Τον Λευτέρη Μήτρακα τον γνώρισα μέσα από τη δουλειά του στην κολυμβητική ομάδα του Άρη. Την Νόρα Δράκου την παρακολουθούσα πάντα από απόσταση. Η Νόρα Δράκου έχει συμμετάσχει σε σε οκτώ παγκόσμια πρωταθλήματα, έχει πλήθος πανελληνίων ρεκόρ, ευρωπαϊκές διακρίσεις, τέσσερις Ολυμπιάδες και πολλά ακόμη επιτεύγματα στο βιογραφικό της.
Τρεις μήνες πριν την συμμετοχή της στους Ολυμπιακούς Αγώνες 2024 στο Παρίσι, την συναντάμε (διαδικτυακά) στην
Πάτρα, όπου προετοιμάζεται με τον προπονητή της, Λευτέρη Μήτρακα. Ένα δίδυμο με απίστευτη χημεία και θετική ενέργεια. Τους ευχαριστούμε θερμά για τον χρόνο που μας αφιέρωσαν!
– Νόρα, σε βρίσκουμε τελικά στη Πάτρα, μια επιστροφή αρκετών χρόνων στα πάτρια εδάφη. Πώς ήταν ο αποχωρισμός σου από την Αθήνα;
– Nόρα: Κατάγομαι από την Πάτρα, πάντα βρισκόμουν εδώ, πέραν μιας μικρής παρένθεσης περίπου πέντε χρόνων που πήγα στην Αθήνα. Εν τέλει, δε μου ταίριαξε σαν πόλη. Μετά τους Ολυμπιακούς ήμουν σε μία περίεργη φάση της ζωής μου, που δεν ήξερα τι θέλω να κάνω, αν θέλω να σταματήσω, ζούσα μία αμφιβολία. Σκέφτηκα ότι η καλύτερη λύση θα ήταν η επιστροφή στην πόλη μου. Όταν είμαι σπίτι με τους φίλους και την οικογένεια μου, ηρεμώ και συνεπώς ήξερα, ότι έτσι θα πάρω τη πιο σωστή απόφαση.
– Δεν δίστασες να αφήσεις τις ανέσεις της μεγαλούπολης;
– Σαφώς μια πρωτεύουσα παρέχει περισσότερα και σε συνθήκες άθλησης είναι πολύ καλύτερα, το ΟΑΚΑ είναι ένα φοβερό αθλητικό κέντρο, δεν σου αρέσει έξω, πας μέσα και το αντίστροφο. Πλέον και ο δρόμος Αθήνα–Πάτρα δεν είναι τίποτα, είναι πιο γρήγορος, πιο
καθαρός, μια ευθεία. Έχω σίγουρα την ομάδα μου (Παναθηναϊκό), γιατρούς, φυσιοθεραπευτές, έχω επιλέξει αρκετά άτομα από εκεί, αλλά το θέμα μετακίνησης δεν είναι σημαντικό. Στην αρχή μου φαινόταν σαν μεγάλο πρόβλημα, το πώς θα πηγαινοέρχομαι, το
πρόγραμμα μου, τις προπονήσεις μου, αλλά τελικά όλα κυλάνε και είναι πολύ πιο απλό.
– Έτσι συνάντησες και τον Λευτέρη, επιστρέφοντας στη Πάτρα…
– Τον Λευτέρη τον γνώριζα, ήξερα τι προπονητής είναι, μιλούσαμε κάθε φορά που κατέβαινα στην Πάτρα. Ήρθα σε επαφή μαζί του, συζητήσαμε τον διχασμό που είχα εκείνη τη περίοδο και του είπα «ό,τι και να κάνω θέλω να το διανύσουμε μαζί και να συνεχίσω με το δικό σου πρόγραμμα». Δεν είχα κάποιο συγκεκριμένο στόχο στο μυαλό μου, ήμουν της άποψης «πάμε και βλέπουμε». Και έτσι μεσολάβησαν τρία χρόνια δίπλα του.
– Και εσύ Λευτέρη, ξαφνικά από Θεσσαλονίκη βρίσκεσαι πολύ νότια. Η μετακίνηση σου
δεν ήταν αναμενόμενη.
– Λευτέρης: Πραγματικά έγινε όντως ξαφνικά. Δεν το είχα σκοπό, απλά ήταν ένα πολύ περίεργο timing. Η αλήθεια είναι ότι έμεινα από δουλειά τέλη Αυγούστου, τότε μου ανακοινώθηκε. Πλησίαζε η αρχή της νέας σεζόν και είχαν κλείσει οι περισσότερες θέσεις στη
Θεσσαλονίκη. Οι επιλογές που είχα ήταν είτε να μείνω ένα χρόνο εκτός χώρου, είτε να ψάξω κάτι άλλο. Μίλησα με γνωστούς μου, προπονητές από Αθήνα, και αυτοί με κατεύθυναν προς την Πάτρα. Έγινε η πρώτη επαφή, τους άρεσα και μετακόμισα. Το είχα πάρει πιο χαλαρά, σκεφτόμουν ότι κατεβαίνω μόνο για ένα χρόνο, σαν να κάνω το αγροτικό μου και αισίως κλείνω την όγδοη μου χρονιά στο ΝΟΠ Πατρών. Θεωρώ ότι έχουν γίνει πολλά βήματα από την ημέρα που ξεκινήσαμε, υπάρχει μεγάλη βελτίωση στην ομάδα.
Όσον αφορά τη Νόρα, την γνώριζα εννοείται ως κολυμβήτρια και σαν άνθρωπο, όταν ερχόταν στην πόλη πάντα κολυμπούσε μαζί μας. Είχαμε μία επαφή, τα βρίσκαμε αρκετά όπως συζητούσαμε. Τον Σεπτέμβρη του ’21 μου είπε ότι ενδιαφέρεται, από την αρχή ήμουν θετικός και ενώσαμε τις δυνάμεις μας. Για έναν προπονητή είναι πάντα μια πρόκληση να ασχοληθείς με μια αθλήτρια τόσο υψηλού επιπέδου. Το πήγαμε βήμα-βήμα, για να δούμε σε τι φάση βρισκόμαστε. Η πρώτη χρονιά πήγε πάρα πολύ καλά, Σεπτέμβριο ξεκινήσαμε,
Φεβρουάριο-Μάρτιο έκανε πανελλήνιο ρεκόρ. Όταν έχεις μια τόσο καλή αρχή δημιουργείται και το αντίστοιχο κλίμα. Συνεχίστηκε, συνεχίζεται και δεν ξέρουμε ακόμη πού θα καταλήξει.
– Η Νόρα έχει πει ότι ακόμη σκέφτεται το τι θα κάνει στο κοντινό μέλλον. Μήπως θα επηρεαστεί και η απόφαση της από την τόσο καλή συνεργασία σας;
– Λευτέρης: Πάντα ο αθλητής, και ειδικά σε αυτό το επίπεδο, τρέφεται από την επιτυχία. Πιστεύω ότι αν δεν είχε πάει καλά, δεν θα υπήρχε συνέχεια μέχρι τώρα. Όταν όμως βλέπεις ότι κάτι έχει μια ανοδική πορεία, συνεχίζεις και σε αυτή την ηλικία και βελτιώνεσαι, έρχονται τα ρεκόρ, οι επιτυχίες, θέσεις στο παγκόσμιο κλπ, όλα αυτά είναι από μόνα τους κίνητρο και απόδειξη ότι πρέπει να μην σταματήσεις. Άρα βάζεις την ψυχολογία σε μεγάλη προτεραιότητα, άφησες ένα αστικό κέντρο για αυτό τον λόγο.
Νόρα: Αν δούμε άλλες ευρωπαϊκές πόλεις, οι περισσότεροι αθλητές προπονούνται στην επαρχία. Επιλέγουν μικρότερες πόλεις, περίχωρα. Δεν θα δεις την εθνική ομάδα της Γαλλίας στο Παρίσι, ούτε την εθνική της Ιταλίας στη Ρώμη. Αυτό συμβαίνει γιατί τα περίχωρα όντως ενδείκνυνται για υψηλό αθλητισμό. Είναι ήσυχα, τα έχεις όλα δίπλα σου, γίνονται όλα ευκολότερα, άλλη ποιότητα ζωής, παίζουν πολλά πράγματα ρόλο.
Λευτέρης: Δεν έχεις πολλούς πειρασμούς!
Νόρα: Απλά στην Ελλάδα, όλα βρίσκονται στις μεγάλες πόλεις και συγκεκριμένα στην Αθήνα, όλα γίνονται εκεί. Δεν σημαίνει ότι υπολειπόμαστε σε κάτι. Αν εξαιρέσεις το κρύο νερό που είχαμε, αν και λειτουργεί πολύ καλά τα δύο τελευταία χρόνια, το κολυμβητήριο είναι φοβερό, δεν χρειάζεσαι κάτι άλλο.
– Συχνά η λέξη «επαρχία» χρωματίζεται με αρνητικότητα. Είναι κάτι που συναντάτε;
– Λευτέρης: Εδώ χρησιμοποιούν τον όρο περιφέρεια, η λέξη επαρχία δεν αρέσει. Πραγματικά δεν έχουμε να ζηλέψουμε κάτι, οι συνθήκες στο κολυμβητήριο, αν εξαιρέσεις τη θερμοκρασία, είναι ιδανικές. Έχουμε και το γυμναστήριο μας, με έναν πολύ καλό συνεργάτη γυμναστή, ο οποίος έχει κάνει μεγάλο έργο και η Νόρα έχει δει μεγάλη αλλαγή. Ίσως για κάποια ιατρικά θέματα να χρειάζεται να μετακινηθεί.
Συγκριτικά με Θεσσαλονίκη είμαστε πολύ καλύτερα, λιγότερες ομάδες, λιγότερα παιδιά στη διαδρομή, πιο ανθρώπινες συνθήκες. Στα βόρεια γινόταν ένας χαμός. Παραδείγματος χάρη, όταν ήμουν στον Άρη, είχαμε όλη τη χρονιά μια διαδρομή και ήμασταν τουλάχιστον είκοσι άτομα. Είχαμε βιώσει και καταστάσεις με ακραίες θερμοκρασίες και κλειστά κολυμβητήρια.
– Από την ΚΟΕ (Κολυμβητική Ομοσπονδία Ελλάδος) υπάρχει ουσιαστική στήριξη; Διότι δείχνει προσπάθειες ανάπτυξης,
όπως το World Cup. Υπάρχει όντως αυτή η εξωστρέφεια;
-Νόρα: Με αυτό το moto ήρθε η νέα διοίκηση, ότι θα βοηθήσει την ελληνική κολύμβηση να βγει προς τα έξω. Σίγουρα το polo θα τραβάει περισσότερο κοινό, γιατί είναι ομαδικό, έχει τελείως διαφορετική δυναμική και σπουδαίες επιτυχίες. Αλλά σίγουρα κινήσεις όπως το World Cup, το Acropolis, δείχνουν μια αναβάθμιση και παίζουν ρόλο στο να προσελκύσουν κόσμο στην κολύμβηση. Αλλά κακά τα ψέματα, θα είναι πάντα ένα ατομικό άθλημα και πάντα έρχεται σαν σύνολο.
Νομίζω ότι αυτό είναι το πρόβλημα γενικότερα στην Ελλάδα. Επειδή είναι ατομικό, κοιτάς τις μονάδες, δηλαδή έχω δέκα μονάδες, δεκαπέντε, είκοσι και τις βοηθώ. Ενώ θα έπρεπε να είναι πιο σφαιρικό, για να βγουν αυτές οι μονάδες, πρέπει να βοηθήσεις λίγο και τις εκατοντάδες που είναι πιο κάτω. Προσπαθεί η ΚΟΕ, κάνει κάποια έργα, και με τους επίλεκτους που πήγαν τώρα στην Κόρινθο, ψάχνουν
νέα ταλέντα, υπάρχει κίνηση.
– Συγκριτικά με άλλες χρονιές, είναι εμφανής η εξέλιξη;
– Νόρα: Υπάρχει μεγαλύτερη κατανόηση, εκεί που χτυπούσες μια πόρτα παλιότερα και την έτρωγες κατευθείαν στα μούτρα, τώρα υπάρχει μια συζήτηση και υπάρχει η διάθεση που είναι πολύ σημαντική. Πολλές φορές δεν φταίει και η ΚΟΕ, γιατί το budget που έχει
είναι περιορισμένο.
-Λευτέρης: Κάποιες φορές δεν φτάνει και η διάθεση όμως.
-Νόρα: Εννοείται, αλλά όταν έχεις 2 εκ. budget και ένα ομαδικό άθλημα το οποίο σου φέρνει τρελά ποσά, είναι δύσκολο να έχεις τις ίδιες συνθήκες και για την κολύμβηση, τη συγχρονισμένη, τις καταδύσεις. Δεν φταίει απόλυτα σε αυτό. Όταν η αντίστοιχη ομοσπονδία
στη Γαλλία έχει 15εκ., βάλε κάτω τα νούμερα, ποιον θα πρωτο-βοηθήσεις. Το σίγουρο είναι ότι παίζουν πολλές καταστάσεις ρόλο, όμως πρέπει να επενδύσουν στο άθλημα.
– Παλαιότερα υπήρχε η αίσθηση, ότι δεν υπάρχει κατανόηση. Με την αλλαγή της διοίκησης έχει αλλάξει αυτό;
– Λευτέρης: Η διοίκηση της Ομοσπονδίας άλλαξε μετά από πάρα πολλά χρόνια. Ήρθε ένα τέλμα, έπρεπε να γίνει η αλλαγή, έπρεπε να μπει οποιοσδήποτε διαφορετικός. Υπήρξε ένα σχήμα με τον κ. Γιαννόπουλο, που είναι αυτή τη στιγμή πρόεδρος της ομοσπονδίας, ο
οποίος ήταν αθλητής πόλο. Ένας παλιός αθλητής καταλαβαίνει κάποια ζητήματα παραπάνω, σε σχέση με κάποιον που δεν έχει ασχοληθεί με τον χώρο, εννοώ ενεργά σαν αθλητής.
Διανύει την τέταρτη χρονιά, τώρα έχουμε και εκλογές. Σίγουρα έγιναν προσπάθειες, κάποια πράγματα όντως τα πέτυχαν, έγιναν και εδώ κάποιες παραλείψεις. Η μεγάλη διαφορά που εντοπίζω, μεταξύ των δύο διοικήσεων, είναι ο δίαυλος επικοινωνίας. Μπορείς να σηκώσεις το τηλέφωνο και να σου απαντήσουν, κάτι που δεν υπήρχε με την προηγούμενη διοίκηση, υπάρχει αμεσότητα. Γίνονται βήματα, αλλά συνεχίζει να υπάρχει μεγάλο περιθώριο βελτίωσης.
“Έχει τύχει να της πουν ότι δεν έχεις αρκετούς followers, για να σε στηρίξουμε”
– Την τελευταία δεκαετία βλέπουμε να επεκτείνεται εντονότερα και εγχώρια η κουλτούρα των χορηγών. Πώς πηγαίνει αυτό με εσένα, σε πλησιάζουν εταιρίες;
– Νόρα: Ένα ακόμη πολύ μεγάλο πρόβλημα στην Ελλάδα είναι, ότι οι χορηγοί προσεγγίζονται πολύ εύκολα με μετάλλια. Δεν προσεγγίζονται με διάρκεια και θέσεις. Εγώ μειονεκτώ σε αυτούς. Αν δεις το βιογραφικό μου, βλέπεις μια σταθερότητα, με τελικούς, ημιτελικούς ευρωπαϊκών, παγκοσμίων διοργανώσεων κλπ. Δεν έχω όμως τη μεγάλη διάκριση, που θα πουλήσει πολύ προς τα έξω, που είναι το βάθρο. Αυτό σίγουρα μου έχει στερήσει τους χορηγούς και ιδιαίτερα τώρα που έχω κάνεις αυτές τις επιτυχίες μετά τα 30, επηρεάζει και το ηλικιακό.
Γι’ αυτούς τους λόγους και δεν έχω πολλές χορηγίες, έρχονται δύσκολα. Έχω σταθερά την Speedo, η οποία με έχει στηρίξει από παλιά και συνεχίζει μέχρι σήμερα. Σκέφτονται ότι θα σταματήσω, φέτος, του χρόνου, σε δύο χρόνια, επενδύουν σε κάποιον μικρότερο και δεν
έχουν άδικο. Απλά εγώ δεν θα τους “στεναχωρούσα”! Έχω έρθει σε επαφή με πολλούς, αλλά τελικά δεν καταλήγει κάπου. Έχω πει ότι από εμένα δεν θα απογοητευτείτε, θα φέρω κάποιο αποτέλεσμα, μπορεί να μην φέρω χρυσό μετάλλιο, αλλά κάτι θα προσφέρω και σε αυτό σίγουρα δεν έχω άδικο εγώ.
– Λευτέρης: Έχει τύχει να της πουν ότι δεν έχεις αρκετούς followers, για να σε στηρίξουμε.
– Νόρα: Ναι, έχει ακουστεί και αυτή η δικαιολογία. Παρόλα αυτά με έχει βοηθήσει πολύ και η ΚΟΕ και ιδιαίτερα η Ολυμπιακή Επιτροπή, ειδικά ο κ. Σπύρος Καπράλος (Πρόεδρος Ελληνικής Ολυμπιακής Επιτροπής) με έχει στηρίξει σε αυτό το κομμάτι, με γνωρίζει πολλά
χρόνια και σέβεται την προσπάθεια μου.
– Αναφερθήκαμε σύντομα στην ψυχολογία του αθλητή. Εσύ ως προπονητής πώς το χειρίζεσαι;
– Λευτέρης: Θεωρώ ότι είναι πολύ σημαντικό το να έχεις καλή επαφή με τον αθλητή και να είναι καλά ψυχολογικά. Είναι το Α και το Ω, πέρα από το καθαρά προπονητικό κομμάτι. Αυτό που βλέπεις, το χαλαρό, αυτή είναι η σχέση μας με τη Νόρα. Πάντα προσπαθώ να
προσεγγίζω τους αθλητές πρώτα ανθρώπινα και μετά κολυμβητικά, γιατί ο κάθε αθλητής είναι διαφορετικός. Με την Νόρα είχαμε εξ’ αρχής μια πολύ καλή σχέση. Ξέρω το τι έχει περάσει και ότι δεν της αρέσει η ψυχολογική πίεση.
– Πώς φτάσατε όμως σε αυτό το σημείο, της εμπιστοσύνης και της συνεργασίας;
– Λευτέρης: Γενικά δεν κάνω τίποτα επιτηδευμένα, έτσι είναι ο χαρακτήρας μου, είμαι πάντα χαλαρός. Αν ρωτήσεις και την ίδια θα σου πει ότι δεν την πιέζω, αλλά έχει να κάνει και με το άτομο που συνεργάζεσαι. Είναι υπεύθυνη και πολύ επιμελής στην προπόνηση, οπότε δεν έχουμε κάποιο πρόβλημα. Δεν χρησιμοποιεί ποτέ δικαιολογίες για να αποφύγει κάτι, είναι στρατιώτης σε αυτό το κομμάτι. Συνεπώς όλα αυτά μου λύνουν τα χέρια, σαν προπονητή, γίνεται πιο εύκολο το έργο μου.
Έχουμε πάνω από όλα μια ανθρώπινη σχέση, που βγαίνει στην προπόνηση. Τον πρώτο καιρό, μέχρι να με μάθει, δε σου κρύβω ότι κι αυτή κάποιες φορές παραξενευόταν, πλέον έχουμε δεθεί πάρα πολύ. Ξέρω τα κουμπιά της, την αποφορτίζω, ειδικά όταν πλησιάζει ένας κρίσιμος αγώνας. Περνάμε πολύ όμορφα, γελάμε συνέχεια, είναι από τις ιδανικότερες συνεργασίες. Ταίριαξαν οι χαρακτήρες μας, είναι ένας γνήσιος άνθρωπος.
“Η μαγκιά του προπονητή είναι να τους έχει όλους τους αθλητές ευχαριστημένους, όχι ορισμένα άτομα επειδή αποδίδουν”
– Αυτό που μου έκανε εντύπωση, όταν κολυμπούσαμε μαζί είναι, ότι μας έβλεπες όλους ίσους. Είναι κάτι που ενισχύει την ψυχολογία της ομάδας;
– Λευτέρης: Η μαγκιά του προπονητή είναι να τους έχει όλους τους αθλητές ευχαριστημένους, όχι ορισμένα άτομα επειδή αποδίδουν. Είναι έτσι ο χαρακτήρας μου, δεν πιέζω κάποια συμπεριφορά. Εφόσον τα παιδιά έρχονται και προσπαθούν, αντίστοιχα και εγώ θα δώσω το 100% από την πλευρά μου. Φυσικά και δεν έχουν όλοι οι αθλητές το ίδιο ταβάνι, εγώ εκτιμώ τη συμμετοχή και την προσπάθεια.
Όταν με το καλό φύγω από τον χώρο, θέλω οι αθλητές μου να έχουν καλές αναμνήσεις από τη δουλειά μας. Παραδείγματος χάρη, όταν βλέπω κάποιον στον δρόμο, θέλω να μου μιλάνε, να έχουμε μια καλή επαφή, να μην σχολιάζουν αρνητικά και να αλλάζουν πεζοδρόμιο.
– Στον αντίποδα υπάρχουν προπονητές που βγάζουν μεγάλη ένταση στους αθλητές τους. Έχεις συναντήσει κάποιον στον δρόμο σου και αν ναι, σε επηρέασε;
-Νόρα: Έχω μεγαλώσει με ένα προπονητή, ο οποίος ήταν πάρα πολύ έντονος, φωνές σχόλια, χαρακτηρισμοί. Δυστυχώς ή ευτυχώς, έχω μεγαλώσει με αυτό το πρότυπο, γιατί στη δικιά μου γενιά δεν υπήρχε αυτό που υπάρχει τώρα. Η συζήτηση, διάλογος, ηρεμία, τώρα
μεγαλώνουν διαφορετικά τα παιδιά. Υπήρχε όμως αυτή η ένταση. Πιστεύω όμως, ότι δεν μου έκανε τόσο κακό. Δηλαδή, μου έβαλε όρια, που χρειαζόμουν σαν παιδί.
Παραδείγματος χάρη για να ξέρω ότι όταν έχουμε 07:00 προπόνηση, πρέπει να είμαι 06:45 στο κολυμβητήριο. Όταν λέμε αναχώρηση στις 05:00 πρέπει να είναι 04:50 στο λεωφορείο, για να φύγω. Όταν έχω αγώνες πρέπει να κοιμάμαι στις 09:00 και να ξυπνάω στις 08:00, να προσέχω τη διατροφή μου και τις επιλογές μου. Όλα αυτά μου τα έδωσε εκείνη η ηλικία και τα έχω κρατήσει μέχρι τώρα. Και
τον Λευτέρη να ρωτήσεις τα ίδια θα σου πει. Μπαίνω πάντα πρώτη στη προπόνηση, μου έχει μείνει συνήθεια, αυτός μπορεί να κάθεται στην καρέκλα, εγώ θα πάω από νωρίς στο νερό.
“Θεωρώ λανθασμένη την τακτική του φωνάζω, βάζω τιμωρίες, βρίζω για να σου βγάλω τον καλύτερο σου εαυτό. Είναι ίσως για λίγους ανθρώπους , αλλά και σε αυτούς δεν ξέρω τι κατάλοιπα μπορεί να αφήνει”
– Έχουν όμως όλοι οι αθλητές τα ίδια όρια και αντοχές;
– Στην περίπτωση μου αυτό με βοήθησε, όμως την ένταση που βλέπω κάποιες φορές, το βρισίδι και γενικότερα την υπερβολική πίεση σε παιδιά που δεν το αντέχουν, δεν το καταλαβαίνω. Οι προπονητές πρέπει να το ελέγχουν. Έχεις να διαχειριστείς είκοσι
προσωπικότητες, πρέπει να τις διαχειριστείς όλες αντίστοιχα, δεν είναι επιτρεπτό απλά να φωνάζεις.
Εγώ έτυχε και το άντεξα και προχώρησα. Άλλοι απλά το παράτησαν και τους έχει μείνει μια κακή ανάμνηση, βλέπουν τους προπονητές και λένε «δε θέλω να τον ξέρω». Θεωρώ λανθασμένη την τακτική του φωνάζω, βάζω τιμωρίες, βρίζω για να σου βγάλω τον
καλύτερο σου εαυτό. Είναι ίσως για λίγους ανθρώπους , αλλά και σε αυτούς δεν ξέρω τι κατάλοιπα μπορεί να αφήνει.
Αυτό που κάνει ο Λευτέρης, που έχει φιλική σχέση με τα παιδιά, τους μιλάει όμορφα, κάνει πλάκα μαζί τους, κάνει τα παιδιά να χαίρονται που πάνε στην προπόνηση. Όταν δεν πηγαίνουν γρήγορα, τους αποφορτίζει με χιούμορ.
Λευτέρης: Πέρα από την αγωνιστική και τη Νόρα, ασχολούμαι και με τα προαγωνιστικά. Δεν είναι όλα τα παιδιά το ίδιο, κάποια ίσως χρειάζονται λίγο γκάζι. Άλλο το “γκάζι” και άλλο ο φόβος. Δεν θα ήθελα ποτέ να με φοβούνται, πρέπει να εμπνέεις σεβασμό, να μην τον απαιτείς λόγω θέσης, αλλά να τον κερδίζεις καθημερινά. Όμως παίζει ρόλο και το αποτέλεσμα, τότε θα σε πιστέψουν πραγματικά. Όσο όμορφα και να φέρεσαι, αν δεν υπάρχει πρόοδος, αργά ή γρήγορα θα σε εγκαταλείψουν.
” Όταν κάνεις αθλητισμό, και ιδιαίτερα υψηλού επιπέδου, χρειάζεσαι βοήθεια. Δεν μπορείς να στηρίξεις και τα δύο, ειδικά με το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα, δεν είμαστε Αμερική όπου παιδεία και αθλητισμός πάνε μαζί.”
– Οι γονείς μπλέκονται συχνά στα πόδια των προπονητών, πώς το χειρίζεσαι;
– Είναι και αυτοί ένα βασικό κομμάτι σε όλα τα αθλήματα. Δεν έχεις να κάνεις μόνο με το παιδί, αντιμετωπίζεις και τον γονιό. Κακά τα ψέματα, αλλά τα παιδιά είναι καθρέπτες τους. Σπάνια να είναι προβληματικός ο γονιός και το παιδί να είναι okay. Μέσα σε μία ομάδα
υπάρχουν και αυτές οι ιδιαίτερες περιπτώσεις. Αρεστός δεν μπορείς να είσαι σε όλους. Κάνω τη δουλειά μου όσο καλύτερα μπορώ και αυτός που πρέπει, θα το εκτιμήσει.
Υπάρχουν και οι εξαιρέσεις, σε όλους έχει τύχει να φύγει αθλητής σε άλλη ομάδα. Είναι πάντα κάτι στενάχωρο, αλλά ελεύθεροι άνθρωποι είμαστε και κρινόμαστε από τις επιλογές μας. Μιλώντας για γονείς, υπάρχει ένας συνεχής διάλογος για το κατά πόσο είναι δίκαιη η
εισαγωγή στο πανεπιστήμιο με τα ποσοστά που προσφέρει ο αθλητισμός.
Νόρα: Οι αθλητές μπαίνουν στις σχολές ως ξεχωριστή κατηγορία. Εγώ δεν θα πάρω τη θέση από μια κοπέλα που θέλει να πάει φιλολογία, θα μπούμε και οι δύο με διαφορετικά κριτήρια. Όταν κάνεις αθλητισμό, και ιδιαίτερα υψηλού επιπέδου, χρειάζεσαι βοήθεια. Δεν μπορείς να στηρίξεις και τα δύο, ειδικά με το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα, δεν είμαστε Αμερική όπου παιδεία και αθλητισμός πάνε μαζί. Πρέπει να βοηθηθεί ένας αθλητής-μαθητής, ο οποίος είναι σε ένα καλό επίπεδο αθλητικά, μπορεί να ασχοληθεί μελλοντικά με αυτό, να τιμήσει τη χώρα του, διότι για την ελληνική σημαία κολυμπάς, αυτή είναι η δουλειά σου.
– Μήπως η διαμάχη δείχνει το πόσο λάθος είναι η οργάνωση της παιδείας μας και γενικά του συστήματος;
– Τα ποσοστά, είναι μια μικρή βοήθεια που σου δίνει το κράτος , δεν στερείς τη θέση κανενός και συνεπώς δεν είναι άδικο. Αν το δούμε και αντίστροφα, το ότι ένα άτομο μπαίνει σε μια σχολή, δεν είναι δεδομένο ότι θα την ολοκληρώσει. Είναι η ελάχιστη βοήθεια σε έναν αθλητή, που αφιερώνει τη ζωή του σε ένα άθλημα. Θα ήταν άδικο αν πραγματικά παίρναμε τη θέση κάποιου. Ήταν άδικες οι θέσεις στο δημόσιο, τις οποίες έκοψαν σταδιακά. Διάλεγαν κάποιον, για να καλύψει ένα πόστο άσχετο με ό,τι έχει σπουδάσει.
Σε εκείνη τη συνθήκη, όντως έπαιρναν θέσεις από ανθρώπους που διάβασαν, έκαναν μεταπτυχιακά, κόπιασαν. Δεν θα μπω στη διαδικασία να αναλύσω το τι πρέπει να γίνει στο θέμα της παιδείας, γιατί δεν θα τελειώσουμε ποτέ! Και να μην ξεχνάμε ότι αυτός ο φοιτητής-αθλητής κάνει μια οκτάωρη δουλειά για να μπορέσει να ανταπεξέλθει στο επίπεδο του, να ζήσει και να πάρει ένα μετάλλιο. Μην το θεωρούμε δεδομένο, γιατί δεν είναι.
– Σχετικά με την αθλητική παιδεία, ένα trend που εξαπλώνεται είναι οι influencers. Πώς βιώνεις τους διάφορους να προωθούν έναν συγκεκριμένο τρόπο ζωής;
-Νόρα: Είναι πολύ στενάχωρο και δυστυχώς στην Ελλάδα ό,τι δηλώσεις είσαι. Είναι μια πραγματικότητα που υπήρχε πάντα, αλλά ήρθε στην επιφάνεια με τα social media. Δεν είναι δυνατόν ένας άνθρωπος που δεν έχει σπουδάσει, δεν έχει μελετήσει και απλά επειδή έχει
100.000 followers και έχει πληρωθεί για να διαφημίσει την τάδε πρωτεΐνη, να θεωρείται expert. Όπως λέω πολλές φορές, εγώ είμαι μια καλή κολυμβήτρια. Αν χτυπήσω πέντε πόρτες για να γίνω προπονήτρια, θα μου ανοίξουν όλες.
Αυτό δεν σημαίνει ότι θα είμαι και καλή προπονήτρια. Δεν το έχω διδαχθεί, δεν το έχω σπουδάσει, ούτε ΤΕΦΦΑ έχω σπουδάσει, φιλολογία τελείωσα, εντελώς άσχετο. Αλλά επειδή είμαι η Νόρα θα θεωρούμε καλή και θα με διαλέξουν. Αντιστοίχως και για κάποιον influencer: το ότι έχει ένα ωραίο σώμα και καταναλώνει το τάδε προϊόν, δε σημαίνει ότι ξέρει τι να πει σε κάποιον. Κάπου μπερδευόμαστε, είναι κρίμα για τη νέα γενιά, γιατί ακολουθεί τέτοιους ανθρώπους, ακολουθεί τα ψέματα και πολλές φορές ζημιώνεται.
Λευτέρης: Είναι σημάδια των καιρών, πέρα από το αθλητικό κομμάτι. Δεν έχω TikTok, παρακολουθώ από τα υπόλοιπα media, πραγματικά κυκλοφορεί όλη αυτή η κατάσταση. Βλέπεις άτομα που είναι παντελώς άσχετα, να ¨προμοτάρουν¨ οτιδήποτε τους έρθει στη
πόρτα τους. Πολλές φορές μπορεί να γίνεται επίτηδες, για να προκαλέσουν, να πάρουν σχόλια, προβολές, τη “δόξα” τους. Είναι ο φαύλος κύκλος της εποχής μας, φυσικά υπάρχουν και οι εξαιρέσεις.
Όλα αυτά από, TikTok, Instagram, Facebook πρέπει να τα περνάμε από πολύ καλό φιλτράρισμα, να έχεις κριτική άποψη και όντως να την
χρησιμοποιείς. Το θεωρώ επικίνδυνο ιδιαίτερα για τα μικρά παιδιά, που έχουν εύκολη πρόσβαση στην παραπληροφόρηση. Επηρεάζονται, θέλουν να μιμηθούν και οδηγούνται σε άσχημα αποτελέσματα.
‘Έχω ήδη τρεις Ολυμπιάδες στην πλάτη μου, ξέρω πόσο όμορφα είναι,
ειδικά στην Ευρώπη, στο Λονδίνο είχα περάσει υπέροχα, σε ένα γιορτινό κλίμα. Αυτό δεν σημαίνει, ότι δεν δουλεύουμε το ίδιο σκληρά”
-Ας συνεχίσουμε με την επικαιρότητα καθώς πλησιάζουν οι Ολυμπιακοί που διοργανώνονται φέτος στο Παρίσι. Υπάρχει λιγότερο άγχος επειδή θα συμμετάσχεις με τη σκυταλοδρομία, σε μια ομαδική προσπάθεια;
-Νόρα: Λογικά θα είναι η τελευταία μου Ολυμπιάδα, όσο κι αν δεν θέλω να το λέω συνέχεια. Ευελπιστώ να μπορέσουν να έρθουν και οι γονείς μου, γιατί είναι λίγο ακριβό το Παρίσι. Είναι μια γιορτή, θα το απολαύσω πραγματικά στο έπακρο. Όντως πηγαίνω με λιγότερο
άγχος, γιατί είμαι σε ένα ομαδικό άθλημα. Πιστεύω αν πήγαινα και σε ατομική κούρσα, θα ένιωθα το ίδιο χαλαρή. Έχω ήδη τρεις Ολυμπιάδες στην πλάτη μου, ξέρω πόσο όμορφα είναι, ειδικά στην Ευρώπη, στο Λονδίνο είχα περάσει υπέροχα, σε ένα γιορτινό κλίμα. Αυτό δεν σημαίνει, ότι δεν δουλεύουμε το ίδιο σκληρά. Κάνουμε κανονικά τις προπονήσεις μας, για να μπορέσω να έχω μια καλή εικόνα και να καταφέρω να βοηθήσω και τα υπόλοιπα παιδιά. Ανυπομονώ, θα είναι μια πολύ ξεχωριστή εμπειρία.
– Λευτέρη, έχεις προπονήσει κι άλλους αθλητές υψηλού επιπέδου, ωστόσο αυτή η χρονιά είχε αρκετές χρονικές δυσκολίες και πιέσεις. Πώς τις αντιμετωπίσατε;
– Λευτέρης: Η χρονιά ήταν αρκετά απαιτητική, οι παγκόσμιες ομοσπονδίες τα έμπλεξαν λίγο. Το προηγούμενο παγκόσμιο έγινε στη Φουκουόκα τον Ιούλιο του ‘23 και μετά έγινε το επόμενο παγκόσμιο στη Ντόχα το Φεβρουάριο του ’24. Για τη δική μου δουλειά, το να έχω έναν αθλητή σε καλή κατάσταση τόσο γρήγορα, ήταν δύσκολο. Και τον Ιούλιο πήγε πολύ καλά, έκανε δύο πανελλήνια ρεκόρ στα 50μ. και 100μ. ύπτιο. Θέλω να το τονίσω, ειδικά για τα 100μ. ύπτιο, έκανε ένα πανελλήνιο ρεκόρ μετά από επτά χρόνια και σε αυτή την ηλικία.
Και απευθείας πήγε στη Ντόχα, έκανε πάλι πανελλήνιο ρεκόρ στα 50μ. ύπτιο, κάτι που δεν το περίμενα ούτε εγώ, δεν το πίστευα πριν φύγει για το παγκόσμιο. Επίσης, τον Ιούνιο πριν την Ολυμπιάδα θα πραγματοποιηθεί το πανευρωπαϊκό στο Βελιγράδι. Το συζητήσαμε και μαζί με τη Νόρα, είναι ένας βασικός στόχος μας. Πολλοί δεν θα πάνε, ακριβώς λόγω των Ολυμπιακών, δεν θέλουν να χαλάσουν το φορμάρισμα τους. Οπότε είναι μια μεγάλη ευκαιρία για εμάς, να κατακτήσει αυτό που δεν έχει τόσα χρόνια, δηλαδή ένα μετάλλιο σε μια τόσο μεγάλη διοργάνωση.
– Εφόσον υπάρχει αγωνιστικός χώρος, βλέπεις κάποια πιθανότητα για ατομικό όριο για το Παρίσι;
Λευτέρης: Η Ολυμπιάδα ναι, είναι το υπέρτατο, αλλά και το πανευρωπαϊκό δεν είναι αμελητέο επίτευγμα. Δεν σου κρύβω ότι ακόμη έχω ελπίδες και πιστεύω ότι μπορεί να πιάσει το ατομικό όριο στα 50μ. ελεύθερο (για την Ολυμπιάδα). Είναι δύσκολο, πρέπει να πέσει αρκετά στους χρόνους, να κάνει πανελλήνιο ρεκόρ. Βλέπω ότι μπορεί να το καταφέρει. Σε μεγάλες διοργανώσεις δεν έχεις την ευκαιρία να αγωνιστείς απόγευμα, ενώ στο πανευρωπαϊκό θα έχει τη δυνατότητα, θεωρώ ότι θα μπει σίγουρα ημιτελικό.
Το απόγευμα γίνονται οι μεγάλες επιδόσεις, το πρωί συνήθως δεν λειτουργείς τόσο αποδοτικά. Πιστεύω πραγματικά μέσα μου
ότι θα το κάνει. Με ατομικό αγώνισμα ή χωρίς, ο αθλητής μόνο που βρίσκεται μέσα σε μία Ολυμπιάδα, έχει την ψυχολογία «αγωνίζομαι για τη χώρα μου», είναι αναμενόμενο ένα θετικό αποτέλεσμα, είμαι πολύ αισιόδοξος! Έστω και στα 32 της να δικαιωθεί, να πάρει το
μετάλλιο στο πανευρωπαϊκό, να κάνει κι άλλα πανελλήνια ρεκόρ που θα θυμούνται και θα μνημονεύουν για πολλά χρόνια. Το πιστεύω ακράδαντα.
“Οι αθλητές που έχουμε μείνει τόσα χρόνια στην κολύμβηση, έχουμε ζήσει πολλά πράγματα στο χώρο, είναι κρίμα να μην το εκμεταλλευόμαστε. Στην Ελλάδα γενικά δεν τους αξιοποιούμε. Ένα 80% γίνονται προπονητές, δεν πηγαίνουν σε καίριες θέσεις ή στην Ολυμπιακή Επιτροπή. Θα μπορούσαν να φτάσουν σε κάτι ανώτερο, να φέρουν νέες ιδέες και νέα δεδομένα στην ελληνική κολύμβηση και ευρύτερα στον εγχώριο αθλητισμό”
-Στεγανή ερώτηση, αλλά εξετάζεις την περίπτωση να ασχοληθείς με το χώρο, όχι μόνο προπονητικά, σε κάποια θέση διοίκησης ίσως;
– Νόρα: Συνεχίζω να μην ξέρω τι θα κάνω με τη ζωή μου! Το κολύμπι μου έχει τραβήξει αρκετή ενέργεια, τώρα ξεκινάω να σκέφτομαι το τι θα ήθελα να κάνω. Σίγουρα θέλω να μείνω στον χώρο, να βοηθήσω, όχι τόσο προπονητικά, αν και μου αρέσει η επαφή με τα παιδιά. Μου φαίνεται χρήσιμο να βοηθήσω οργανωτικά, ίσως στη ΚΟΕ με κάποιο τρόπο, να βοηθήσω στο marketing, στην εξέλιξη των μικρότερων αθλητών. Να χτίσουμε μια βάση για τους επόμενους, το βρίσκω πολύ ενδιαφέρον αν και δεν ξέρω κατά πόσο είναι εφικτό να βρεθώ σε τέτοια θέση.
Οι αθλητές που έχουμε μείνει τόσα χρόνια στην κολύμβηση, έχουμε ζήσει πολλά πράγματα στον χώρο είναι κρίμα να μην το εκμεταλλευόμαστε. Στην Ελλάδα γενικά δεν αξιοποιούμε τους αθλητές. Ένα 80% γίνονται προπονητές, δεν πηγαίνουν σε καίριες θέσεις ή στην Ολυμπιακή Επιτροπή. Θα μπορούσαν να φτάσουν σε κάτι ανώτερο, να φέρουν νέες ιδέες και νέα δεδομένα στην ελληνική κολύμβηση και ευρύτερα στον εγχώριο αθλητισμό.
Λευτέρης: Συμφωνώ απόλυτα! Η Νόρα στο κολυμβητήριο θα μιλήσει με το πεντάχρονο, με το δωδεκάχρονο, θα συμβουλέψει τα παιδιά στην ομάδα, θα αναλύσει τις τεχνικές τους. Είναι πολύ προσιτή, πιστεύω λόγω χαρακτήρα πρέπει η ομοσπονδία να την εκμεταλλευτεί. Έχει μεγάλη εμπειρία από τις πιο μικρές διοργανώσεις, μέχρι Ολυμπιάδες. Μιλάμε για 8 παγκόσμια πρωταθλήματα, 4 πλέον Ολυμπιάδες, αμέτρητους αγώνες στην Ελλάδα. Έχει πλήθος εμφανίσεων που λίγοι αποκτούν. Μπορεί να βοηθήσει με την υποδομή, με τη βάση της κολύμβησης.
– Οι αθλητές δεν το κυνηγάνε ή μήπως παράλληλα δεν τους προτείνεται;
– Δεν γνωρίζω γιατί συμβαίνει, ίσως επειδή είναι ελληνικό δημόσιο. Υπάρχουν άνθρωποι που έχουν μπει εδώ και πολλά χρόνια και δεν φεύγουν από αυτές τις θέσεις. Συνεπώς δεν υπάρχει χώρος μεν, δεν υπάρχει και η απαραίτητη χρηματοδότηση δε. Αλλά μπορεί όντως
να μην το επιδιώκουν, δεν σημαίνει ότι έχουν την ίδια όρεξη με εμένα. Αλλά όσοι έχουν το μεράκι, καλό θα ήταν να έχουν στο νου τους και αυτά τα ενδεχόμενα.
– Λευτέρη, εσύ θα συνεχίσεις να μένεις Πάτρα; Έχεις κάποιο επόμενο σχέδιο;
– Και εγώ δεν ξέρω τι θα κάνω. Πριν έρθω εδώ δεν περίμενα ότι θα μείνω οκτώ χρόνια. Ποτέ δε γνωρίζεις τι σου επιφυλάσσει η ζωή. Πάντα έχω ανοιχτά τα μάτια μου, μπορεί να προκύψει μια καλή ευκαιρία πάλι. Καλοί οι συναισθηματισμοί, αλλά είμαστε επαγγελματίες
στον χώρο, βιοποριζόμαστε από αυτό. Όλα τα σενάρια είναι ανοιχτά. Όπου και να είμαι προσπαθώ για το καλύτερο, ζούμε τις στιγμές! Περνάνε και τα χρόνια, δεν έχω καταλάβει πως πέρασε ο καιρός εδώ, στην Πάτρα.
– Κλείνοντας, τι θα θέλατε να πείτε στους αναγνώστες μας, σε νέους αθλητές και ευρύτερα στα νέα παιδιά;
-Νόρα: Το επαναλαμβάνω συνέχεια, αλλά δεν υπάρχει καλύτερη συμβουλή. Να ακολουθούν τα όνειρα τους και να προσπαθούν για αυτά. Να κλείνουν τα αυτιά τους στις κακές Σειρήνες, να μην ακούν κανέναν, παρά μόνο τον εαυτό τους. Αθλήματα σαν το δικό μας είναι δύσκολα, είναι ατομικά, χρειάζονται πολλή επιμονή και υπομονή, από τους ίδιους και από την οικογένεια. Οι γονείς να στηρίζουν όνειρα των παιδιών τους. Είναι πολύ όμορφο να θέτεις στόχους, να ονειρεύεσαι και να προσπαθείς να τα καταφέρεις με ανθρώπους δίπλα σου. Να ακολουθούν ό,τι έχουν στο μυαλό τους.
Λευτέρης: Και εγώ είμαι του ίδιου σκεπτικού. Να ακούνε τους προπονητές τους, γιατί αυτοί είναι οι αρμόδιοι. Εννοείται να στοχεύουν στα θέλω τους και να παλεύουν για αυτά. Προσωπικά, η κολύμβηση και ο αθλητισμός είναι ένα σχολείο για τη ζωή. Ένα παιδί μαθαίνει
να επιλέγει στο πού να εστιάσει, να θέτει τον πήχη και να προσπαθεί.
Ανακαλύπτει τη νίκη και την ήττα, η αποτυχία είναι ένα μεγάλο μάθημα. Όπως έχουν πει και μεγάλοι αθλητές, από μια αποτυχία μαθαίνεις πολλά περισσότερα. Να μην τα παρατάνε με την πρώτη δυσκολία, όλο αυτό είναι ένας μαραθώνιος, έχει μία συνέχεια. Η προπόνηση και η σκληρή δουλειά στο τέλος ανταμείβονται.
Συνέντευξη: Σοφία Βαφειάδου
