Υπόθεση Κασόγκι: το χρονικό μιας στυγερής δολοφονίας

8 Aυγούστου 2020

Τη στιγμή που έρχονται στο φως της δημοσιότητας ολοένα και πιο αποκαλυπτικά στοιχεία για το μοιραίο μεσημέρι της δευτέρας Οκτωβρίου του 2018, ο διάδοχος του θρόνου της Σαουδικής Αραβίας προσπαθεί ανεπιτυχώς να «ξεπλύνει» το όνομά του… Το μεσημέρι της 2ας Οκτωβρίου Το ημερολόγιο σταμάτησε στις 2 Οκτωβρίου του 2018, όταν ο διάσημος δημοσιογράφος της Washington Post, Τζαμάλ Κασόγκι εισήλθε εντός του προξενείου της Σαουδικής Αραβίας στην Κωνσταντινούπολη, προκειμένου να προμηθευτεί κάποια απαραίτητα έγγραφα για τον επικείμενο γάμο του. Η ώρα περνούσε, δίχως να εμφανιστεί ο 60χρονος άνδρας και η γυναίκα του, που τον περίμενε απ’ έξω, ανησύχησε και υποψιάστηκε ότι κάτι δεν πήγαινε καλά. Αφού η υπομονή της εξαντλήθηκε, κάλεσε αμέσως το «δεξί χέρι» του Ερντογάν, Γιασίν Ακτάι για να καταγγείλει το περιστατικό. Οι μυστικές υπηρεσίες της Τουρκίας κινητοποιήθηκαν αστραπιαία και εξασφάλισαν υλικό από τις κάμερες κλειστού κυκλώματος ασφαλείας εντός του προξενείου. Η ασυνήθιστη κίνηση στο εσωτερικό αυτού επιβεβαίωσε τις υποψίες και άμεσα ξεκίνησε ανθρωποκυνηγητό για να βρεθούν οι φερόμενοι εκτελεστές του Κασόγκι. Την ίδια ώρα, ο Σαουδάραβας πρόξενος δήλωνε την πλήρη άγνοια του για τα όσα συνέβησαν στον χώρο δικαιοδοσίας του. Οι πρώτες πληροφορίες κάνουν λόγο ότι μετά την είσοδό του στο προξενείο, δεκαπέντε άτομα περικύκλωσαν τον Σαουδάραβα δημοσιογράφο, γρονθοκοπώντας τον χωρίς έλεος. Η συνέχεια είναι ανατριχιαστική: αφού πρώτα του έκοψαν –συμβολικά- τα δάχτυλα των χεριών του, με τα οποία ασκούσε ανελέητη κριτική κατά του Πρίγκιπα, ύστερα προχώρησαν στον αποτρόπαιο αποκεφαλισμό του, όσο ήταν ζωντανός… Το υπολειπόμενο πτώμα διαμελίστηκε και εικάζεται ότι μεταφέρθηκε μέσω ενός Βαν με διπλωματικές πινακίδες, που εντόπισαν οι κάμερες ασφαλείας, σε ένα δάσος έξω από την Κωνσταντινούπολη, όπου οι δολοφόνοι φρόντισαν να το εξαφανίσουν από προσώπου γης με τη βοήθεια καυστικών υγρών. Οι δεκαπέντε φερόμενοι ως δράστες ταυτοποιήθηκαν, αφού πριν λίγες ώρες είχαν προσγειωθεί στο αεροδρόμιο της Πόλης, με δύο Learjets, έχοντας αφήσει τα αληθινά τους στοιχεία. Οι τουρκικές αρχές, αφού πρώτα «χτένισαν» εις μάτην την περιοχή όπου σκυλεύτηκε το πτώμα, στη συνέχεια κατευθύνθηκαν προς το αεροδρόμιο για να ανιχνεύσουν τα δύο αεροσκάφη. Το ένα είχε ήδη απογειωθεί, ενώ στο άλλο δεν βρέθηκε κανένα ενοχοποιητικό στοιχείο. Μόλις πριν έναν μήνα μάλιστα, ξεκίνησε στην Τουρκία, η «δίκη των 20», των δεκαπέντε καθαρόαιμων εκτελεστών και των πέντε «εγκεφάλων» της στυγερής δολοφονίας. Μία δίκη όμως, χωρίς κατηγορούμενους, αφού η τύχη των περισσοτέρων αγνοείται μιας και πιθανότατα να κρύβονται μέσα στο «άβατο» της χώρας τους. Ποιος ήταν ο Τζαμάλ Κασόγκι;

Γεννημένος το 1958 στην ιερή πόλη της Μεδίνα, ο Τζαμάλ Κασόγκι ήταν από μικρός άρρηκτα συνδεδεμένος με το βασιλικό παλάτι. Ο παππούς του; Γιατρός στην αυλή της δυναστείας των Σαούντ. Ο θείος του; Φημισμένος έμπορος όπλων. Ξάδερφος του; Ο αδικοχαμένος Nτόντι Αλ Φαγέντ, εραστής της πριγκίπισσας Νταϊάνα, όταν μαζί βρήκαν τραγικό θάνατο σε γέφυρα του Παρισιού. Πλούσιος, έξυπνος και καταρτισμένος, ο Κασόγκι είχε όλα τα φόντα να αναλάβει κάποιο μεγαλεπήβολο αξίωμα στο «βασίλειο του σκότους», όπως συνηθίζεται να λέγεται η «αυλή» του Ριάντ. Αφού τελείωσε τις σπουδές του στην Αμερική, ο Κασόγκι γύρισε στην πατρίδα του. H έμφυτη κλίση του στη δημοσιογραφία δεν άργησε να φανεί και σύντομα άρχισε να εργάζεται στις φιλοβασιλικές εφημερίδες της χώρας του. Μετά την οκταετή εμπειρία του ως αρχισυντάκτης στο σημαντικότερο έντυπο της γενέτειρας του, το Al Medina, επέλεξε να ακολουθήσει τον δρόμο του ανταποκριτή σε γειτνιάζοντα κράτη της Μέσης Ανατολής. Κατά την εκτός των συνόρων θητεία του, γνωρίστηκε με τον αναδυόμενο τότε αρχηγό της Αλ Κάιντα, Οσάμα Μπιν Λάντεν, ο οποίος του παραχώρησε τουλάχιστον τρεις συνεντεύξεις. Κατά την ίδια περίοδο ανέπτυξε στενές σχέσεις με τον πρίγκιπα, Τουρκί Αλ Φαϊζάλ, κάτι που του έδωσε πρόσβαση ακόμα και σε κρατικά μυστικά. Στα τέλη του 20ου αιώνα, επέστρεψε στην ενεργή δημοσιογραφία, μέχρι τη στιγμή που το καθεστώς τον «έβαλε στο μάτι», λόγω των φιλελεύθερων θέσεων που προάσπιζε, απομακρύνοντας τον παράλληλα από τις διευθυντικές θέσεις. Το 2007, εγκατέλειψε τη Σαουδική Αραβία, με προορισμό το Λονδίνο, προτού επιστρέψει ξανά σε έντυπο μέσο της χώρας του, τρία χρόνια αργότερα. Η εναντίωση του στις ακραίες ισλαμικές θέσεις που επέβαλε το Παλάτι, στάθηκε η αιτία να απολυθεί και να μεταβεί στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου έγινε αρθρογράφος της Washington Post. Παρά τις στενές επαφές που διατηρούσε με το Παλάτι, ο Κασόγκι ήταν σφόδρα επικριτικός έναντι του νέου διαδόχου του θρόνου, Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν, γνωστό για την τάση που έχει να συγκεντρώνει πάνω του όλες τις εξουσίες. Οι συλλήψεις επτά ακτιβιστριών που διαδήλωναν υπέρ του δικαιώματος τους να αποφασίζουν οι ίδιες για τη ζωή τους εξόργισαν τον δημοσιογράφο, ο οποίος έβαλε εναντίον του πρίγκιπα με βαρείς χαρακτηρισμούς. Από εκείνη τη μέρα και μετά, η κλεψύδρα για τον Τζαμάλ Κασόγκι αναποδογύρισε για τελευταία φορά…

Τι προηγήθηκε της δολοφονίας… Αφού πρώτα εξορίστηκε από το «βασίλειο του σκότους», το 2017, ο Κασόγκι έγινε η ισχυρότερη φωνή κατά του καθεστώτος της χώρας του. Οι απόψεις του αντηχούσαν σε παγκόσμια εμβέλεια και όντας τόσο κοντά στη βασιλική οικογένεια γνώριζε πράματα, που στην πραγματικότητα, τον στοχοποιούσαν. Δημοσιεύματα αναφέρουν ότι το σχέδιο δολοφονίας του Κασόγκι ενορχηστρώθηκε μήνες πριν από την τελική του εκτέλεση. Παρά το γεγονός ότι ακόμη και σήμερα, ο πρίγκιπας Σαλμάν δηλώνει ότι ουδεμία σχέση έχει με το φρικαλέο περιστατικό, λίγοι είναι αυτοί που τον πιστεύουν. Για την υλοποίηση ενός τέτοιου εγκλήματος, πολλοί ισχυρίζονται ότι χρειάστηκε η αμέριστη βοήθεια των μυστικών υπηρεσιών της χώρας. Δεν είναι τυχαίο ότι ο αρχηγός της Aλ Μουκαμπαράτ, Αχμέντ Αλ Ασίρι είναι ο «νούμερο ένα» ύποπτος για την κατηγορία του «εγκεφάλου» της δολοφονίας. Η επιχειρησιακή ομάδα που οργάνωσε με την κωδική ονομασία «Τίγρεις» αποτελούντο από τους δεκαπέντε φερόμενους ως εκτελεστές του δημοσιογράφου. Ο επικοινωνιακός σύμβουλος του πρίγκιπα, Σαούντ Αλ Κατάνι, του οποίου η τύχη αγνοείται εδώ και καιρό, φέρεται να ήταν ο συνδετικός κρίκος ανάμεσα στον ίδιο τον πρίγκιπα και τον Αλ Ασίρι. Η διαταγή ήταν απλή: να βγάλουν τον «επικίνδυνο» Κασόγκι από τη μέση.

Η δολοφονία Κασόγκι πυροδότησε μια σειρά από διεθνείς αντιδράσεις που ζητούν δικαίωση της μνήμης του 60χρονου δημοσιογράφου. Έκτοτε, τα «ατυχήματα» υπό αδιευκρίνιστα αίτια, οι απόπειρες ανθρωποκτονίας και οι μυστηριώδεις εξαφανίσεις όλων όσων σχετίζονταν με τη δολοφονία προκαλούν πολλαπλά ερωτηματικά για το ποιος έδωσε τη μοιραία εντολή… Ο Τζαμάλ Κασόγκι έρχεται να προστεθεί στον μακρύ κατάλογο όσων δημοσιογράφων μαρτύρησαν για χάρη της αλήθειας και βρέθηκαν στο στόχαστρο των ισχυρών, λόγω της επιμονής τους στην ισότητα και στη δικαιοσύνη.