Προ-σημείωση: Προκειμένου να αποφευχθεί η λαϊκή διαπόμπευση του γράφοντα για την επιλογή του να τιτλοφορήσει έτσι το συγκεκριμένο άρθρο, θα ξεκινήσουμε με κάποια λίαν σοβαρά θεωρητικά στοιχεία με θέμα το ΧΙΟΥΜΟΡ και εν συνεχεία, όταν και θα έχει ξεχαστεί ο τίτλος, θα συνεχίσουμε με περισσότερη λίαν ποιοτική φαιδρότητα!
Σύμφωνα με την επίσημη ορολογία από τη Βικιπαίδεια με τον όρο χιούμορ (δανεισμένο λήμμα από την αγγλική γλώσσα, humor ή humour) βαφτίζουμε εκείνη την ιδιαίτερη μορφή ανθρώπινης επικοινωνίας, που ως στόχο έχει να προκαλέσει το γέλιο.
Λεξικολογικά δίνονται πολλαπλές έννοιες της λέξης χιούμορ. Μερικά παραδείγματα είναι:
- Εκείνη η ποιότητα της φαντασίας που δίνει στις ιδέες μια αμφίβολη ή φανταστική όψη, και τείνει να προκαλεί το γέλιο ή την ευθυμία μέσω κωμικών εικόνων ή περιγραφών,
- Η διανοητική ικανότητα της σύλληψης, της έκφρασης, ή της εκτίμησης του κωμικού ή του κωμικά αντιφατικού,
- Συμπαθής σαρκασμός, παραδοξολογία,
- Πνευματώδης αστεϊσμός, εύθυμη διάθεση, που εκδηλώνεται με άκακη ειρωνεία και προκαλεί στους άλλους διασκέδαση και ευχαρίστηση.
Το χιούμορ πολλές φορές υπόκειται σε διαβαθμίσεις και κατηγοριοποιήσεις, ανάλογα με το είδος του, την αισθητική ή την οξύτητά του. Ωστόσο μια πρόσφατη σχετικά προσπάθεια κατηγοριοποίησης έγινε το 2003 από τον ψυχολόγο Ροντ Μάρτιν και τους συνεργάτες του με κριτήριο τον σκοπό χρήσης.
Έτσι, υπάρχουν δύο μεγάλες κατηγορίες χιούμορ, το κατάλληλο/υγιές και το ανάρμοστο/επιζήμιο. Η καθεμία χωρίζεται σε δυο υποκατηγορίες.
Το κατάλληλο/υγιές χιούμορ χωρίζεται στο διαπροσωπικό/κοινωνικό χιούμορ, όπου το άτομο το χρησιμοποιεί με σκοπό τη βελτίωση των σχέσεων με άλλους, και το ενδοατομικό/αυτοεξυψωτικό, όπου εδώ γίνεται χρήση του με σκοπό την ενίσχυση του εγώ του.
Το ανάρμοστο/επιζήμιο χωρίζεται με τη σειρά του σε ενδοατομικό/αυτομειωτικό, όπου το άτομο προσπαθεί να κερδίσει τη συμπόνια των άλλων μειώνοντας με αστείο τρόπο τη δική του προσωπικότητα, και σε διαπροσωπικό/επιθετικό, το οποίο χρησιμοποιείται για να μειώσει την αξία και την προσωπικότητα των άλλων.
Αλήθεια, γνωρίζατε ότι:
- Αν και το χιούμορ των Αρχαίων Ελλήνων έγινε ευρέως γνωστό με τις κωμωδίες, τη λαϊκή σάτιρα, τις παρωδίες, τα αποφθέγματα, τα λογοπαίγνια, τους περιστασιακούς αστεϊσμούς, τα ανέκδοτα, τις παροιμίες και τις χιουμοριστικές αναπαραστάσεις στα έργα τέχνης (Ντινόπουλος, 2015), η φιλοσοφία δεν προσέδιδε αξία στο γέλιο; Ο Πλάτων το αντιμετώπιζε ως συναίσθημα που καταπατά τον λογικό αυτοέλεγχο (Ντινόπουλος, 2015). Θεωρούσε ότι η περιφρόνηση των ανθρώπων, όπως εκφράζεται με τη διακωμώδησή τους, είναι ενέργεια που στερείται ηθικής. Ο Αριστοτέλης πίστευε ότι η ευτυχία δεν έγκειται στη διασκέδαση (Τριανταφυλλίδη, 2014), γι’ αυτό και ως μόνη χρησιμότητα της τελευταίας εκλάμβανε την προσφερόμενη χαλάρωση προκειμένου ο άνθρωπος να αναλάβει εκ νέου δράση.
- Tο γέλιο γενικότερα, που συνδέεται άμεσα ΣΥΝΗΘΩΣ με το χιούμορ, έχει πολλές ευεργετικές συνέπειες στην ανθρώπινη υγεία. Πράγματι, σύμφωνα με τον Berk (2001), το γέλιο βοηθάει άμεσα στη μείωση του στρες και του πόνου με άμεσο αποτέλεσμα τη μείωση καρδιοαγγειακών προβλημάτων, ενώ παράλληλα χαλαρώνει τους μύες και βελτιώνει την αναπνοή και την κυκλοφορία του αίματος. Κι όλα αυτά σε συνδυασμό με τη βελτίωση της συναισθηματικής κατάστασης του ατόμου και της διευκόλυνσης στη δημιουργία διαπροσωπικών σχέσεων!
- Tο χιούμορ αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά στην επιλογή συντρόφου, αλλά ταυτόχρονα θεωρείται αρνητικό προσόν, όταν χρησιμοποιείται από πολιτικά πρόσωπα σύμφωνα με αρκετές σχετικές έρευνες.
Επίλογος
Και θα κλείσουμε το άρθρο αυτό με την αναφορά τριών σχετικά νέων τύπων ΠΟΙΟΤΙΚΟΤΑΤΟΥ χιούμορ, τους οποίους και προτείνουμε να λάβετε σοβαρά υπόψιν σας, αν θέλετε να είστε πάντα ο τύπος του «θείου που θα κάθεται με τη νεολαία»!
α) Memes ή αλλιώς μιμίδια (έχουμε αναφερθεί και παλιότερα σε αυτά!)
Κλασική έως και γραφική επανάληψη εικόνας με χρήση κατάλληλων λέξεων, φράσεων, διαλόγων κλπ με στόχο την δημιουργία γέλωτος… Σας παραθέτουμε μία, για να έχετε ιδέα περί τίνος πρόκειται:
β) Σύγχρονα λογοπαίγνια (aka puns)
Ελληνικά:
- Πώς λέγεται ο φίλος μας ο Μέσσι, όταν παέι στο καζίνο φορώντας μόνο τα «καυτά» μποξεράκια του; Καυτα-Τζογ-Λιο
- (ας με συγχωρήσουν οι φίλοι Χριστιανοί) νομίζω πως βρήκα ποιο είναι το όνομα του Θεού… Μάγια, το όνομα του Θεού…
Αγγλικά:
- How do you call someone that helps you pay your fees and also keeps you awake? Co – fee
- My aunt that doesn’t want to get vaccinated is really called Auntie Vaxxer…
γ) Ηθικά Διδάγματα: σύντομες ιστορίες (όχι κατά ανάγκη αληθινές που εμπεριέχουν σοφία και χρήσιμες συμβουλές)
Π.χ.: Ο Λεμπρόν Τζέιμς (μεγάλος σταρ του ΝΒΑ) πέφτει μετά από βλάβη του ιδιωτικού του αεροπλάνου σε ένα νησί. Ευτυχώς, ο άνθρωπος σώθηκε και ξεκίνησε να εξερευνάει το μέρος, ώσπου συναντάει μια πινακίδα που αναγράφει «Welcome to the NATION of Kobe Bryant”. O ΚΟΜΠΙ Μπράιαντ είναι επίσης παλιός μεγάλος αστέρας του ΝΒΑ (ο οποίος δυστυχώς συγχωρέθηκε πριν 2 χρόνια μετά από πτώση του ελικοπτέρου του). Τον βλέπουν οι κάτοικοι της και τρέχουν κατά πάνω του φωνάζοντας «Μην πεις σε κανέναν τίποτα για εμάς, γιατί θέλουμε η παρουσία μας να παραμείνει ΜΥΣΤΙΚΗ!». Και μένει ο καημένος ο Λεμπρόν να αναρωτιέται: «Τι ΜΥΣΤΗΡΙΟΙ άνθρωποι είναι αυτοί…».
Ιδιαίτερα χρήσιμη ιστορία με ηθικό δίδαγμα:
My secret ΚΟΜΠΙ-Nation is a mystery for you (featuring ΚΑΛΟΜΟΙΡΑ!)
Υποσημείωση: Το παρόν άρθρο δεν επιβαρύνει κανέναν άλλον από τη συντακτική ομάδα του DREAM ON-line, παρά μόνο τον ίδιο τον αρθρογράφο!
