Έχοντας εισέλθει πλέον και επίσημα στην προεκλογική περίοδο, το DREAM ON-line επιχειρεί να γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ των πολιτικών προσώπων και της νέας γενιάς με φόντο φυσικά τις κάλπες της 21ης Μαΐου.
To DREAM ON-line είχε τη χαρά να βρεθεί με τον Άρη Στυλιανού, πανεπιστημιακό, συγγραφέα και υποψήφιο βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία στην Α’ Θεσσαλονίκης. Ο κ. Στυλιανού μας εξήγησε ποια ήταν η κινητήριος δύναμη που τον ώθησε να ασχοληθεί με την πολιτική, ενώ μιλήσαμε επίσης για την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στα πανεπιστήμια με αφορμή την παρουσία της πανεπιστημιακής αστυνομίας.
Κάναμε μία αναδρομή στην εποχή που ήταν φοιτητής στη Γαλλία του Μιτεράν, αλλά και σε εκείνη όπου διατέλεσε Πρόεδρος του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος, θεσπίζοντας μεταξύ άλλων το κοινωνικό εισιτήριο των 5 ευρώ στην Ελλάδα της κρίσης. Ο κ. Στυλιανού παρακίνησε τους νέους να κάνουν τη φωνή τους να ακουστεί μέσω της συμμετοχής τους στις εκλογές, ενώ τέλος πρότεινε μερικά φιλοσοφικά αναγνώσματα που αξίζει να διαβάσει κάθε νέος -και μη- άνθρωπος.
Ευχαριστούμε θερμά τον κ. Στυλιανού για τον χρόνο του!
– Κ. Στυλιανού, τι ήταν αυτό που σας ώθησε να κάνετε ένα διάλειμμα από τα πανεπιστημιακά έδρανα για να ασχοληθείτε με εκείνα του κοινοβουλίου;
– Θα μου επιτρέψετε να σημειώσω ότι δεν έχω κάνει ακόμα κάποιο διάλειμμα, συνεχίζω να διδάσκω, ακόμα και στην προεκλογική περίοδο. Το τονίζω, διότι γνωρίζω ότι πολλοί φοιτητές μου διαβάζουν το site σας και δεν θέλω να υπάρξουν παρεξηγήσεις. Αστειεύομαι, αλλά πραγματικά θεώρησα ζήτημα σεβασμού στο λειτούργημά μου και στους φοιτητές να μην διακόψω τις παραδόσεις μου.
Σε περίπτωση εκλογής μου στην επόμενη Βουλή, θα συνεχίσω μια πολιτική και κοινωνική δράση τεσσάρων δεκαετιών και θα προσπαθήσω να αξιοποιήσω τη γνώση και τις εμπειρίες που αποκόμισα στην επαγγελματική μου διαδρομή. Νιώθω ότι η καθημερινή συναναστροφή με τους νέους φοιτητές και φοιτήτριες με έχει βοηθήσει να έχω τα αυτιά και τα μάτια μου ανοιχτά σε νέα ζητήματα, νέες ιδέες και κινήματα, το ίδιο ισχύει βέβαια και για το αντικείμενό μου της Φιλοσοφίας.
Με εφόδια τα παραπάνω, με πυξίδα τις αξίες μου και με κίνητρο τη διάθεση προσφοράς στον τόπο μου, αποφάσισα να θέσω αυτή την υποψηφιότητα.
– Τι είναι αυτό που θεωρείτε προτεραιότητα για την καθημερινότητα των πολιτών στη Θεσσαλονίκη;
– Η Α’ Θεσσαλονίκης είναι μια πολυπληθής περιφέρεια, με διαφορετικά προβλήματα και προτεραιότητες σε κάθε Δήμο. Συνοψίζοντάς τα, μπορούμε να μιλήσουμε για τα ζητήματα που σχετίζονται με το κόστος της ζωής, της κατοικίας και άλλα θέματα διαβίωσης, καθώς και για τα ζητήματα της ποιότητας ζωής, όπως το συγκοινωνιακό, το πράσινο, η μόλυνση της ατμόσφαιρας που αγγίζουν όλους τους κατοίκους.
Όλα όσα σας ανέφερα παραπάνω μπορούμε και πρέπει να τα αλλάξουμε, με τη συμβολή όλων: κεντρικής εξουσίας, τοπικής αυτοδιοίκησης και των πολιτών, ειδικά των νέων που φέρνουν την αλλαγή. Σήμερα όμως η Θεσσαλονίκη δεν κρατάει πια τη νέα γενιά, δίχως αυτά τα παιδιά καμία αλλαγή προς το καλύτερο δεν γίνεται, το μέλλον είναι δυσοίωνο.
Πρέπει, λοιπόν, να κρατήσουμε εδώ τη νέα γενιά και αυτή είναι η προσωπική μου προτεραιότητα: η αντιμετώπιση της έλλειψης προοπτικής για το μέλλον που αντιμετωπίζουν οι νέες και οι νέοι. Στόχος μου η αξιοποίηση του εξαιρετικού ανθρώπινου δυναμικού μέσα από σχεδιασμό, δημόσιες επενδύσεις και κίνητρα στις επιχειρήσεις για την ένταξη των νέων στην αγορά εργασίας.
«Ο νόμος Κεραμέως-Χρυσοχοΐδη απέτυχε χάρη στις αντιδράσεις των φοιτητών»
– Ως πανεπιστημιακός, πώς κρίνετε τις παρεμβάσεις της τωρινής κυβέρνησης στα πανεπιστήμια;
– Ας πούμε μια “καλή” κουβέντα για αρχή: οι παρεμβάσεις τους είναι συνεπείς ως προς τις ιδεολογικές τους αρχές: μισούν το δημόσιο Πανεπιστήμιο, διότι λειτουργεί ως μοχλός κοινωνικής κινητικότητας, το θέλουν υποχρηματοδοτούμενο, διαλυμένο και ελεγχόμενο. Πιο σοβαρά, τώρα, η πολιτική Μητσοτάκη-Κεραμέως ήταν καταστροφική για το δημόσιο δωρεάν ακαδημαϊκό Πανεπιστήμιο που θέλουμε και που έχει ανάγκη ο τόπος.
Ο νόμος Χρυσοχοΐδη-Κεραμέως για την αστυνομία, την καταστολή και τη διαρκή επιτήρηση μέσα στα πανεπιστήμια απέτυχε στην εφαρμογή του, χάρη στις αντιδράσεις της ακαδημαϊκής κοινότητας, κυρίως των φοιτητών και φοιτητριών. Ο τελευταίος νόμος της κυρίας Κεραμέως φέρνει μόνο δεινά για τα ΑΕΙ. Πλήττει το αυτοδιοίκητο του Πανεπιστημίου, που είναι κατοχυρωμένο στο άρθρο 16 του Συντάγματος, πλήττει καίρια τη δημοκρατία και εμπορευματοποιεί περαιτέρω την ακαδημαϊκή λειτουργία, ευνοώντας τα αγοραία ιδιωτικά συμφέροντα. Αντί για δημόσια πανεπιστήμια, η κυβέρνηση επιθυμεί Ανώνυμες Εταιρείες με γνώμονα το κέρδος. Αυτό δεν θα περάσει.
– Δεδομένου πως η παρουσία σας στο πανεπιστήμιο είναι καθημερινή, πιστεύετε ότι όντως υπάρχουν σοβαρά ζητήματα παραβατικότητας και ανομίας στα πανεπιστήμια;
– Το ζήτημα της παραβατικότητας και της ανομίας δεν αφορά τα πανεπιστήμια περισσότερο από ό,τι την υπόλοιπη κοινωνία. Ζητήματα τέτοια, αν θέλουμε να τα αντιμετωπίσουμε σοβαρά, πρέπει να τα αντιμετωπίζουμε συνολικά και στις πραγματικές τους διαστάσεις, και όχι σε μια υποκριτική συζήτηση που στήνεται από την κυβέρνηση.
Ζήσαμε στο ΑΠΘ όλη την παράσταση της κυβέρνησης με την προσπάθεια επιβολής της Πανεπιστημιακής Αστυνομίας που έπεσε στο κενό, γιατί, ακριβώς, ήταν μια επικοινωνιακή κίνηση προπαγάνδας. Η πανεπιστημιακή κοινότητα, που αντέδρασε δυναμικά και δοκίμασε τη γνωστή κυβερνητική καταστολή, νίκησε. Έχουμε επίσης τοποθετηθεί για το ζήτημα της ασφάλειας, θεωρούμε ότι είναι απόλυτα επαρκής η φύλαξη από υπαλλήλους που θα λογοδοτούν στις πανεπιστημιακές αρχές.
Θυμηθείτε μόνο τα γεγονότα του Βιολογικού στο ΑΠΘ, όπου η αφορμή για την αστυνομική καταστολή ήταν η δήθεν δημιουργία βιβλιοθήκης. Ο πρύτανης που έβαλε τα ΜΑΤ στο Πανεπιστήμιο, θα μπει στην Βουλή με το ψηφοδέλτιο Επικρατείας της ΝΔ, ως ανταμοιβή για τις εικόνες που έφτιαξε, η βιβλιοθήκη πάντως δεν έχει προχωρήσει ούτε στο ελάχιστο.
«Ανοίξαμε αρκετά παράθυρα για να μπει φρέσκος αέρας»
– Έχετε υπάρξει πρόεδρος του ΚΘΒΕ, σε μια εποχή που όπως δηλώσατε, «παραλάβατε έναν οργανισμό υπό διάλυση». Πώς ήταν η εμπειρία σας διοικητικά και ποια είναι η σχέση σας με τον Πολιτισμό;
– Τα πιο σημαντικό από τα προβλήματα που παρέλαβα το 2015 ήταν τα τεράστια χρέη (9 εκατομμύρια ευρώ) που είχαν συσσωρευτεί. Εξίσου όμως σημαντικό ήταν και το ζήτημα του κοινωνικού στίγματος του ΚΘΒΕ, το οποίο έως εκείνη τη στιγμή ήταν ένας συντηρητικός οργανισμός που απέκλειε κάθε καινοτομία.
Μαζί με τους συνεργάτες μου δουλέψαμε σκληρά, με μέθοδο, σχέδιο, όραμα και αποφασιστικότητα. Επιστρατεύσαμε γνώση και πάθος για να καταφέρουμε να ανοίξουμε αρκετά παράθυρα, ώστε να μπει φρέσκος αέρας, για να μας ανανεώσει όλες και όλους: διοίκηση, διεύθυνση, εργαζόμενους, καλλιτέχνες, κοινό.
Δώσαμε έμφαση στις παραγωγές που προσφέραμε στο θεατρόφιλο κοινό, επιδιώξαμε να ανεβάσουμε ποιοτικές παραστάσεις, στις οποίες συμμετέχουν ηθοποιοί μετά από ανοιχτές οντισιόν, κάτι απαραίτητο για την ισονομία και τη διαφάνεια. Σκεφτήκαμε εξωστρεφώς και ακομπλεξάριστα και αναζητήσαμε χορηγίες από επιχειρήσεις, εταιρείες και ιδρύματα, ώστε να αυξήσουμε τα ίδια έσοδα του ΚΘΒΕ.
Απόδειξη της εξωστρέφειάς μας είναι το γεγονός ότι το Φεστιβάλ Δάσους μετατράπηκε σε Διεθνές Φεστιβάλ Θεάτρου, εμπλουτισμένο με παραστάσεις ποιότητας. Οι εκδηλώσεις στα ανοιχτά θέατρα Δάσους και Γης αποτέλεσαν όαση πολιτισμού το καλοκαίρι για τους κατοίκους και τους επισκέπτες της Θεσσαλονίκης.
Η επιδίωξη της οικονομικής εξυγίανσης του οργανισμού του ΚΘΒΕ δεν μας στέρησε το κοινωνικό μας πρόσημο: καθιερώσαμε φθηνά εισιτήρια (με γενική είσοδο 5 ευρώ τις Τετάρτες και Πέμπτες), ώστε παρά την οικονομική κρίση οι πολίτες της Θεσσαλονίκης και της Βόρειας Ελλάδας να μπορούν να βλέπουν ποιοτικές θεατρικές παραστάσεις.
Η εμπειρία μου από τη διοίκηση του ΚΘΒΕ αποτέλεσε μια ωραία και τελικά πολύτιμη εμπειρία, παρά τις μεγάλες δυσκολίες και αντιξοότητες που είχα να αντιμετωπίσω.
– Από το βιβλίο σας «ο Σπινόζα και η Δημοκρατία» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πόλις γίνεται ξεκάθαρη η αγάπη που έχετε στον φιλόσοφο, τι είναι αυτό που σας εμπνέει στον Σπινόζα;
– H φιλοσοφία του Σπινόζα δίνει έμφαση στην ελευθερία, την ισότητα, τη λογική έρευνα και τη συμπόνια για τους άλλους, κάτι που ευθυγραμμίζεται με πολλές αριστερές αξίες και ανησυχίες. Η πολιτική φιλοσοφία του Σπινόζα συνηγορεί υπέρ μιας δημοκρατικής μορφής διακυβέρνησης που δίνει έμφαση στην ισότητα και την ανθρώπινη απελευθέρωση.
Ο Σπινόζα ήταν ο πρώτος δημοκράτης φιλόσοφος της νεωτερικότητας. Πίστευε ότι το πλήθος, δηλαδή οι πολλοί, πρέπει να κυβερνούν, ότι όλοι οι άνθρωποι πρέπει να έχουν ίσα πολιτικά δικαιώματα και ότι η κυβέρνηση πρέπει να εργάζεται για την προώθηση του κοινού καλού. Η κριτική του απέναντι στις οργανωμένες θρησκείες υπήρξε ριζοσπαστική στην εποχή του και επίκαιρη, δυστυχώς, ακόμη και σήμερα.
Τέλος, η ηθική φιλοσοφία του Σπινόζα τονίζει τη σημασία της λογικής, της αλληλεγγύης και της κοινότητας. Πίστευε ότι τα άτομα πρέπει να προσπαθούν να ενεργούν με τρόπους που ωφελούν τους εαυτούς τους και τους άλλους, και ότι οι ενέργειές μας πρέπει να καθοδηγούνται κατά το δυνατόν από τη λογική, και όχι από το τυφλό πάθος ή το προσωπικό συμφέρον.
«Κάποιοι πολιτικοί στη χώρα μας προσπαθούν να αντιγράψουν τον Μακρόν»
– Ζήσατε ως φοιτητής στη Γαλλία την εποχή του Μιτεράν, του πρώτου σοσιαλιστή Γάλλου Προέδρου. Πιστεύετε ότι η αριστερά στην Γαλλία έχει κοινά με αυτήν στην Ελλάδα; Δεδομένου πως οι Γάλλοι είναι ένας επαναστατικός λαός.
– Όντως, έζησα για πέντε χρόνια στο Παρίσι σε μια πολύ ενδιαφέρουσα εποχή, κατά τη δεύτερη θητεία του Μιτεράν (1988-1995). Η δεκαετία του 1980 χαρακτηρίστηκε από τις νίκες των σοσιαλιστικών κομμάτων στη Γαλλία, στην Ελλάδα, στην Ισπανία, στην Πορτογαλία αλλά και στην Ιταλία. Η Ελλάδα παρουσιάζει κοινά στοιχεία με τη Γαλλία ως προς το πολιτικό γίγνεσθαι και ως προς την αριστερά.
Θα έλεγα ότι η Ελλάδα ακολουθεί τη Γαλλία με μια διαφορά φάσης. Ακόμη και σήμερα, κάποιοι πολιτικοί στη χώρα μας προσπαθούν να αντιγράψουν τον Μακρόν. Οι Γάλλοι είναι έντονα πολιτικοποιημένος λαός, επαναστατικός όπως τον ονομάσατε. Υπάρχουν κοινά χαρακτηριστικά με τους Έλληνες ως προς αυτό το στοιχείο, δηλαδή ως προς το ισχυρό ενδιαφέρον για την πολιτική και ως προς μια αριστερή, ριζοσπαστική, επαναστατική παράδοση.
«Η φιλοσοφία δεν έχει βρει τη θέση που της αρμόζει στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση»
– Ως άνθρωπος που αγαπάει τα βιβλία, ποια είναι εκείνα τα βιβλία που πρέπει να έχει διαβάσει κάθε νέος; Δεδομένου πως η φιλοσοφία δεν διδάσκεται στα σχολεία.
– Είναι πάρα πολλά τα ωραία και ωφέλιμα βιβλία που αξίζει να διαβάσει κανείς. Δυστυχώς, μια ολόκληρη ζωή δεν φτάνει για να διαβάσουμε όσα θα μας ενδιέφεραν και θα μας άρεσαν. Η φιλοσοφία ασφαλώς και δεν έχει βρει τη θέση που της αρμόζει στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση στη χώρα μας.
Θα πρότεινα κάποια φιλοσοφικά αναγνώσματα, εισαγωγικά κατά βάση, όπως ορισμένες καλές εισαγωγές στη φιλοσοφία, που υπάρχουν μεταφρασμένες στη γλώσσα μας. Πιστεύω επίσης ότι ένας νέος άνθρωπος θα ωφεληθεί διαβάζοντας, μεταξύ άλλων, την Πολιτεία του Πλάτωνα, τα Πολιτικά του Αριστοτέλη, τον Ηγεμόνα του Μακιαβέλι, τον Λεβιάθαν του Χομπς, την Πολιτική Πραγματεία του Σπινόζα, το Κοινωνικό Συμβόλαιο του Ρουσσώ, το Κομμουνιστικό Μανιφέστο των Μαρξ και Ένγκελς.
– Αν εκλεγείτε, ποιο θα είναι το πρώτο πράγμα για το οποίο θα αγωνιστείτε;
– Ήδη αναφέρθηκα στις προτεραιότητες μου σχετικά με την Α’ Θεσσαλονίκης. Στο επίπεδο των κεντρικών πολιτικών διακυβευμάτων, προφανώς πολύ ψηλά στις προτεραιότητές μου βρίσκεται το θέμα των θεσμών, όπως και τα ζητήματα δημοκρατίας και δικαιοσύνης. Η θεσμική κρίση που βιώνουμε, αν μείνει αναπάντητη, θα εντείνει το έλλειμμα εμπιστοσύνης των πολιτών προς το πολιτικό σύστημα και, όπως είναι προφανές, δημοκρατία χωρίς λαϊκή νομιμοποίηση δεν υφίσταται.
«Οι νέοι μας δεν υπνωτίζονται από τον τηλεοπτικό μάντρα του “όλοι φταίνε”»
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
– Πολλοί νέοι, τείνουν να επιλέξουν την αποχή, ειδικά μετά το δυστύχημα στα Τέμπη. Πως πιστεύετε ότι αυτό μπορεί να ανατραπεί;
– Υπάρχει “παραδοσιακά” μια τάση των νέων προς την αποχή, αλλά δεν πιστεύω ότι αυτή είναι πιο έντονη μετά το δυστύχημα στα Τέμπη. Όπως γνωρίζετε ήταν η μεγαλύτερη τραγωδία που έχει χτυπήσει το πανεπιστήμιο μας και το θέμα συζητήθηκε και συζητιέται έντονα στην κοινότητα μας. Οι φοιτήτριες και οι φοιτητές με τους οποίους μιλάω, κατανοούν τις συνθήκες του δυστυχήματος και ποιοι έχουν τις ευθύνες για αυτό.
Ξέρουν ποιοι άφησαν την τηλεδιοίκηση καμένη μετά τον Ιούλιο του 2019, ποιοι έκαναν “παιχνίδι” με τις συμβάσεις, ποιοι έκαναν ακατάλληλες και παράνομες κομματικές προσλήψεις, αλλάζοντας εκ των υστέρων τους όρους. Οι νέοι μας δεν υπνωτίζονται από τον τηλεοπτικό μάντρα του “όλοι φταίνε”, που στην πραγματικότητα θέλει να οδηγήσει στη σύγχυση των πολιτών, στο “ξέπλυμα” των υπευθύνων και, μακροπρόθεσμα, στην απαξίωση της πολιτικής.
– Ως πολιτικός επιστήμονας, πιστεύετε ότι υπάρχει «ψήφος διαμαρτυρίας»;
– Φυσικά υπάρχει ψήφος διαμαρτυρίας, στην πολιτική επιστήμη αναγνωρίζεται ως απότοκο της δυσαρέσκειας ή και της απογοήτευσης του εκλογικού σώματος για το κυρίαρχο πολιτικό σύστημα, έχει δηλαδή παρόμοιες γενεσιουργές αιτίες με αυτές της αποχής.
Συνήθως εκφράζεται μέσα από ακραία κόμματα, που ή εναντιώνονται ή δεν συμμετέχουν στην ουσία στο πολιτικό σύστημα, ή από υποψήφιους και κόμματα-παρωδίες. Ως εκ τούτου, το ζήτημα με αυτού του είδους την επιλογή είναι το πόσο αυτή μπορεί να συμβάλει στη βελτίωση των πραγμάτων.
Το ζητούμενο, πιστεύω, είναι να μπορείς να μετατρέπεις τη δυσαρέσκεια σου σε εναλλακτική πολιτική πρόταση με απτές ιδέες, να δημιουργείς και όχι να καταστρέφεις. Ειδάλλως, το δικαίωμα της ψήφου υποβιβάζεται σε μια πράξη στιγμιαίας εκτόνωσης.
«Ας μην αφεθούν στα κελεύσματα όσων τους θέλουν αμέτοχες και αμέτοχους»
– Τι μήνυμα θα θέλατε να στείλετε στους νέους ψηφοφόρους που καλούνται να προσέλθουν στην κάλπη;
– Πρώτα από όλα να προσέλθουν, να κάνουν χρήση του εκλογικού τους δικαιώματος, να κάνουν τη φωνή τους να ακουστεί, να συν-καθορίσουν το μέλλον τους. Ας μην αφεθούν στα κελεύσματα όσων τους θέλουν αμέτοχες και αμέτοχους. Δεν προσπαθούν να τους στείλουν στον καναπέ ή στην παραλία επειδή νοιάζονται για αυτούς.
Και βέβαια, αφού προσέλθουν, να αποφασίσουν με πολιτικό κριτήριο, με γνώμονα τη ζωή τους, το μέλλον του τόπου. Να συμβάλουν, ώστε να βάλουμε τέλος στη διαφθορά και τη μιζέρια, την καταστολή και την αδιαφορία. Να ψηφίσουν για δικαιοσύνη παντού!
Συνέντευξη: Βαγγέλης Λαζαρίδης, Αφροδίτη Κεραμέως και Βασίλης Ιατρούδης
