Δεν μπορώ να πω ότι είμαι μεγάλος «groundhopper», κάποιος δηλαδή που επισκέπτεται πολλά διαφορετικά ποδοσφαιρικά γήπεδα, προκειμένου να παρακολουθήσει αγώνες ποδοσφαίρου. Τα τελευταία δύο χρόνια ωστόσο, κάνω μία φιλότιμη προσπάθεια να παρευρίσκομαι σε όσα περισσότερα μπορώ καθώς η ατμόσφαιρα του γηπέδου, το πάθος, η κουλτούρα και η αγάπη των οπαδών για την ομάδα τους είναι κάτι που με γοήτευε από μικρό παιδί.
Ως μία τέτοια μοναδική ευκαιρία λοιπόν, εξέλαβα το πρόσφατο ταξίδι μου στη Σκωτία και τη Γλασκώβη ώστε να παρακολουθήσω από κοντά έναν αγώνα ενός εκ των δύο «μεγαθηρίων» του σκωτσέζικου ποδοσφαίρου, Σέλτικ – Ρέιντζερς. Το ιδανικότερο σενάριο θα ήταν να είμαι παρών σε ένα μεταξύ τους ντέρμπι, το γνωστό και ως «Ολντ Φιρμ», όπου πέρα από βαθμολογικό ενδιαφέρον ενέχει και την βαθιά ριζωμένη θρησκευτική (καθολικισμός – προτεσταντισμός) εθνική (Ιρλανδοί – Βρετανοί), ιδεολογική (Σοσιαλισμός – Συντηρητισμός) αλλά και πολιτική (Ρεπουμπλικάνοι – Πιστοί στο βασίλειο) τους κόντρα.
Οι ημερομηνίες ωστόσο δεν βόλεψαν και έτσι ρίχνοντας μία ματιά στο πρόγραμμα του Σ/Κ, είδα ότι η πρωτοπόρος Σέλτικ θα αντιμετώπιζε στο Σέλτικ Παρκ την τρίτη βαθμολογικά και πρόσφατη αντίπαλη του ΠΑΟΚ στα πλέι οφ του Κόνφερενς Λιγκ, Χαρτς. Στη Σκωτία βέβαια η απόσταση των υπόλοιπων ομάδων από Σέλτικ – Ρέιντζερς είναι χαώδης, κάτι που είναι ξεκάθαρο και φέτος με την τρίτη Χαρτς να απέχει 10 βαθμούς από τη Ρέιντζερς και 18 από τη Σέλτικ. Η απόσταση αυτή σαφώς δεν βοηθάει στην ανάπτυξη ενός ανταγωνιστικού πρωταθλήματος που ενδεχομένως να οδηγούσε και στη βελτίωση του θεάματος.
Η άτυπη κόντρα βέβαια Εδιμβούργου (Χαρτς) και Γλασκώβης (Σέλτικ) δημιουργούσε προσδοκίες για μία «ηλεκτρισμένη» ατμόσφαιρα από τους «the Bhoys», όπως αποκαλούνται οι οπαδοί της Σέλτικ, γραμμένο μάλιστα στη Γαελική διάλεκτο λόγω των ιρλανδικών ριζών τους. Έχοντας όλα τα παραπάνω στο μυαλό μου και βλέποντας βίντεο με την ατμόσφαιρα από το κατάμεστο Σέλτικ Παρκ ζήτησα από τον ξάδελφο μου που μένει στη Γλασκώβη να μας βρει εισιτήρια για τον αγώνα. Όπερ και εγένετο. Είχαμε τα εισιτήρια οπότε ανυπομονούσα για την προσγείωση μου στην πόλη που «γέννησε» και «μεγάλωσε» ποδοσφαιρικές φιγούρες όπως ο Άντριου Ρόμπερτσον, ο Κέννυ Νταλγκλίς και ο Σερ Άλεξ Φέργκιουσον.
Η «ΠΡΟΘΕΡΜΑΝΣΗ» ΠΡΙΝ ΤΟΝ ΑΓΩΝΑ
16 Δεκεμβρίου 2023. Έχοντας περάσει ήδη δύο υπέροχες μέρες στην υπέροχη πόλη της Γλασκώβης, ξύπνησα, παραδοσιακά, αρκετά νωρίς θέλοντας να αδράξω τη μέρα και να είμαι έτοιμος να ζήσω αυτή την ανεπανάληπτη εμπειρία. Μετά την σύντομη επίσκεψη μου στη Νεκρόπολη, ένα επιβλητικό βικτωριανό κοιμητήριο που ξεχωρίζει για την αρχιτεκτονική και τη γλυπτική των τάφων, εκκίνησα για το σημείο συνάντησης ώστε να βρω τον ξάδελφο μου και τον φίλο του, ο οποίος είχε εκφράσει έντονα την επιθυμία του να δει τον γνώριμο, από το πρόσφατο πέρασμα του στον Άρη, Λουίς Πάλμα να αγωνίζεται.
Σε όλη τη διάρκεια της διαδρομής για το σημείο συνάντησης, άνθρωποι όλων των ηλικιών ξεπρόβαλλαν στους δρόμους. Από βρέφη μέχρι ηλικιωμένους όλοι τους φορούσαν σκουφάκια, κασκόλ και φανέλες της Σέλτικ και ξεκινούσαν το «ταξίδι» τους για το Σέλτικ Παρκ διανύοντας μία απόσταση περίπου 50 λεπτών από το κέντρο, μιας και το γήπεδο βρίσκεται στα ανατολικά της πόλης.
Οι ενήλικες πήγαιναν στην κοντινότερη παμπ ώστε να πιούν μία μπύρα, να συζητήσουν και να τραγουδήσουν συνθήματα της ομάδας. Σε κάποιες μάλιστα υπήρχαν μουσικοί οι οποίοι με την κιθάρα τους έδιναν το έναυσμα ώστε να ξεκινήσει το γλέντι. Παρατηρώντας τους, θαρρείς πως δεν τους ενδιέφερε η έκβαση του αγώνα αλλά «ζούσαν και ανέπνεαν» για αυτές τις συναθροίσεις, το περπάτημα προς το γήπεδο και εκείνη τη μπύρα πριν και μετά τον αγώνα.
Μετά από περίπου 40 λεπτά περπάτημα φτάσαμε έξω από το γήπεδο 1 ώρα πριν την έναρξη. Αφού προμηθευτήκαμε με κασκόλ από τους κλασσικούς πλανόδιους πωλητές που στήνουν την πραμάτεια τους απέξω πριν από κάθε αγώνα, κατευθυνθήκαμε στην πλησιέστερη παμπ ώστε να πιούμε μία μπύρα και να βρεθούμε ανάμεσα στους ανθρώπους που τα Σ/Κ τους σημαίνουν γήπεδο και μόνο γήπεδο.
Καταφέραμε να βρούμε μία λίγα μέτρα εκτός του γηπέδου. Η παμπ, όπως ήταν αναμενόμενο, ήταν βαμμένη πράσινη. Στον τοίχο υπήρχαν φανέλες και κασκόλ της ομάδας, φωτογραφίες παικτών-θρύλων ανά τα χρόνια, ενώ είχε και έντονο ελληνικό στοιχείο. Το οπτικό μας πεδίο «έπιασε» μία φανέλα του Γιώργου Σαμαρά, που φόρεσε τη φανέλα της Σέλτικ για 6 σεζόν (2008-2014) και αγαπήθηκε από τους φίλους της ομάδας, καθώς και η υπογραφή του προπονητή Άγγελου Ποστέκογλου, του οποίου το πέρασμα από την ομάδα της Γλασκώβης (2021-2023) ήταν άκρως πετυχημένο.
Οπαδοί της Σέλτικ είχαν κατακλύσει τη παμπ. Ο καθένας κρατούσε από μία μπύρα στο χέρι και τραγουδούσε με πάθος συνθήματα της ομάδας υπό τη μουσική υπόκρουση μίας κιθάρας και ενός τραγουδοποιού που λόγω του συνωστισμού δεν βρισκόταν στο οπτικό μας πεδίο. Αμέσως γίναμε ένα με τον κόσμο που βρισκόταν γύρω μας, νιώσαμε τον παλμό, το ευχάριστο και ζεστό κλίμα και αρχίσαμε να τραγουδάμε, χωρίς να καταλαβαίνουμε απόλυτα τα λόγια των συνθημάτων. Το πιο ευδιάκριτο αλλά όχι αγνό ήταν ένα γιορτινό άσμα που έλεγε «Merry Christmas, F@ck the Hearts».
Η «ΠΡΑΣΙΝΗ ΤΑΞΙΑΡΧΙΑ», Ο ΑΓΩΝΑΣ ΚΑΙ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΟΥ ΓΡΑΦΤΗΚΕ
Έχοντας πάρει μία δυνατή γεύση, και αφού ήπιαμε τη λάγκερ μας, είχε έρθει η ώρα να μπούμε στο γήπεδο. Περάσαμε τα τουρνικέ και ανεβήκαμε τις σκάλες ώστε να βρεθούμε στη βορειοδυτική θύρα, αρκετά κοντά στη βόρεια πτέρυγα του γηπέδου όπου συνήθως συγκεντρώνονται τα μέλη της «Green Brigade» (μτφ. Πράσινη Ταξιαρχία), ένα από τα πιο γνωστά γκρουπ οργανωμένων οπαδών στο Ηνωμένο Βασίλειο, γνωστά επίσης για την οργάνωση της κερκίδας αναφορικά με συνθήματα, πανό κλπ., κάποια από τα οποία δε με έντονο πολιτικό χαρακτήρα.
Ήταν μάλιστα τον περασμένο Οκτώβρη όταν στην αναμέτρηση μεταξύ της Σέλτικ και της Ατλέτικο Μαδρίτης για το Τσάμπιονς Λιγκ, οι οπαδοί των Κελτς ύψωσαν σημαίες της Παλαιστίνης ως ένδειξη αλληλεγγύης παρακούοντας τις εντολές της διοίκησης. Η στήριξη προς την Παλαιστίνη δεν είναι κάτι που ξεκίνησε τώρα και σίγουρα δεν είναι τυχαία. Η Σέλτικ σαν σύλλογος, έχει ιδρυθεί από ιρλανδούς μετανάστες της Γλασκώβης με στόχο την συγκέντρωση χρημάτων για τις άπορες οικογένειες. Λόγω των καταβολών τους λοιπόν, οι οπαδοί με κύριους εκφραστές εκείνους της Πράσινης Ταξιαρχίας ήταν εκείνοι που στήριξαν και στηρίζουν έμπρακτα την Παλαιστίνη είτε με τη συλλογή χρημάτων είτε ακόμη με την ίδρυση μίας ακαδημίας ποδοσφαίρου στη Βηθλεέμ, όπου τα παιδιά παίζουν ποδόσφαιρο ανάμεσα στα χαλάσματα.
Η κίνηση με τις παλαιστινιακές σημαίες ωστόσο φαίνεται να ξεχείλισε το ποτήρι στις σχέσεις διοίκησης – Πράσινης Ταξιαρχίας, κάτι που οδήγησε την πρώτη να απαγορεύσει την είσοδο στα μέλη του γκρουπ τόσο σε εντός όσο και σε εκτός αγώνες της Σέλτικ. Στην αιτιολόγηση της ανακοίνωσης της θα έγραφε «για επαναλαμβανόμενα περιστατικά απαράδεκτης συμπεριφοράς.
Το γήπεδο γέμιζε με γοργούς ρυθμούς καθώς οι δύο ομάδες είχαν βγει στον αγωνιστικό χώρο για την καθιερωμένη προθέρμανση πριν το εναρκτήριο σφύριγμα του διαιτητή. Από τα μεγάφωνα ακουγόταν μουσική ενώ οι Χούπι & Χάϊλι, οι μασκότ της ομάδας έπαιζαν με το κοινό. Όλα ήταν έτοιμα. Η μπάλα βρισκόταν στη σέντρα και οι ποδοσφαιριστές είχαν πάρει θέση. Ο διαιτητής σφύριξε την έναρξη του αγώνα και μία ασυνήθιστη ησυχία επικρατεί από τους περίπου 60.000 φίλους της ομάδας που είχαν συγκεντρωθεί για να παρακολουθήσουν τον αγώνα. Κανένα σύνθημα, κανένα τραγούδι ή ρυθμικό χειροκρότημα. Καμία προσπάθεια εμψύχωσης της ομάδας. Κάποια σκόρπια «Πάμε Σέλτικ», κάποια ξεφωνητά σε κάποια χαμένη ευκαιρία αλλά το γήπεδο έδειχνε ξαφνικά αρκετά «παγωμένο».
Σαν να μην έφτανε αυτό η ομάδα της Χαρτς η οποία «πατούσε και καλύτερα» στον αγωνιστικό χώρο κατάφερε να βρει γκολ από μία κεφαλιά του, πρώτου σκόρερ του πρωταθλήματος, Σάνκλαντ στο 15ο λεπτό της αναμέτρησης. Η δυσαρέσκεια του κόσμου εμφανής. Λίγα λεπτά αργότερα μία προσπάθεια εμψύχωσης της ομάδας από το κατάμεστο γήπεδο θα κόπαζε γρήγορα, όμως έστω και αυτή η μικρή «γεύση» θα μας έδειχνε τη δυναμική του γηπέδου.
Το ημίχρονο θα έβρισκε τη Σέλτικ με δύο γκολ πίσω στο σκορ και ένα κοινό δυσαρεστημένο με το θέαμα που έβλεπε. Κατευθυνθήκαμε στην καντίνα της θύρας. Ενώ όσο τρώγαμε ένα τυπικό βρετανικό έδεσμα που θύμιζε κρεατόπιτα αποφάσισα να ρωτήσω έναν ηλικιωμένο κύριο που στεκόταν λίγο πιο πέρα γιατί υπάρχει αυτή η σιγή στο γήπεδο και δεν ακούγονται συνθήματα ως συνήθως. Η απάντηση του θα περιελάβανε πέντε μόνο λέξεις. «Our boys are not here», αναφερόμενος φυσικά στην απουσία των μελών της «Green Brigade» από το γήπεδο ενώ στο αν θα καταφέρει η ομάδα να ανατρέψει το εις βάρος της σκορ φάνηκε αρκετά δύσπιστος.
Αντιλήφθηκα αμέσως τη σημασία που έχει για τους οπαδούς και την ομάδα το να βρίσκεται η «Πράσινη ταξιαρχία» στις κερκίδες του Σέλτικ Παρκ καθώς χωρίς αυτούς το γήπεδο δεν θύμιζε σε καμία περίπτωση «έδρα». Είναι μάλιστα εντυπωσιακό ότι χωρίς την Πράσινη Ταξιαρχία στο πλευρό της, η Σέλτικ απώλεσε 10 βαθμούς από το πρωτάθλημα μετρώντας δύο ισοπαλίες και δύο ήττες, τις μοναδικές που έχει στο πρωτάθλημα μέχρι στιγμής.
Το δεύτερο ημίχρονο ξεκίνησε με τη Σέλτικ να προσπαθεί να βρει ένα γκολ που θα της έδινε ώθηση ώστε να μην χάσει ή και να κερδίσει το συγκεκριμένο παιχνίδι. Η «παγωμένη» ατμόσφαιρα, η οργανωμένη άμυνα της Χαρτς και η βαθμολογική πίεση, καθώς η Ρέιντζερς βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής, δυσχέραιναν το έργο των παικτών που είχαν την κατοχή καθ’ όλη τη διάρκεια του δεύτερου 45λεπτου χωρίς όμως να βρίσκουν λύσεις στην επίθεση. Το σκορ δεν άλλαξε, η ιστορία γράφτηκε, και οι περίπου 100 οπαδοί της Χαρτς που διένυσαν και τα 75 χιλιόμετρα από το Εδιμβούργο έβλεπαν την ομάδα τους να φεύγει με το διπλό από το Σέλτικ μετά από 14(!) χρόνια.
Η «ΑΠΟΘΕΡΑΠΕΙΑ» ΚΑΙ Ο ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Βγαίνοντας από το γήπεδο αντίκρισα κάτι που δεν είχα δει σε κανένα ελληνικό γήπεδο. Οπαδοί και των δύο ομάδων στον ίδιο δρόμο χωρίς να δημιουργούνται προβλήματα και επεισόδια. Κάποια παιδιά μονάχα χλεύαζαν τους οπαδούς της Χαρτς σε μία προσπάθεια να τους «πικάρουν» χωρίς όμως αποτέλεσμα. Ίσως να ήταν και το τελικό σκορ που να ευνοούσε τη παρούσα συνθήκη. Πάντως ήταν μία εικόνα «δυνατή», αξιοζήλευτη για τα ελληνικά δεδομένα.
Παρόλο που δεν ζήσαμε τη γηπεδική εμπειρία που προσμέναμε, η επαφή μας με την κουλτούρα και τις συνήθειες των οπαδών της Σέλτικ είναι κάτι που δύσκολα θα ξεχάσω. Όσο για κάποια συμβουλή για όποιον θέλει να παρακολουθήσει αγώνα της Σέλτικ είναι να κοιτάξει εισιτήρια για κάποιον ευρωπαϊκό αγώνα της ομάδας ή για το τοπικό και ιστορικό ντέρμπι του «Όλντ Φιρμ» το οποίο φυσικά βρίσκεται και στη δική μου λίστα, μιας και μιλάμε για ένα από τα ιστορικότερα ντέρμπι που η κόντρα ξεφεύγει από τα όρια του ποδοσφαίρου και αποκτά κοινωνικοπολιτικό χαρακτήρα.
Υ.Γ.1 Μετά από 13 αγωνιστικές της ομάδας, η διοίκηση της Σέλτικ αποφάσισε την άρση του μπαν των μελών της «Πράσινης Ταξιαρχίας», τα οποία έκαναν την επανεμφάνιση τους στις κερκίδες του Σέλτικ Παρκ στην αναμέτρηση με τη Λίβινγκστον στις 23 Δεκεμβρίου 2023.
Υ.Γ.2 Ο Λουίς Πάλμα αποτελεί εκ των κορυφαίων παικτών των Κελτς τη φετινή σεζόν ενώ σε 22 μόλις αγωνιστικές με την ομάδα έχει συμμετοχή ήδη σε 16 γκολ (7 γκολ, 9 ασσίστ). Είναι μάλιστα πρώτος στην κατηγορία ασσίστ στο πρωτάθλημα μέχρι στιγμής και αν συνεχίσει έτσι ίσως τον δούμε να αγωνίζεται σε κάποιο μεγαλύτερης δυναμικής πρωτάθλημα σύντομα.
Υ.Γ.3 Η Σέλτικ ήταν η μεγάλη νικήτρια του ντέρμπι με τη Ρέιντζερς που έλαβε χώρα στις 30 Δεκέμβρη λίγο πριν τη νέα χρονιά και βρίσκεται πλέον στο +8 με τη Ρέιντζερς ωστόσο να έχει δύο αγωνιστικές λιγότερες.