Ελληνιστί, «Τεράστιος αριθμός ταλέντων χάνεται για την κοινωνία, επειδή τα ταλέντα αυτά φορούν φούστα»…
Η φράση αυτή ανήκει σε μια εμβληματική μορφή του αγώνα υπέρ της ισότητας των φύλων και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων γενικότερα ονόματι Shirley Chisholm.
Σύντομο βιογραφικό
Γεννημένη στο Brooklyn της Νέας Υόρκης στις 30 Νοεμβρίου 1924 -από φτωχούς μετανάστες γονείς- είχε άλλες 3 νεότερες αδερφές. Οι δύσκολες συνθήκες διαβίωσης ανάγκασαν τους γονείς της να τηn στείλουν για κάποια χρόνια μαζί με τις δύο από τις τρεις αδερφές της στη γενέτειρα των γονιών της, τα νησιά Μπαρμπέιντος, υπό την επίβλεψη της γιαγιάς της με την οποία είχε αγαστή σχέση και μάλιστα ήταν αυτή που την δίδαξε να είναι δυναμική και να ζει με γνώμονα την αξιοπρέπεια και την αγάπη για τους γύρω της.
Η μετέπειτα σχολικές και ακαδημαϊκές της επιδόσεις είχαν ως αποτέλεσμα να λάβει υποτροφία σε τρία κολλέγια επιλέγοντας τελικά το γειτονικό Brooklyn College λόγω αδυναμίας της οικογένειας να καλύψει τα έξοδα διαμονής σε άλλη πόλη. Αποφοίτησε από εκεί το 1946 με πτυχίο Κοινωνιολογίας με δεύτερη γλώσσα τα Ισπανικά. Παντρεύτηκε τον πρώτο της σύζυγο, Conrad Chisholm το 1946, χωρίς να καταφέρουν να κάνουν παιδιά εξαιτίας δύο αποβολών που είχε η Shirley, γεγονός το οποίο απέτρεψε το ζευγάρι να προσπαθήσει περαιτέρω.
Το 1977, αφού είχε προηγουμένως πάρει διαζύγιο από τον πρώτο σύζυγό της, παντρεύτηκε τον Arthur Hartwick, με τον οποίο και έμειναν μαζί μέχρι τον θάνατό του το 1986. Η ίδια πέθανε την 1η Ιανουαρίου του 2005 μετά από αρκετά προβλήματα υγείας στη Φλόριντα έχοντας αφήσει πίσω της ένα τεράστιο ανθρωπιστικό έργο.
Πολιτικό και κοινωνικό έργο
Στα πρώτα και αργότερα στα τελευταία επαγγελματικά της χρόνια ασχολήθηκε με την εκπαίδευση διδάσκοντας αρχικά σε σχολεία και αργότερα σε Κολλέγια. Ο δυναμικός της χαρακτήρας και η μη αποδοχή της τότε τεράστιας ανισότητας των δικαιωμάτων μεταξύ φύλων και φυλών την οδήγησε να ασχοληθεί εθελοντικά με πολλές οργανώσεις που προωθούσαν τα δικαιώματα των γυναικών και των έγχρωμων ανθρώπων, ενώ από το 1953 ενεπλάκη και με την πολιτική.
Σε όλη τη διάρκεια της ζωής της σύναψε συμμαχίες με οποιονδήποτε εγγυόταν ότι θα βοηθήσει στην εξάλειψη των κοινωνικών ανισοτήτων χωρίς να λογαριάζει, αν έχει Δημοκρατική ή Ρεπουμπλικανική ταυτότητα. Για τον λόγο αυτό και κατηγορήθηκε από πολλούς συνεργάτες και μη. Αποκορύφωμα της επιτυχημένης, όμως ομολογουμένως, καριέρας της ήταν η υποψηφιότητά της για την Προεδρία των Η.Π.Α. το 1972, η οποία δεν είχε το επιθυμητό αποτέλεσμα λόγω αδυναμίας εξεύρεσης επαρκούς χρηματοδότησης (για προφανείς λόγους…).
Αυτό οδήγησε στο να γίνει η πρώτη έγχρωμη γυναίκα που εκλέγεται στο Αμερικανικό Κογκρέσο. Τα χρόνια που ακολούθησαν βοήθησε στο να καθιερωθεί ο κατώτατος μισθός των οικιακών βοηθών, να αυξηθούν τα έξοδα για τους τομείς της εκπαίδευσης και της υγείας, ενώ τάχθηκε κατά της συμμετοχής των Η.Π.Α. στον πόλεμο του Βιετνάμ και αποτέλεσε ισχυρό συνήγορο για την υπογραφή της Τροπολογίας περί Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Ακόμη, έδωσε πολλές μάχες στο να δοθεί η δυνατότητα να υπάρχουν όλο και περισσότερες γυναίκες σε πολιτικές θέσεις και όχι μόνο.
Το 1983 αποσύρθηκε από το Κογκρέσο μετά από έντονες διαφωνίες με τον τότε Πρόεδρο, Ronald Reagan, οπότε και δημιούργησε το National Congress of Black Women, μια μη κερδοσκοπική οργάνωση που ασχολείται με παροχή βοήθειας σε Αφροαμερικανές γυναίκες και τις οικογένειές τους. Ταυτόχρονα, έβγαζε ομιλίες σε πολλά Πανεπιστήμια, ιδρύματα και σχολεία σχετικά με την ισότητα με χαρακτηριστική φράση: «Αν δε δέχεστε όσους είναι διαφορετικοί, δε σημαίνει τίποτα το να έχετε γνώσεις πάνω στο διαφορικό λογισμό».
Κληρονομιά
Μετά τον θάνατό της και έχοντας πλέον πλήρη αναγνώριση, χτίστηκε το Shirley Chisholm State Park στο Brooklyn, ενώ μνημείο της υπάρχει και στο Prospect Park. To 2015 με απόφαση του Προέδρου Barack Obama της αποδόθηκε το Προεδρικό Μετάλλιο της Ελευθερίας, μια από τις υψηλότερες διακρίσεις που μπορούν να δοθούν σε πολίτες. Το 2005, μερικούς μήνες μετά τον θάνατό της κυκλοφόρησε το ντοκιμαντέρ με τίτλο «Shirley Chisholm ’72: Unbought and Unbossed», όπου γίνεται αναφορά σε διάφορα γεγονότα που συνέβησαν κατά τη διάρκεια της προεκλογικής της εκστρατείας για την Προεδρία.
Προς τιμήν της κυκλοφόρησε, επίσης, η μίνι σειρά «Mrs. America», καθώς και δύο ταινίες με τίτλους «The fighting Shirley Chisholm» και «Shirley». Τέλος, πάνω από όλα η Shirley Chisholm θα μείνει στην ιστορία ως μια αγωνίστρια υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μια δυναμικότατη παρουσία που ήρθε σε ρήξη με το κατεστημένο και τις προκαταλήψεις ουκ ολίγες φορές προκειμένου να καταπολεμηθεί κάθε είδους αδικία που σχετίζεται με διακρίσεις. Μακάρι η ζωή της να λειτουργεί ως παράδειγμα για όλους!
