Μπορεί να την ξέρετε ως τη χώρα του Μότσαρτ και τα περίφημα σοκολατάκια του. Ή ίσως ως τον κέντρο της κλασικής μουσικής, με τις εντυπωσιακές όπερες και τα πασίγνωστα θέατρα. Πολλοί έχετε σίγουρα ζηλέψει τα σαλέ της στις Άλπεις και το κατάλευκο τοπίο που ξεσκίζουν οι σκιέρ στο πέρασμά τους. Ποιος δεν θα ήθελε, άλλωστε, να περάσει μερικές νύχτες βολτάροντας στα ξακουστά Christmas market της; Όλα αυτά είναι αλήθεια και συνθέτουν την προσωπικότητα της Αυστρίας: πάντα μεγαλοπρεπής, λαμπερή και περήφανη.
Είχα την ευκαιρία να περάσω πέντε μήνες σε αυτή την χώρα, πέντε μήνες που μου έμαθαν πράγματα που με ξάφνιασαν, με ενθουσίασαν και με προβλημάτισαν. Επισκέφτηκα κυρίως πέντε μέρη της, πόλεις και πιο μικρά χωριά, γνώρισα την κουλτούρα, τη φύση και μερικούς από τους ντόπιους. Έχοντας, πλέον, μία πιο ολοκληρωμένη και ρεαλιστική εικόνα της, είμαι βέβαιη ότι θα ήθελα να επιστρέψω κάποτε και να την ξαναζήσω. Ας δούμε λοιπόν την Αυστρία, όπως την γνώρισα εγώ.
Έμενα στο Γκρατς, τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της χώρας και “κέντρο” του νότου. Παρόλα αυτά, δεν μπορώ να μην μιλήσω για τη Βιέννη. Μόλις μερικές μέρες είναι αρκετές προκειμένου να αφομοιώσει κανείς την εντύπωση που δίνει η πόλη. Τα κτίρια είναι τεράστια, μεγαλοπρεπή και λευκά. Τα μουσεία πλούσια και αμέτρητα. Οι δρόμοι κομψά φωτισμένοι και πεντακάθαροι. Δεν κρύβω ότι παρά το wow στοιχείο που σε ξαφνιάζει, η Βιέννη δεν ήταν από τις αγαπημένες μου πόλεις. Για μένα, εκτός από εντυπωσιακή, ήταν συγχρόνως άχρωμη και απρόσωπη. Της έλειπε θα έλεγε κανείς η ζωντάνια που αρμόζει σε μία πρωτεύουσα ή η ζεστασιά μίας πιο μικρής πόλης.
Την ζεστασιά αυτή την βρήκα όμως στο Γκρατς. Το κέντρο του είναι πολύ μικρό, έχει μία κεντρική πλατεία και μαγαζιά γύρω της. Συνεχίζοντας λίγο απώτερα συναντά κανείς το θέατρο, την κεντρική εκκλησία, τα μουσεία και τον ποταμό Μούρα. Το χρώμα στο οποίο χάνει η Βιέννη ισοφαρίζει το Γκρατς, με τα παραδοσιακά σπιτάκια του σε παλ αποχρώσεις, ροζ, φυστικί και κρεμ. Ούτε η φύση χάνεται μέσα στην πόλη, αλλά αντιθέτως γίνεται μέρος της. Ο λόφος του Σλόσμπεργκ και η λίμνη στο Χίλμταϊχ το επιβεβαιώνουν πανηγυρικά. Για όποιον τυχόν αναζητά μία μίξη φύσης, πόλης και χωριού, το Γκρατς είναι όλα τα παραπάνω σε ένα.
Στις εξορμήσεις μας καταλήγαμε είτε για πεζοπορία σε κάποιο από τα γύρω βουνά, είτε σε ένα γραφικό χωριό στην άλλη άκρη της χώρας. Αυτά που ξεχώρισαν με διαφορά ήταν για μένα το Σάλτσμπουργκ και το Χάλστατ. Το πρώτο προσφέρει μία ακόμη πιο γραφική ματιά στο παρελθόν, με διατηρητέα σπίτια και το κάστρο στην κορυφή του λόφου του. Γεμάτο με τουρίστες και Αυστριακούς από όλη τη χώρα, εγγυάται ζωντάνια και πολλή διασκέδαση. Το δεύτερο πιο ήρεμο και μελαγχολικό, κείτεται απόμακρο στην άκρη μίας λίμνης. Το Χάλστατ χρειάζεται μόνο μισή μέρα για να το γυρίσει κανείς, παρόλα αυτά είναι αντιπροσωπευτικό του είδους του: ιδανικός προορισμός για να απολαύσει κανείς ένα ρόφημα μπροστά στην παγωμένη λίμνη.
Τα τοπία και τα μέρη είναι το πρώτο που προσέχει κανείς φτάνοντας σε έναν νέο τόπο, δεν είναι όμως και το πιο κρίσιμο. Ερχόμενη από τον ευρωπαϊκό νότο και τα Βαλκάνια, είχα αρκετή περιέργεια για το πώς θα μου φανεί αυτή η μετάβαση στην κουλτούρα της κεντρικής Ευρώπης. Δεν είχα πολύ χρόνο να το σκεφτώ διότι μόλις δύο μέρες στην Αυστρία και ήταν η ώρα για το Aufsteirern, ένα φεστιβάλ αντίστοιχο του γερμανικού Oktoberfest.
Ειδικά στο Γκρατς, το οποίο είναι από τις τελευταίες γερμανόφωνες πόλεις πριν τα Βαλκάνια και τον νότο, οι Αυστριακοί είχαν ξεχυθεί στους δρόμους με άφθονη διάθεση, ποτό και χαμόγελα. Ήταν ντυμένοι στις παραδοσιακές τους φορεσιές, τις οποίες συνηθίζουν γενικά να φορούν σε γιορτές ή στον κυριακάτικο καφέ, και πήγαιναν όλη μέρα από το ένα μέρος της πόλης στο άλλο για να χορέψουν και να τραγουδήσουν. Ήταν πραγματικά σαν καρναβάλι. Όπως συνειδητοποίησα αργότερα, οι Αυστριακοί δεν συνηθίζουν ιδιαίτερα να διασκεδάζουν έξω, αλλά προτιμούν τα κλειστά μπαρ και τις μπυραρίες. Αυτός ήταν ο κανόνας για μένα, τον οποίο επιβεβαίωσαν δύο εξαιρέσεις: το Aufsteirern και τρεις μήνες μετά, οι χριστουγεννιάτικες αγορές.
Όποιος θέλει να γνωρίσει από κοντά την κουζίνα και την παράδοση της Αυστρίας, θα πρότεινα να περάσει μερικά απογεύματα στα Christmas markets. Οι μισοί πάγκοι προσφέρουν τοπικές λιχουδιές, όπως Kaiserschmarrn, Käsespätzle ή ποικιλία από λουκάνικα, ενώ οι υπόλοιποι ειδικεύονται στα ποτά. Δεδομένου ότι οι αγορές αυτές λειτουργούν τον Δεκέμβριο και το κρύο δεν είναι διόλου αμελητέο, οι Αυστριακοί έχουν τελειοποιήσει την ιδέα του ζεστού αλκοόλ, σε συνδυασμό με σοκολάτα, σαντιγί, φρούτα και μπαχαρικά.
Όσον αφορά πάντως τις πιο ζεστές φθινοπωρινές μέρες, οι Buschenschank έχουν την πρωτιά. Πρόκειται ουσιαστικά για μικρά εστιατόρια σε φάρμες της υπαίθρου όπου μπορεί κανείς να απολαύσει κυρίως κρύα πιάτα και κρασί, από υλικά αποκλειστικά από όσα καλλιεργούν οι συγκεκριμένοι αγρότες. Συνδυάζεται τέλεια με μία περιήγηση στις καταπράσινες πλαγιές και τα αμπέλια τους!
Συνεπώς γνώρισα τον τόπο, είδα και την παράδοσή τους. Ωστόσο, αυτό που χρειάστηκε μερικούς μήνες για να σμιλευτεί στο μυαλό μου ήταν η γνώμη μου για τους Αυστριακούς. Η αλήθεια είναι ότι ως διεθνής φοιτήτρια, η πλειονότητα των φίλων μου προερχόταν επίσης από άλλες χώρες και όχι από την Αυστρία. Επομένως, κυρίως συναναστρεφόμουν με τους ντόπιους σε επιφανειακό επίπεδο και για πράγματα της καθημερινής ζωής, π.χ .εστίαση, σούπερ μάρκετ κτλ.
Αυτό που ήταν εμφανές εξαρχής ήταν ότι ως λαός τους χαρακτήριζε μία απάθεια και απόσταση. Δεν κρατούσαν εύκολα συζήτηση για πολλή ώρα, αν και προς εμένα ήταν πάντα ευγενικοί και πρόθυμοι να βοηθήσουν. Σε γενικά πλαίσια, θα έλεγα ότι δεν κοινωνικοποιούνται εύκολα. Μιλούν αγγλικά καλά συνήθως, οπότε η συνεννόηση δεν είναι δύσκολη. Δυστυχώς άλλοι φίλοι μου έχουν μία πιο αρνητική γνώμη με βάση τις προσωπικές τους εμπερίες, διότι ο λαός είναι επίσης συντηρητικός και όχι ιδιαίτερα ανεκτικός ως προς τους ξένους. Υπήρξαν φορές που αυτό επιβεβαιώθηκε και προς εμένα, αλλά κυρίως προς άλλους φίλους μου.
Η αλήθεια είναι ότι το μεσογειακό ταμπεραμέντο έλειπε από τη ζωή εδώ, όπως και θα ανέμενε κανείς. Προσωπικά, αυτή η μειωμένη επικοινωνία μεταξύ των ανθρώπων ήταν σημαντικό μειονέκτημα που δεν μπορούσε να ισοσταθμιστεί αλλιώς. Στάθηκα τυχερή σε αυτό το κομμάτι καθώς είχα και άλλους Έλληνες και διεθνείς να αλληλοστηριζόμαστε ως προς αυτό. Αναγνωρίζω όμως την δυσκολία που θα αντιμετώπιζε κανείς ερχόμενος μόνος να εργαστεί εδώ και είναι ένας λόγος που με πείθει στο να μην προτιμήσω την Αυστρία για μία τέτοια επιλογή.
Τι θα μπορούσα να γράψω ως υστερόγραφο; Η Αυστρία μου χάρισε πολλά, ήταν η πρώτη χώρα που με φιλοξένησε για μεγάλο διάστημα. Μου έδειξε μία κουλτούρα και καθημερινότητα με την οποία δεν είχα ξανάρθει σε επαφή, συστήνοντας με σε πράγματα που λάτρεψα και θα θυμάμαι για πάντα. Μπορεί να μην ξέρω πότε και για ποιο λόγο θα την ξαναδώ, όμως σίγουρα η ιστορία μας δεν τελειώνει εδώ. Θα την κρατάω στην καρδιά μου.
Baba Österreich!
