Νέο σύστημα για τις αυτοδιοικητικές εκλογές ετοιμάζει το Υπουργείο Εσωτερικών, με αυτό να κατατίθεται προς ψήφιση πιθανότατα πριν από το καλοκαίρι.
Με την προσωπική πινελιά του Υπουργού Εσωτερικών Θεόδωρου Λιβάνιου, το νέο νομοσχέδιο θα προβλέπει την κατάργηση του δεύτερου γύρου των αυτοδιοικητικών εκλογών και την άμεση εκλογή δημάρχων και περιφερειαρχών από την πρώτη Κυριακή.
Τι νέο εισάγει το νομοσχέδιο
Το νομοσχέδιο διατηρεί τη μέχρι τώρα διαδικασία στήριξης των υποψηφίων και της εκάστοτε παράταξης, με το γνωστό σε όλους “σταύρωμα” των δημοτικών ή περιφερειακών συμβούλων.
Το νέο που αλλάζει τα δεδομένα, είναι η δυνατότητα στο τέλος του ψηφοδελτίου, να επιλέγει ο πολίτης, εφόσον επιθυμεί, και μία δεύτερη παράταξη ως εναλλακτική ψήφο.
Ουσιαστικά, με αυτόν τον τρόπο θα διεξάγεται ταυτόχρονα μία δεύτερη εκλογική διαδικασία, σε περίπτωση μη δυνατότητας εκλογής της πρώτης παράταξης.
Το όριο εκλογής, αν και δεν έχει ανακοινωθεί ακόμα αναμένεται να βρίσκεται ανάμεσα στο 42 έως 50%.
Τα οφέλη του νέου νομοσχεδίου
Ένα από τα πιο άμεσα και απτά οφέλη του νέου νομοσχεδίου είναι η δραστική μείωση του κόστους διεξαγωγής των εκλογικών διαδικασιών.
Ας μην ξεχνάμε, ότι κάθε εκλογική διαδικασία απαιτεί πέρα των οικονομικών πόρων και έναν ολόκληρο κρατικό μηχανισμό σε εγρήγορση. Με δικαστικούς αντιπροσώπους, δημοσίους υπαλλήλους, αστυνομικούς και λοιπούς να κάνουν υπερωρίες. Ακόμα τα υλικά κόστη των ψηφοδελτίων και των λοιπών διεργασιών εκτινάσσουν τον κρατικό προϋπολογισμό.
Έτσι με τη νέα διαδικασία, όλα αυτά τα κόστη θα περιοριστούν στα απολύτως αναγκαία με αίσθημα σεβασμού προς το δημόσιο χρήμα.
Ακόμα, θα ενισχυθεί η Λαϊκή Εντολή. Όταν μία παράταξη και συγκεκριμένα ο “αρχηγός” της πετυχαίνει την άμεση εκλογή του, ενισχύεται η σταθερότητα και η δυνατότητά του να εφαρμόσει ανεπηρέαστος το προεκλογικό του πρόγραμμα, χωρίς αμφιβολίες.
Το σημαντικότερο βέβαια όλων, είναι η αύξηση της συμμετοχής των πολιτών στις δημοκρατικές διαδικασίες της χώρας. Με τα φαινόμενα της αποχής και των απολιτίκ νέων να βρίσκονται σε έξαρση, το νέο νομοσχέδιο έρχεται να ανατρέψει τα φαινόμενα αυτά και να θέσει ένα νέο πλαίσιο ενίσχυσης της πολιτικής συμμετοχής. Έτσι ανανεώνεται και η εμπιστοσύνη των πολιτών στους θεσμούς, καθιστώντας και την ψήφο τους πιο ουσιαστική και καθοριστική.
Κριτική στο νομοσχέδιο
Μία από τις βασικές επικρίσεις που έχουν διατυπωθεί σχετικά με το νέο νομοσχέδιο επικεντρώνεται στην περιορισμένη δυνατότητα συνεργασιών μεταξύ παρατάξεων. Υποστηρίζεται ότι η εκλογή από την πρώτη Κυριακή δεν θα αφήσει περιθώρια για νέες παραταξιακές συνθέσεις.
Ωστόσο σε μία εποχή όπου η αποτελεσματικότητα και η σταθερότητα της διακυβέρνησης είναι ζητούμενα, το νέο νομοσχέδιο θα δίνει ξεκάθαρη και άμεση εντολή στους εκλεγμένους εκπροσώπους, να κινούνται ταχύτατα στη λήψη των αποφάσεων τους, αποφεύγοντας τα ατελείωτα διπλωματικά επεισόδια (γνωστά και ως πολιτικά “παζάρια”) που έχουν παρατηρηθεί στο παρελθόν.
Άξιο αναφοράς είναι ακόμα το γεγονός ότι στις εκλογές του 2023 από τους 332 δήμους της χώρας, οι 84 πήγαν σε δεύτερο γύρο και από τις 13 περιφέρειες, οι έξι ακολούθησαν την επαναληπτική εκλογική διαδικασία.
Συνοψίζοντας, το νέο νομοσχέδιο έρχεται να καλύψει ουσιαστικές ανάγκες του σημερινού εκλογικού συστήματος. Με την κατάργηση του δεύτερου γύρου εκλογών επιτυγχάνεται σημαντική μείωση του κόστους για το δημόσιο, ενισχύεται η πολιτική σταθερότητα στους ΟΤΑ και ενδυναμώνεται η λαϊκή βούληση προς τους εκλεγμένους “άρχοντες”. Παρά τις επιμέρους ενστάσεις, το νέο πλαίσιο έρχεται να καλύψει παθογένειες του παρελθόντος και να αντιμετωπίσει κοινωνικά φαινόμενα της εποχής, όπως την απολιτίκ γενιά και τη γενική αποχή στις εκλογικές διαδικασίες.