιχνίδια και ένα ποσοστό νικών που αγγίζει το 57%. Είναι κοινώς αποδεκτό ότι πρόκειται για έναν προπονητή ο οποίος αφενός οδήγησε και πάλι την ομάδα στα υψηλά στρώματα της βαθμολογίας και αφετέρου την καθοδήγησε μαεστρικά στην επιστροφή της στην Ευρώπη. Το «Panathinaikos» είχε πολλά χρόνια να ακουστεί, όμως ο Ιβάν το επανέφερε και πάλι στην επικαιρότητα.
Δεν είναι εύκολο να ξεχάσεις το πως ήρθε αυτός ο άνθρωπος στον πάγκο του Παναθηναϊκού. Ούτε και το τι είχε κάνει ο ίδιος πριν την έλευση του στην Λεωφόρο. Εκείνον τον Ιούλιο του 2021, ο Παναθηναϊκός είχε μείνει εκτός Ευρώπης. Είχε τερματίσει πέμπτος στο πρωτάθλημα της προηγούμενης χρονιάς και ο Λάζλο Μπόλονι είχε αποτύχει παταγωδώς να «χτίσει» πάνω στα θεμέλια που άφησε ο Γιώργος Δώνης. Ο δε Γιοβάνοβιτς, είχε αφήσει πίσω του τις -προ δεκαετίας- δόξες του στον πάγκο του ΑΠΟΕΛ για την Αλ Νασρ και την εθνική ομάδα των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων. Ούτε λίγο ούτε πολύ έμεινε επτά χρόνια στην Μέση Ανατολή, έχοντας εξαφανιστεί για τα καλά από την ελληνική ποδοσφαιρική πραγματικότητα.
Οι αντιδράσεις μετά την πρόσληψη του ήταν τόσο καταστροφικές που άπαντες αμφέβαλλαν αν θα προφτάσει τις…παρελάσεις του Οκτωβρίου. Ως ένα σημείο φάνταζε λογικό. Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα δεν είναι δα και κανένας ποδοσφαιρικός παράδεισος. Για τους περισσότερους τουλάχιστον, είναι κυρίως μία τελευταία στάση πριν την…συνταξιοδότηση. Μόνο που όλοι είχαν ξεχάσει την ορθολογική σκέψη και τη συγκροτημένη προσωπικότητα του Σέρβου τεχνικού. Πράγματι λοιπόν, με το πέρασμα των ημερών και των μηνών, όλη αυτή η προσωπικότητα του Σέρβου, έβγαινε εντός του αγωνιστικού χώρου.
Ο Παναθηναϊκός ήταν αξιόμαχος, ξεκίνησε και πάλι να παίζει για το όνομα και τη φανέλα του, γεγονός που τον επέτρεψε να επιστρέψει στις θέσεις που οδηγούν στην Ευρώπη. Το κυριότερο ήταν όμως ότι κόντρα σε πολλά προγνωστικά, η παρθενική σεζόν του Γιοβάνοβιτς επιφύλασσε και έναν τίτλο. Η κατάκτηση του Κυπέλλου απέναντι στον ΠΑΟΚ, ήταν η απόλυτη επισφράγιση ότι ο Παναθηναϊκός επέστρεψε στο «κυνήγι» των τίτλων.
Κανείς δεν μιλούσε για κατάκτηση του πρωταθλήματος. Οι οπαδοί του συλλόγου ήταν τόσο πληγωμένοι από τις καταστάσεις «ντροπής» και τα πλασαρίσματα στη μέση του βαθμολογικού πίνακα, που αυτό το Κύπελλο έμοιαζε με… Τσάμπιονς Λιγκ στα μάτια τους. Μέχρι που ο τρελό-Ιβάν, στην συνέντευξη τύπου των πανηγυρισμών, μίλησε για πρωτάθλημα. «Ώπα Ιβάν. Εκτιθέμεθα. Μεθυσμένος είσαι» αναφώνησα τότε από μέσα μου, χωρίς να είμαι καν Παναθηναϊκός.
Ε λοιπόν ο αθεόφοβος, χωρίς να το απαιτήσει κανείς, χωρίς να έχει τους οικονομικούς πόρους των υπολοίπων και δίχως να έχει το ρόστερ των υπόλοιπων διεκδικητών έκανε ακριβώς αυτό το πράγμα. Παρουσίασε ένα τόσο εξαιρετικά δομημένο σύνολο, μια τόσο συμπαγής ομάδα, η οποία κατέρριψε κάθε ρεκόρ στις πρώτες δέκα αγωνιστικές (δέκα νίκες θυμίζω) και συνέχιζε μέχρι την προτελευταία αγωνιστική να διεκδικεί τον τίτλο απέναντι στην εκκωφαντική ΑΕΚ του Ματίας Αλμέιδα.
Παρά το γεγονός ότι δεν τα κατάφερε και ο Όλεγκ Ρεάμπτσιουκ «βαφτίστηκε» ως «πορθητής του ονείρου», ο Ιβάν κατάφερε να ανασυγκροτήσει άμεσα την ομάδα, θέλοντας να επιστήσει όλη την προσοχή στα ευρωπαϊκά παιχνίδια του Τσάμπιονς Λιγκ. Ακόμη και αν η Ντνίπρο αποτέλεσε εύκολη «λεία», το ίδιο δεν επρόκειτο να γίνει στον τρίτο προκριματικό με αντίπαλο την Μαρσέιγ. Οι ποδοσφαιριστές, δίνοντας σπουδαίες παραστάσεις σε Απόστολος Νικολαίδης και Βελοντρόμ, πήραν μια πρόκριση που οι οπαδοί δεν θα την ξεχάσουν ποτέ. Ειδικά στην ρεβάνς της Γαλλίας, εύκολα θα μπορούσε να υποθέσει κάποιος ότι ο Θεός εκείνη την ημέρα φορούσε πράσινα.
Μπορεί η συνέχεια να μην ήταν ανάλογη. Μπορεί η Μπράγκα να ήταν υπεράνω δυνατοτήτων, μπορεί ο όμιλος του Γιουρόπα Λιγκ να μην ήταν ο ιδανικός, μπορεί η Μακάμπι Χάιφα να έχει εξελιχθεί σε «ελληνοφάγα» τα τελευταία χρόνια, ωστόσο κανείς δεν απογοητεύτηκε από αυτήν την πορεία του «Τριφυλλιού». Ίσως υπήρξε το «γαμώτο» στον τελευταίο αγώνα απέναντι στους Ισραηλινούς, αλλά ο Παναθηναϊκός ήδη είχε κάνει σπουδαίες εμφανίσεις, κερδίζοντας με το «σπαθί» του ομάδες όπως η Βιγιαρεάλ και η Μαρσέιγ.
Όσο για το πρωτάθλημα. Μέχρι και την διακοπή των Χριστουγέννων, ένας βαθμός χωρίζει τον Παναθηναϊκό από την κορυφή, την ώρα που -δεδομένα όλοι οι συν- διεκδικητές θα κάνουν αρκετές γκέλες μέσα στην σεζόν. Και τότε, ένα ήσυχο μεσημέρι μετά την ημέρα των Χριστουγέννων, όπου το κουμπί στο παντελόνι μας και το κάτω κουμπί του πουκαμίσου μας είναι ξεκούμπωτο από το φαΐ, έρχεται ένα «Καλά Χριστούγεννα Ιβάν, ευχαριστούμε πολύ, αντίο».
Δεν πρόλαβαν να κοπάσουν οι αντιδράσεις -ακόμα δεν νομίζω ότι έχουν κοπάσει είναι η αλήθεια- και ο Παναθηναϊκός ανακοινώνει την απόκτηση του νέου προπονητή. Το όνομα αυτού, Φατίχ Τερίμ, ετών 70, θρυλικός προπονητής της γειτονικής χώρας και μια ζωή μεγαλωμένος μέσα στο «Αλί Σαμί Γεν» της Γαλατάσαραϊ. Δεν θα μιλήσουμε για το τί είπε ο κόσμος. Μηδαμινή σημασία έχει. Μιλάμε
όμως για έναν προπονητή που στα «ντουζένια» του πήρε ευρωπαϊκό τρόπαιο με την «Τσιμ Μπομ», έφτασε να κάθεται στον πάγκο της Μίλαν, λατρεύτηκε από παίκτες όπως ο Ντρογκμπά και ο Μαλντίνι και οδήγησε την Εθνική Τουρκίας μέχρι τα ημιτελικά του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος.
Δεν τα λες και λίγα. Σωστά; Σωστά! Από το ποδόσφαιρο απείχε κάτι λιγότερο από έναν χρόνο, όταν και αποχώρησε από τον πάγκο της «Γαλατά», μετά από μια πενταετία συνεχούς παρουσίας στο «τιμόνι» του συλλόγου. Συν τοις άλλοις, είναι προπονητής που ξέρει από πρωταθλητισμό, έχοντας μεταξύ άλλων οκτώ πρωταθλήματα και ένα ευρωπαϊκό τρόπαιο, γεγονός που τον καθιστά τον πιο
επιτυχημένο προπονητή της γειτονικής χώρας.
Στην Γαλατάσαραϊ, έχει αναλάβει καθήκοντα προπονητή τέσσερις φορές (Μανόλο Χιμένεθ, εσύ; ), άλλες τρεις φορές στην Εθνική Τουρκίας, φτάνοντας τα 720 παιχνίδια με ποσοστό νικών άνω του 54% (54,77 για την ακρίβεια). Εξίσου εντυπωσιακό πέρασμα είχε και στην Ιταλία με τις Φιορεντίνα και Μίλαν, όπου μπορεί να μην μακροημέρευσε, ωστόσο έχτισε τις βάσεις των «Ροσσονέρι» για την σπουδαία ομάδα που ανέλαβε αργότερα ο Κάρλο Αντσελότι.
Θέλοντας να υπερτονίσει μάλιστα την νοοτροπία του Τερίμ, ο Πάολο Μαλντίνι, λίγες ημέρες μετά την αποπομπή του Τούρκου από τον πάγκο της Μίλαν, έκανε τις παρακάτω δηλώσεις: «Η αποτυχία του Τερίμ, είναι δικιά μας αποτυχία. Πρέπει να δούμε λίγο τους εαυτούς μας. Το φταίξιμο είναι δικό μας που δεν μπορούσαμε να εφαρμόσουμε τις αρχές του Τερίμ στον αγωνιστικό χώρο».
Ως επιπλέον υπερασπιστική γραμμή, λειτούργησαν και τα λόγια του Κρίστιαν Μπρόκι. «Από την αρχή δεχόταν τρομερή πίεση ο Τερίμ, ενώ κάποιες αμφίβολες ενέργειες της διοίκησης, έδειχναν από την αρχή ότι δεν υπήρχε 100% πίστη σε εκείνον». Η αλήθεια είναι κάπου στην μέση. «Τούρκος προπονητής στην Μίλαν; Έλα τώρα..». Κάπως έτσι ήταν η ατμόσφαιρα γύρω από το Σαν Σίρο, γεμίζοντας έτσι από την αρχή με αμφιβολία τις ικανότητες του Τούρκου. Καλά τα όσα λέμε, θρυλικός ο Φατίχ Τερίμ ασυζητητί, ωστόσο από μεριάς Παναθηναϊκού, πως «βαθμολογείται» μια τέτοια κίνηση; Εδώ η απάντηση είναι αμφιλεγόμενη.
Μπορεί να μην αρέσει σε πολλούς, αλλά στα μάτια μου, «it is what it is». Ο Ιβάν Γιοβάνοβιτς έχει πράγματι ένα συγκεκριμένο «ταβάνι». Πήρε τον Παναθηναϊκό από την αφάνεια, τον έφερε στην επιφάνεια, λίγο πριν τον «αφρό» συγκεκριμένα, ωστόσο για τους μη συναισθηματικούς, η συγκεκριμένη σχέση ίσως είχε και μια ημερομηνία λήξης. Ούτε ο Ιβάν, ούτε ο Τερίμ είναι «γκουρού» της τακτικής. Είναι δυο άνθρωποι «παλιάς σχολής», οι οποίοι θα παλέψουν στο 150% να μεταδώσουν αυτό που έχουν στους παίκτες και κατ’ επέκταση στον αγωνιστικό χώρο. Εκεί που στα σημεία «κερδίζει» ο Τερίμ, είναι ότι γνωρίζει πολύ καλά του πως να φτάνει στην κατάκτηση των τίτλων.
Αν και το χρονικό διάστημα όπου γίνεται μια τέτοια κίνηση είναι εντελώς άκυρο και απειλεί την ομοιογένεια της ομάδας, ως καθαρά ποδοσφαιρική κίνηση είναι σωστή και ορθολογική. Δεν νομίζω ότι θα υπήρχαν οι ίδιες αντιδράσεις αν ο Ιβάν έφευγε μετά το τέλος της σεζόν, μη έχοντας καταφέρει να κερδίσει το πρωτάθλημα. Ο Αλαφούζος «βιάστηκε» να πάρει αυτή την απόφαση και ξέρει ότι τις συνέπειες αυτής, θα τις βρει μπροστά του. Πως; Πολύ απλά, αν καταφέρει ο Παναθηναϊκός να πάρει το πρωτάθλημα με τον «Αυτοκράτορα» στον πάγκο, πολλοί είναι αυτοί που θα πουν ότι το «πήρε ο Γιοβάνοβιτς».
Αν πάλι το χάσει, πολλοί είναι αυτοί που θα πουν ότι το έχασε ο «Τερίμ». Παραπάνω δεν μπορούμε να πούμε. Είναι ακόμη πολύ νωρίς. Η μεταγραφική περίοδος ακόμη δεν έχει ανοίξει και έτσι δεν μπορούμε να έχουμε μεταφρασμένα σε μεταγραφές, τα κενά που έχει εντοπίσει ο Τούρκος προπονητής. Αφήνουμε μια άνω τελεία εδώ για να συνεχίσουμε μετά το τέλος της κανονικής διάρκειας. Μέχρι τότε, Καλή Χρονιά σε όλους, με υγεία, ευτυχία, χαμόγελα και κυρίως…ανθρωπιά.
