24 Δεκεμβρίου 2020
22 Δεκεμβρίου 2020. Τα τοπικά μέσα γεμίζουν από την είδηση μιας 17χρονης που βιάστηκε από τον 19χρονο σύντροφό της. Μόνο που… τα περισσότερα δε φέρουν τη λέξη “βιασμός”. Χαρακτηρίζουν την πράξη “ασέλγεια”, “αποπλάνηση”. Ένα άρθρο αναφέρει και τη φράση “ερωτική πράξη” (;). Αυτή δεν ήθελε, αυτός επέμεινε. Αυτή είπε “όχι”, αυτός συνέχισε. “Και τώρα κατηγορείται για βιασμό” (σοκαριστικό, αφού τη βίασε να κατηγορείται για βιασμό; Πού ξανά ακούστηκε;).
Ας παραθέσω, λοιπόν, κάποιες σκόρπιες σκέψεις μου και ας μάθουμε να λέμε κάποια πράγματα με το όνομα τους. Όποιος δεν θεωρεί το συμβάν βιασμό, πλανάται. Πλανάται ή κωφεύει. Η σύναψη ερωτικού δεσμού δεν συνεπάγεται την πάσας ώρας και παντός καιρού συναίνεση για σεξ. Το να είσαι σε μία σχέση με κάποιον δεν σημαίνει ότι υποχρεούσαι να φέρεις εις πέρας όλες του τις σεξουαλικές επιθυμίες, όποτε και αν εκείνος/ εκείνη θελήσει. Το “όχι” σημαίνει “όχι” και η σημασία αυτή δεν αναιρείται στα ζευγάρια.
Η έννοια της συναίνεσης παραμένει αμετάβλητη και ποτέ δεν αλλάζει, μήτε με την οικογενειακή κατάσταση, μήτε με την ένδυση (πρόσφατα άλλωστε δεν είδαμε και την είδηση στο Περού, πως βιαστής αθωώθηκε επειδή το θύμα του φορούσε κόκκινο εσώρουχο; Σάμπως η δαντέλα σημαίνει συγκατάθεση). Εννοείται και πως υπόκειται βιασμός ανάμεσα σε ζευγάρια και το γεγονός πως το 2020 αυτό δεν αναγνωρίζεται ούτε καν από τα Μέσα, αποτελεί ένα μείζον πρόβλημα της εποχής μας. Πόσες γυναίκες βρίσκονται παντρεμένες και βιάζονται από τους συζύγους τους; Γιατί αυτό το περνάμε απρόσκοπτα; Γιατί μας τρομάζει η λέξη “βιασμός” και την αποφεύγουμε, ενώ είναι η πλέον κατάλληλη;
Ο βιασμός, είναι το μόνο έγκλημα κατά το οποίο θύτης και θύμα αλλάζουν ρόλους. Το θύμα στοχοποιείται περισσότερο, στιγματίζεται, έχει τη “ρετσινιά”. Σε μια έρευνα της Κομισιόν το 2016, φανερώθηκε ότι το 27% των Ευρωπαίων θεωρούν το κατ’ εξαναγκασμό σεξ δικαιολογημένο σε κάποιες περιπτώσεις. Στην Ελλάδα, σύμφωνα με την ίδια έρευνα, το ποσοστό αυτό αγγίζει το 32%. Και σε ποιον κάνουν εντύπωση αυτά τα νούμερα, όταν στο φλέγον ριάλιτι της εποχής, το Big Brother, παίκτης ανακοινώνει δίχως αιδώ ότι “αν δεν του κάτσει η άλλη, θα τη βιάσει”. Ή όταν γνωστός παρουσιαστής μεσημεριανής εκπομπής αναπαριστά σκηνή σεξουαλικής κακοποίησης (Γιώργος Λιάγκας, για το συμβάν στη βιβλιοθήκη ΑΠΘ). Και τα θύματα βιασμού έρχονται καθημερινά σε επαφή με αναπαραστάσεις ειδήσεων που υποβαθμίζουν αυτό που τους συνέβη, που δεν το θεωρούν τόσο σημαντικό, που κάποιες φορές το δικαιολογούν. Και απορούν, και, ξαφνικά, φταίνε – αυτοενοχοποιούνται με τρόπο που ο θύτης απενοχοποιείται.
Και κάτι ακόμη: “ερωτική πράξη” δεν υφίσταται στον βιασμό. Αλήθεια, ποιος θεωρεί ότι ο βιαστής βιάζει από έρωτα; Ο βιασμός ταυτίζεται με την επιβολή εξουσίας, σε καμία περίπτωση με τον έρωτα. Στην Ελλάδα, το 2015, κάθε 3 μέρες λάμβανε χώρα ένας βιασμός, και κάθε χρόνο καταγράφονται 4.500 βιασμοί, εκ των οποίων μόνο το 6% καταγγέλλεται στην αστυνομία. Τηλεφωνική γραμμή για τη στήριξη θυμάτων βιασμού στη χώρα μας (και γενικότερα έμφυλης βίας) είναι το 15900.
Γράφει η Μαρκέλα Κερκέζου
22 Δεκεμβρίου 2020. Τα τοπικά μέσα γεμίζουν από την είδηση μιας 17χρονης που βιάστηκε από τον 19χρονο σύντροφό της. Μόνο που… τα περισσότερα δε φέρουν τη λέξη “βιασμός”. Χαρακτηρίζουν την πράξη “ασέλγεια”, “αποπλάνηση”. Ένα άρθρο αναφέρει και τη φράση “ερωτική πράξη” (;). Αυτή δεν ήθελε, αυτός επέμεινε. Αυτή είπε “όχι”, αυτός συνέχισε. “Και τώρα κατηγορείται για βιασμό” (σοκαριστικό, αφού τη βίασε να κατηγορείται για βιασμό; Πού ξανά ακούστηκε;).
Ας παραθέσω, λοιπόν, κάποιες σκόρπιες σκέψεις μου και ας μάθουμε να λέμε κάποια πράγματα με το όνομα τους. Όποιος δεν θεωρεί το συμβάν βιασμό, πλανάται. Πλανάται ή κωφεύει. Η σύναψη ερωτικού δεσμού δεν συνεπάγεται την πάσας ώρας και παντός καιρού συναίνεση για σεξ. Το να είσαι σε μία σχέση με κάποιον δεν σημαίνει ότι υποχρεούσαι να φέρεις εις πέρας όλες του τις σεξουαλικές επιθυμίες, όποτε και αν εκείνος/ εκείνη θελήσει. Το “όχι” σημαίνει “όχι” και η σημασία αυτή δεν αναιρείται στα ζευγάρια.
Η έννοια της συναίνεσης παραμένει αμετάβλητη και ποτέ δεν αλλάζει, μήτε με την οικογενειακή κατάσταση, μήτε με την ένδυση (πρόσφατα άλλωστε δεν είδαμε και την είδηση στο Περού, πως βιαστής αθωώθηκε επειδή το θύμα του φορούσε κόκκινο εσώρουχο; Σάμπως η δαντέλα σημαίνει συγκατάθεση). Εννοείται και πως υπόκειται βιασμός ανάμεσα σε ζευγάρια και το γεγονός πως το 2020 αυτό δεν αναγνωρίζεται ούτε καν από τα Μέσα, αποτελεί ένα μείζον πρόβλημα της εποχής μας. Πόσες γυναίκες βρίσκονται παντρεμένες και βιάζονται από τους συζύγους τους; Γιατί αυτό το περνάμε απρόσκοπτα; Γιατί μας τρομάζει η λέξη “βιασμός” και την αποφεύγουμε, ενώ είναι η πλέον κατάλληλη;
Ο βιασμός, είναι το μόνο έγκλημα κατά το οποίο θύτης και θύμα αλλάζουν ρόλους. Το θύμα στοχοποιείται περισσότερο, στιγματίζεται, έχει τη “ρετσινιά”. Σε μια έρευνα της Κομισιόν το 2016, φανερώθηκε ότι το 27% των Ευρωπαίων θεωρούν το κατ’ εξαναγκασμό σεξ δικαιολογημένο σε κάποιες περιπτώσεις. Στην Ελλάδα, σύμφωνα με την ίδια έρευνα, το ποσοστό αυτό αγγίζει το 32%. Και σε ποιον κάνουν εντύπωση αυτά τα νούμερα, όταν στο φλέγον ριάλιτι της εποχής, το Big Brother, παίκτης ανακοινώνει δίχως αιδώ ότι “αν δεν του κάτσει η άλλη, θα τη βιάσει”. Ή όταν γνωστός παρουσιαστής μεσημεριανής εκπομπής αναπαριστά σκηνή σεξουαλικής κακοποίησης (Γιώργος Λιάγκας, για το συμβάν στη βιβλιοθήκη ΑΠΘ). Και τα θύματα βιασμού έρχονται καθημερινά σε επαφή με αναπαραστάσεις ειδήσεων που υποβαθμίζουν αυτό που τους συνέβη, που δεν το θεωρούν τόσο σημαντικό, που κάποιες φορές το δικαιολογούν. Και απορούν, και, ξαφνικά, φταίνε – αυτοενοχοποιούνται με τρόπο που ο θύτης απενοχοποιείται.
Και κάτι ακόμη: “ερωτική πράξη” δεν υφίσταται στον βιασμό. Αλήθεια, ποιος θεωρεί ότι ο βιαστής βιάζει από έρωτα; Ο βιασμός ταυτίζεται με την επιβολή εξουσίας, σε καμία περίπτωση με τον έρωτα. Στην Ελλάδα, το 2015, κάθε 3 μέρες λάμβανε χώρα ένας βιασμός, και κάθε χρόνο καταγράφονται 4.500 βιασμοί, εκ των οποίων μόνο το 6% καταγγέλλεται στην αστυνομία. Τηλεφωνική γραμμή για τη στήριξη θυμάτων βιασμού στη χώρα μας (και γενικότερα έμφυλης βίας) είναι το 15900.
Γράφει η Μαρκέλα Κερκέζου 
