E-mobility: ένα φιλόδοξο όνειρο ή η νέα πραγματικότητα;

10 Οκτωβρίου 2020

Συνεχώς ακούμε για e-mobility στους τηλεοπτικούς δέκτες χωρίς να γνωρίζουμε τι ακριβώς είναι. Το e-mobility ενσωματώνει σαν ιδέα την στροφή στην ηλεκτροκίνηση, δηλαδή την χρήση αυτοκινήτων που ως κύριο καύσιμό τους καταναλώνουν ηλεκτρικό ρεύμα. Αν και στην Ελλάδα ο όρος αυτός φαντάζει βγαλμένος από το μέλλον, η ηλεκτροκίνηση κρύβεται σε πολλά από τα ήδη υπάρχοντα Ι.Χ. που χαρακτηρίζονται ως ήπια υβριδικά. Τα τελευταία έχουν έναν μικρό σχετικά ηλεκτροκινητήρα που αντικαθιστά τη μίζα και τον εναλλάκτη των βενζινοκίνητων αυτοκινήτων. Έτσι, υποβοηθάται ο βενζινοκινητήρας όταν δεν υπάρχει φορτίο σε αυτόν. Στις κατηφόρες, για παράδειγμα, ή γενικά όταν δεν πατιέται καθόλου το γκάζι ο βενζινοκινητήρας απενεργοποιείται και αναλαμβάνει να διαχειριστεί τιμόνι-φρένα και λοιπά παρελκόμενα το ηλεκτρικό μοτέρ. Μαζί με το σύστημα start-stop που το συνοδεύει, ένα ήπιο υβριδικό σύστημα κατεβάζει αρκετά την κατανάλωση, αλλά σε καμία περίπτωση δεν προσεγγίζει τα επίπεδα ενός πλήρους υβριδικού.

Ωστόσο, το τελευταίο βήμα της ηλεκτρικής κίνησης αποτελείται από τα plug-in ηλεκτρικά αυτοκίνητα (PEVs) που χρησιμοποιούν εξ΄ολοκλήρου την ηλεκτρική ενέργεια μέσω φόρτισης και όχι βενζίνη ή κάποιο άλλο καύσιμο. Η επαναφόρτιση ενός τέτοιου αυτοκινήτου μπορεί να πραγματοποιηθεί σε σταθμούς φόρτισης καθώς και σε κάθε οικιακή ηλεκτρική πρίζα. Ο χρόνος δε φόρτισης ποικίλλει ανάλογα με την ισχύ, την χωρητικότητα της μπαταρίας και τον τύπο φόρτισης. Ανάμεσα στις δύο αυτές κατηγορίες βρίσκονται τα πλήρως υβριδικά αυτοκίνητα όπου ο βενζινοκινητήρας συνεργάζεται με το ηλεκτρικό σύστημα. Σε αυτή την κατηγορία αυτοκινήτων, η φόρτιση δεν πραγματοποιείται από κάποια πρίζα αλλά με μετατροπή της θερμικής ενέργειας που παράγεται κατά το φρενάρισμα σε ηλεκτρική. Το κυριότερο πλεονέκτημα των ηλεκτρικών αυτοκινήτων είναι ότι δεν παράγουν ρύπους εξάτμισης και δεν επιβαρύνουν το περιβάλλον. Έχουν χαμηλό κόστος συντήρησης και επιτρέπουν μια σχετική δυνατότητα προγραμματισμού εξόδων, καθώς δεν επηρεάζονται από την κατά καιρούς μεγάλη άνοδο των τιμών των καυσίμων, είτε λόγω διεθνών συγκυριών, είτε λόγω αύξησης του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης. Έχει υπολογιστεί ότι το μέσο κόστος ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου ανέρχεται στο 1 ευρώ ανά 100 χιλιόμετρα. Ακόμα και ο θόρυβος του κινητήρα απουσιάζει, ωστόσο έχει επιβληθεί στους κατασκευαστές ο εξοπλισμός των αυτοκινήτων με ηχητικά συνθετικά για την προειδοποίηση των υπόλοιπων χρηστών της οδού της άφιξης τους. Ταυτόχρονα, οι μηχανισμοί των ηλεκτρικών αυτοκινήτων είναι αρκετά απλούστεροι από των βενζινοκίνητων, επειδή υπάρχουν τόσο λιγότερα εξαρτήματα όσο και λιγότερα υγρά για αναπλήρωση. Το σοβαρό τους μειονέκτημα μέχρι στιγμής είναι οι αρκετά υψηλές τιμές αγοράς τους και η περιορισμένη αυτονομία τους. Η μπαταρία των περισσοτέρων απαιτεί επαναφόρτιση ανά 100 χλμ, ενώ κάποια νέα μοντέλα μπορούν να φτάσουν μέχρι και 420χιλιόμετρα. Ο δε χρόνος της επαναφόρτισης είναι αρκετά μεγάλος και κυμαίνεται από 1 έως και 6 ώρες. «Αδύνατο σημείο» είναι και ο περιορισμένος χρόνος «ζωής» των μπαταριών, που δεν ξεπερνά τα 5 έως και 8 χρόνια. Τη δεδομένη στιγμή η ηλεκτροκίνηση παρόλο που αποτελεί το αδιαμφισβήτητο μέλλον των μέσων μετακίνησης βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο διάδοσης. Μόλις το 2.2% των αυτοκινήτων παγκοσμίων είναι ηλεκτρικά. Ωστόσο, η αγορά αναμένει μεγάλη αύξηση τα επόμενα χρόνια καθώς οι επιδοτήσεις της Ευρωπαικής Ένωσης, που στοχεύουν στην μείωση των ρύπων (όπως το διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα), προσφέρουν ένα ξεχωριστό κίνητρο στους ενδιαφέροντες. Εκτός από κίνητρο καθιστούν ορισμένα ηλεκτρικά αυτοκίνητα προσιτά καθώς η αρχική τους τιμή είναι αρκετά υψηλή σε σύγκριση με κάποιο αντίστοιχο βενζινοκίνητο μοντέλο. Τον τελευταίο χρόνο είναι δυνατό να παρατηρήσουμε μοντέλα πολυάριθμων κατασκευαστικών εταιριών, κάποια πλήρως υβριδικά, κάποια plug-in πλήρως ηλεκτρικά. Ωστόσο, οι δηλώσεις και οι κινήσεις του ισχυρού άνδρα της Tesla Elon Musk έκαναν και συνεχίζουν να κάνουν εντύπωση μιας και στο πρόσωπο του τελευταίου συναντάει κάποιος τις τελευταίες λέξεις της τεχνολογίας. Η μεγάλη πληγή της ηλεκτροκίνησης έγκειται αρχικά στην υψηλή τιμή των μοντέλων της (θεωρώντας ότι οι εγκαταστάσεις φόρτισης αυτοκινήτων θα υλοποιηθούν με την αύξηση της κίνησης των ηλεκτροκίνητων). Σήμερα στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής το μέσο κόστος ενός βενζινοκίνητου αυτοκινήτου ανέρχεται στις 37 χιλιάδες δολάρια, όταν το αντίστοιχο κόστος ενός ηλεκτροκίνητου στις 56.

Δεν θα σταθούμε στα αρκετά πολυτελή μοντέλα που κατά καιρούς παρουσίασε η Tesla. Παρόλα αυτά οφείλουμε να αναφέρουμε ότι η Tesla κατάφερε να κάνει την ηλεκτροκίνηση κάτι παραπάνω από την πραγματικότητα. Κατάφερε να την κάνει προσιτή «με στυλ», συνδυάζοντας τα πλήρως ηλεκτρικά αυτοκίνητα με ένα πρωτοποριακό exterior και interior design (ίσως όχι το CyberTruck βέβαια) και αυξημένες αποδόσεις σε ταχύτητα και επιτάχυνση. Έτσι, οι υποστηρικτές της ηλεκτροκίνησης και των αυτοκινήτων μπορούν να βρουν κάποιο μοντέλο της Tesla ξεκινώντας από τα 38 χιλιάδες δολάρια όπου και κοστολογείται το Model 3. Ωστόσο, το όνειρο δεν έχει σταματήσει εκεί για τον Elon Musk, δηλώνοντας για δεύτερη φορά πως ο στόχος της Tesla είναι η δημιουργία ενός Ι.Χ. των 25 χιλιάδων.

Σύμφωνα με τα ευρήματα του ετήσιου Δείκτη Κόστους Αυτοκινήτου (Car Cost Index), η Ελλάδα αναδεικνύεται η πιο οικονομική χώρα για χρήση ηλεκτρικού αυτοκινήτου. Το Car Cost Index αποτελεί μια περιεκτική ανάλυση που αποκαλύπτει το πραγματικό κόστος χρήσης ενός αυτοκινήτου – συμπεριλαμβανομένου του κόστους καυσίμων, της απόσβεσης, των φόρων, της ασφαλιστικής κάλυψης και του κόστους συντήρησης. Μήπως ήρθε η ώρα, λοιπόν, οι κατάλληλες υποδομές να κάνουν την εμφάνιση τους και στην Ελλάδα; Γράφει ο Γιώργος Γκύζης