Sam Albatros, είναι το όνομα της ιντερνετικής, λογοτεχνικής -και όχι μόνο- περσόνας που έχει κατακτήσει το queer -και πάλι όχι μόνο- κοινό μέσω των γραπτών της κυρίως δε του «ελαττωματικού αγοριού» της, του πρώτου βιβλίου δηλαδή που κυκλοφόρησε. Με το αφορμή νέο βιβλίο του Sam “μπαμπά θέλω να ντρέπεσαι για μένα“ αλλά και το φετινό Europride , μιλήσαμε μαζί του σε μια συζήτηση εφ’όλης της ύλης από τις δυσκολίες ενός νέου συγγραφέα στην Ελλάδα παράλληλα με τις ακαδημαϊκές υποχρεώσεις στο Λονδίνο μέχρι την queer λογοτεχνική ταυτότητα του Καβάφη. Το Sam με το χιούμορ και την καυστικότητα του είναι, μεταξύ όλων αυτών που κάνει, και ένας απολαυστικός συνομιλητής. Το ευχαριστούμε!
-Μετά την επιτυχία του “ελαττωματικού αγοριού” σου, το δεύτερο βιβλίο σου “μπαμπά, θέλω να ντρέπεσαι για εμένα” κυκλοφορεί στα βιβλιοπωλεία. Μίλησε μας για το βιβλίο αυτό και την περιπέτεια που σε οδήγησε στην αυτοέκδοση.
-Είναι η συνέχεια του ελαττωματικού αγοριού, είναι ο ήρωας αρκετά χρόνια πριν, ως φοιτητής που έχει τελειώσει το πρώτο πτυχίο του, και αποφασίζει να εγκαταλείψει τη ζωή του στην Ελλάδα, όπως πάντα ήθελε εν τέλει μαθαίνουμε, και να πάει να ξεκινήσει μία νέα ζωή στο εξωτερικό για να μπορέσει η ζωή του να ξεκινήσει πραγματικά, ή έτσι γράφει. Και ακολουθούμε λίγο πολύ αυτή ακριβώς την πορεία. Οπότε το βιβλίο πραγματεύεται πολύ την έννοια του σπιτιού, του πού μπορούμε να βρούμε ανθρώπους που μας ταιριάζουν, που είναι σαν εμάς.
Μου έγιναν προτάσεις από έναν συγκεκριμένο εκδοτικό οίκο, εν τέλει άλλαξαν γνώμη για λόγους που θεωρώ ότι ήταν αντιεπαγγελματικοί από πλευράς τους, με μεγάλο κόστος αυτό φυσικά για εμένα, ήταν να βγει τον Μάιο, οπότε έχασα την καλή σεζόν που είναι πριν το καλοκαίρι, γιατί με το που ξεκινήσει το καλοκαίρι ο κόσμος έχει φύγει ήδη. Με καθυστέρησαν πάρα πολύ, δεν αποζημιώθηκα σε καμία περίπτωση για όλο αυτό, παρότι είναι ένας εκδοτικός οίκος που έχει πάρα πολλά χρήματα και θα μπορούσε να με αποζημιώσει.
Αποφάσισα να το βγάλω σαν αυτοέκδοση, είχα μία επικοινωνία με τυπογραφεία και μου έστειλαν ένα πολύ ωραίο δείγμα βιβλίου σε hardcover, και είπα εντάξει αυτό θέλω δεν υπάρχει περίπτωση, το έκανα και λίγο σαν αντίδραση στο ότι τα βιβλία στην Ελλάδα η ποιότητά τους είναι λίγο πιο κακή, και αντίστοιχα η τιμή τους πάρα πολύ ακριβή. Και μου άρεσε πάρα πολύ το πώς βγήκε, το ότι είχα εγώ όλη την επιμέλεια και τον σχεδιασμό του βιβλίου, από την αρχή μέχρι το τέλος, το εξώφυλλο το hardcover, οπότε κάπως προσπάθησα να κάνω το καλύτερο που μπορούσα με μία πάρα πολύ δυσμενή κατάσταση.
-Η απήχηση ποια ήταν;
-Πήγαν πάρα πολύ καλά. Και ειδικά στο Pride πήραν πάρα πολλοί. Και μου έκανε εντύπωση γιατί δεν είχα στο μυαλό μου το Pride ως ένα μέρος που αγοράζει ο κόσμος βιβλία, είχα σκεφτεί ότι πηγαίνει ο κόσμος και παρτάρει, ακούει Παπαρίζου, ειδικά στην Αθήνα που είναι συνέχεια η Παπαρίζου στα Pride, και μπράβο, καλά κάνει και στηρίζει.
Την Τρίτη τώρα φεύγω Κρήτη π.χ., οπότε είμαι σε μία κατάσταση λίγο δύσκολη ως προς το εργασιακό κομμάτι, αλλά χαίρομαι γιατί έχω κατά κάποιο τρόπο την επίβλεψη των πραγμάτων, και μαθαίνω και λίγο πώς λειτουργεί όλο αυτό, κάτι που αν δεν το έκανα δεν θα το γνώριζα, και μου αρέσει να μαθαίνω καινούργια πράγματα και να καταλαβαίνω το πώς κινούνται διάφοροι μηχανισμοί. Εντάξει κουραστικό βέβαια, αλλά ναι.
-Ήταν διαφορετική δηλαδή η εμπειρία από το προηγούμενο βιβλίο.
-Εντελώς. Στο προηγούμενο βιβλίο το είχα δώσει σε έναν εκδοτικό, ο οποίος μάλιστα με το που είχε βγει το προηγούμενο βιβλίο, εγώ ήμουν σε ένα καλλιτεχνικό residency στο Βερολίνο. Και μου είπαν ότι μου έδωσαν το δωμάτιο που έχουν κάτσει δύο νομπελίστες!
“Aισθανόμουν κακός υπάλληλος του που του φέρονται και λίγο άσχημα”
-Και στα δικά σου!
-(Γελάει) Και θυμάμαι ότι αρχικά είχε γίνει όλος αυτός ο ντόρος γύρω από το βιβλίο, αλλά δεν είχε φτάσει σε μένα ακόμα. Δηλαδή έλεγα εντάξει έβγαλα ένα βιβλίο οκέυ, είδα μηνύματα στο instagram, αλλά δεν το αισθάνθηκα όσο το αισθάνθηκαν άτομα που ήταν στην Ελλάδα. Και είχε και αυτό πάρα πολύ τις δυσκολίες του με τον εκδοτικό, καθώς δεν με ενημέρωναν πάρα πολύ, δεν έστελναν βιβλία εκεί που έπρεπε να σταλούν, αργούσαν πάρα πολύ σε μερικά πράγματα, αισθανόμουν εργαζόμενός τους, δηλαδή κακός υπάλληλος του που του φέρονται και λίγο άσχημα.
Με το που άρχισε να πουλάει λίγο το βιβλίο άρχισαν να μου φέρονται λίγο καλύτερα, σαν κανονικός εργοδότης. Δεν αισθάνθηκα συγγραφέας, δηλαδή αισθάνθηκα σαν σερβιτόρος που έχει πάει σεζόν. Γιατί και οι συγγραφείς είναι σαν να δουλεύουν σεζόν, πουλάει το βιβλίο σου για 6 μήνες και μετά άντε γεια. Μετά αν έχεις το επόμενο καλοκαίρι άλλο βιβλίο, και αυτό. Οπότε τώρα μου αρέσει που τα κάνω εγώ τώρα, όχι ότι είναι εύκολο, αλλά το κάνω με τον τρόπο που θέλω, το Δελτίο Τύπου το έγραψα με τον τρόπο που θέλω.
-Παράλληλα με τις πολλές συγγραφικές υποχρεώσεις, έχεις και την ζωή σου στο Λονδίνο ως λέκτορας ψυχολογίας. Πώς βρέθηκες εκεί;
-Σε αυτό δεν διαφέρω πολύ από τον ήρωα του “μπαμπά θέλω να ντρέπεσαι για μένα”. Έχω υπάρξει το παιδάκι που πάντα ήθελε να φύγει στο εξωτερικό επειδή αισθανόταν ότι η Ελλάδα δεν είναι το μέρος που θα μπορέσω να υπάρχω ως queer άτομο και άτομο που θέλει να γίνει πανεπιστημιακό.
Βέβαια μεγαλώνοντας και βιώνοντας τι σημαίνουν όλα αυτά που ήθελα ένιωσα πολύ καλά αυτό που λένε “πρόσεχε τα όνειρα σου γιατί μπορεί να πραγματοποιηθούν” (γέλια).
Είναι δύσκολο και το να ζεις στο εξωτερικό και το να είσαι πανεπιστημιακό. Εξαρχής σε αντιμετωπίζουν σαν μετανάστη. Οι περισσότεροι που γνωρίζω είναι και αυτοί μετανάστες, που θέλουν να γυρίσουν κάποια στιγμή στη χώρα τους. Οι Έλληνες κάνουν παρέα μεταξύ τους είναι λες και έχουν φτιάξει μια μικρή αποικία στο Λονδίνο. Από την άλλη οι γηγενείς ας πούμε, έχουν πάει εκεί σχολείο, έχουν ήδη τις παρέες τους και υπάρχει μια δυσκολία γενικότερα στο να βρεις άτομα .
Το πανεπιστήμιο από την άλλη νιώθω ότι έχει υποβαθμιστεί αρκετά στις μέρες μας. Ειδικά στο Λονδίνο, με την έννοια ότι τα χρήματα που βγάζω εγώ είναι μηδαμινά. Για να καταλάβετε με το βιβλίο που εκτύπωσα, έχω μπει πάρα πολύ μέσα, σε σημείο που αναγκάστηκα να υπενοικιάσω το δωμάτιό μου -ναι είμαι λέκτορας σε πανεπιστήμιο και μένω με συγκατοίκους- από τώρα έως τον Σεπτέμβρη. Για αυτό επέστρεψα και στην Ελλάδα.
Συνεπώς με την λογική ότι το Λονδίνο είναι μια πανάκριβη πόλη και οι περισσότεροι που δουλεύουν εκεί βγάζουν πολύ περισσότερα από μένα, χωρίς να έχουν διδακτορικό, έχω φίλο που με μεταπτυχιακό βγάζει πολύ περισσότερα και έτσι νιώθω ότι έχει υποβαθμιστεί η έννοια του πανεπιστημιακού καθηγητή. Αυτοί που παίρνουν πλέον τα χρήματα στα πανεπιστήμια είναι αυτοί που έχουν διοικητικές θέσεις τύπου management. Ο πρύτανης του πανεπιστημίου που δουλεύω παίρνει σίγουρα 200.000 τον χρόνο. Τα πανεπιστήμια έγιναν κι αυτά επιχειρήσεις: σίγουρα αυτό έχει να κάνει με το Λονδίνο και το πως εξελίσσεται.
-Σου αρέσει η διαδικασία της διδασκαλίας; Πώς βιώνεις την αλληλεπίδραση με τους φοιτητές;
-Φέτος δίδαξα πιο εντατικά on campus αλλά και on-line. Ναι μεν μου αρέσει η διδασκαλία αλλά αισθάνομαι κάθε χρόνο πρέπει να λέω νέα πράγματα γιατί θα βαρεθώ. Με τους φοιτητές νιώθω ότι είμαστε φίλοι, τύπου βάλε καφέ να σου πω τις τελευταίες εξελίξεις στην ψυχολογία!
Ενίοτε τους αρέσει αυτό, σε μερικούς όμως καθόλου. Θέλουν πολλοί να σε αισθάνονται ανώτερο. Εγώ δεν είμαι η επιβλητική φιγούρα για να διδάξω, ούτε θέλω να γίνω. Μου φαίνεται απλώς ενδιαφέρον πως αρκετοί επιζητούν την professor McGonagall να τους διδαξει, μια ξινή φιγούρα να τους μαστιγώνει.
Βέβαια μου έχουν πάρει και λίγο τον αέρα οι φοιτητές, προχθές σε ένα σεμινάριο για personalities στην ψυχολογία, μου λέει μια φοιτήτρια εσείς πρέπει να είστε ιχθύς, εμείς από τα ζώδια καταλαβαίνουμε την προσωπικότητα. Της λέω αν τα γράψετε αυτά στις εξετάσεις θα σας κόψω. Εντωμεταξύ είμαι όντως ιχθύς…
“Ο κόσμος του βιβλίου είναι μια ακόμη βιομηχανία”
-Στην συγγραφική σου ζωή ωστόσο λέγεσαι Sam Albatros. Μίλησε μας για αυτή την καλλιτεχνική σου περσόνα, πώς προέκυψε αυτή αλλά και η ευρύτερη σχέση σου με την λογοτεχνία, η οποία εκτός από τα βιβλία, περιλαμβάνει και την ποίηση και μεταφράσεις.
-Πάντα έγραφα ποιήματα. Ήμουν και είμαι υπερκινητικός. Aρχικά, το υπερκινητικό παιδάκι που έπαιζε όλη την ώρα playstation και απεχθανόταν οτιδήποτε το φιλολογικό. Στην εφηβεία και μετά από όλο το μπούλινγκ που έφαγα, άρχισα να γράφω ποίηση.
Δημοσίευσα σε διάφορα περιοδικά αλλά γνωστό έγινα το 2017 όποτε και δημιούργησα το Sam Albatros, όταν έκανα το διδακτορικό μου στην Αμερική και ήταν μια δύσκολη περίοδος για μένα. Δεν θυμάμαι ακριβώς πώς μου ήρθε η ιδέα να φτιάξω αυτό το project με τον πολύ διακριτικό τίτλο “αδερφή” με το οποίο ξεκίνησα. Είχε ποιήματα και αποτελεί ουσιαστικά τον πρόδρομο του “ελαττωματικού αγοριού”.
Άρχισα τα performances και λίγο μετά δημιούργησα το queerpoets.com που μετέφραζα queer ποιήματα αφού όσο ήμουν στην Αμερική διαπίστωσα ότι υπήρχε μια μεγάλη κοινότητα κουήρ ποιητών.
Είχα πάει και σε ένα λογοτεχνικό συνέδριο στην Ουάσινγκτον όπου ήταν και ο Ocean Vuong και υπέγραφε βιβλία. Ήταν από τότε σταρ και ντίβα. Είχα γράψει και εγώ ένα είδος λυρικής πρόζας που θυμίζει Ocean Vuong, τον οποίον στηρίζουν καλά οι εκδοτικοί, παρ΄ότι όσα γράφει δεν είναι κλασική λογοτεχνία. Αν τα έγραφα αυτά εγώ, θα μου έλεγαν γράφεις μαλακίες.
Πάντως τον μετέφρασα εγώ πρώτος στα ελληνικά και τον προώθησα, δημοσιογράφοι μου είπαν ότι τον έμαθαν από εμένα, ήταν ο πρώτος ποιητής που μετέφρασα στο queerpoets.com. Τον πήγαινα σε εκδοτικούς και τον πρότεινα αλλά κανένας δεν τον ήθελε, μέχρι να αρχίσει να παίρνει τα βραβεία. Όταν τελικά ο εκδοτικός που τον ανέλαβε δεν μου έδωσε να κάνω την μετάφραση της πρώτης του ποιητικής συλλογής, ένιωσα περίεργα.
Έναν ποιητή που εγώ μετέφραζα με την καρδιά μου, γιατί μου άρεσε η ποίησή του και ήθελα να την διαβάζει ο κόσμος, το είδα όλο αυτό να μεταφράζεται σε χρήματα και να μην έχουν την αξιοπρέπεια να μου το δώσουν να το μεταφράσω. Ήμουν το καλύτερο άτομο για την δουλειά όπως και να το δεις, δεδομένο ότι μεταφράζω χρόνια, ζω στο εξωτερικό και γνωρίζω την γλώσσα και ήμουν και το πρώτο άτομο που προώθησε τον Vuong. Δεν πειράζει. Καλά να είναι οι άνθρωποι.
Ήταν πάντως για μένα η πρώτη φορά που κατάλαβα ότι ο κόσμος του βιβλίου είναι μια ακόμη βιομηχανία. Είναι επιχειρήσεις που τους ενδιαφέρει να βγάλουν λεφτά και όχι η τέχνη.
-Αυτό επιβεβαιώθηκε και με το νέο σου βιβλίο.
-Τώρα δεν μου επιβεβαιώθηκε απλά ότι είναι επιχείρηση αλλά ολόκληρο “succession”, την έχετε δει την σειρά;
-Και τελικά πώς συνδυάζονται οι δύο ζωές;
-Α δεν συνδυάζονται! Το πρωί καθηγητής, το βράδυ περφόρμερ/ αυτοεκδιδόμενη γυναίκα!
-Όλους τους ποιητές που έχεις διαβάσει και μεταφράσει στο queerpoets, πού τους βρήκες; Γενικά πώς επιλέγεις τι θα διαβάσεις;
-Ό,τι μπορείς να φανταστείς. Ζητάω suggestions, συχνάζω σε queer βιβλιοπωλεία του Λονδίνου, είμαι σε mailing list για ποιήματα. Παλιότερα το έκανα και πιο εντατικά.
Πλέον έχω αποθαρρυνθεί για τις μεταφράσεις απ΄όσα έγιναν με τον Ocean Vuong γιατί από τότε μου έχει ξανασυμβεί με την περίπτωση της Audre Lorde. Δεν έχω κάνει καμία ακόμα μετάφραση σε επίσημη έκδοση.
Ήταν να κάνω μια μετάφραση του Richard Siken, αγαπημένος μου ποιητής που τον αναφέρω και στο δεύτερο βιβλίο μου, και ενώ πήραν τα δικαιώματα και τους έστειλα την μετάφραση, το βιβλίο δεν βγήκε ποτέ. Ευτυχώς είχαν την αξιοπρέπεια να με πληρώσουν.
“Νιώθω ότι όσα κάνω έως τώρα είναι παραλλαγές του ίδιου πράγματος”
– Στην performance που ήρθαμε μας είπες ότι έχεις ασχοληθεί και με άλλα θέματα εκτός από το queer βίωμα, όπως το προσφυγικό. Πώς επιλέγεις τις θεματικές που θα ασχοληθείς;
-Εκ πρώτης όψεως φαίνεται να κάνω πολλά πράγματα αλλά νιώθω ότι έχουν την ίδια βάση. Αυτό που σας έδειξα ήταν για μια καλλιτεχνική υποτροφία που είχα πάρει για να φτιάξω βίντεο-ποιήματα για τις ιστορίες μεταναστών και προσφύγων. Αν το καλοσκεφτεί κανείς, η ποίηση αυτή επιστρέφει στην έννοια του σπιτιού, που είναι και ο βασικός άξονας του δεύτερου μυθιστορήματός μου. Νιώθω ότι όσα κάνω έως τώρα είναι παραλλαγές του ίδιου πράγματος.
-Μιλώντας για σπίτι, έχεις γράψει μια ιδιαίτερη εκδοχή της “πόλης” του Καβάφη, ο οποίος είναι ίσως ο πιο διάσημος Έλληνας ποιητής του οποίου η κουήρ ταυτότητα συχνά αποσιωπάται.
-Αρχικά τον Καβάφη τον απεχθάνομαι (γέλια). Όχι αυτόν καθ’αυτόν. Το γεγονός ότι τον έχουν πάρει φιλόλογοι και τον έχουν στηλιτεύσει. Κάποιος έλεγε ότι όχι ο Καβάφης δεν ήταν γκέι, ότι τα πάθη του ήταν ο αυνανισμός και το αλκοόλ.
“Μελλοντικά ίσως να πάρω όλα τα ποιήματα του Καβάφη και να γράψω μια σύγχρονη queer εκδοχή τους”
-Κι αυτό είναι καλύτερο;
-Υποτίθεται με την έννοια ότι δεν έκανε σεξ με άνδρες απλώς αυνανιζόταν. Δεύτερον, μας έχουν φάει τη ζωή με τον Καβάφη όλη την ώρα… Ας σταματήσει η νεκροφιλία με τους πεθαμένους συγγραφείς.. Υπάρχουν τόσοι νέοι συγγραφείς και ποιητές στους οποίους δεν δίνεται βήμα. Στη νέα γενιά καλλιτεχνών, νιώθω ότι οι οργανισμοί προωθούν μόνο σκηνοθέτες. Όσες υποτροφίες έχω πάρει έως τώρα είναι στο πλαίσιο της τέχνης γενικότερα, όχι ως συγγραφέας. Μόνο τα residencies στο εξωτερικό, τίποτα στην Ελλάδα.
Με ενοχλεί επίσης πως πλασάρεται ο Καβάφης ως υψηλή ποίηση ενώ γράφει με έναν τρόπο τόσο οικείο και απτό: και πάλι αυτό δεν του στερεί την υψηλή ποίηση αλλά το γεγονός ότι τον μυθοποιούν τόσο. Γι’ αυτό κι εγώ στο πρώτο πρότζεκτ την “αδερφή” είχα συνδυάσει το “Επέστρεφε” του Καβάφη και το “Σκανδαλίζομαι” της Πέπης Τσεσμελή και το είχα κάνει ένα ποίημα. Και βγήκε και πολύ ωραίο!
Το γεγονός ότι ο Καβάφης παραμένει ένας -δεν ξέρω αν είναι queer- ομοφυλόφιλος ποιητής, μου φαίνεται ειρωνικό γιατί όλοι στο εξωτερικό αυτόν γνωρίζουν ως μεγάλο Έλληνα ποιητή-ούτε τον Σεφέρη, ούτε τον Ρίτσο. Είναι λίγο αστείο ότι μας ξέρουν στην Ελλάδα ως τους ανθρώπους που ανακάλυψαν την ομοφυλοφιλία και που έχουν ως πιο γνωστό ποιητή έναν … φούστη!
Όταν έκανα το queer poets αλλά και τα δύο βιβλία, είχα πάρει resistance την στιγμή στο εξωτερικό μας ξέρουν για την γκέι ταυτότητα του Καβάφη.
Με όλα αυτά υπόψη, σκέφτηκα ότι είναι πολύ καλό πρώτο υλικό ο Καβάφης. Ίσως το κάνω κάποια στιγμή ολόκληρη ποιητική συλλογή, ίσως στα 70 μου που δεν θα έχω τίποτα άλλο να κάνω. Να πάρω όλα τα ποιήματα του Καβάφη και να γράψω μια σύγχρονη queer εκδοχή τους. Ήδη έχω κάνει τρία.
-Αν δηλαδή υπήρχε ένας Καβάφης σήμερα δεν θα αναγνωριζόταν;
-Δεν ξέρω. Μάλλον όχι γιατί η ποίηση είναι ντεπασέ σήμερα. Δεν προωθείται και ούτε διαβάζεται.
“Αν πας να ξεφύγεις, θα σου κάνω conversion therapy να ξαναγίνεις ντιγκιντάνγκας”
-Από τότε που έφυγες και μετά από όλα όσα μας είπες, πώς έχει διαμορφωθεί η σχέση σου με την Ελλάδα; Υπάρχει νοσταλγία;
– Δεν νοσταλγώ από μια ηλικία και μετά. Το μόνο που νοστάλγησα τελευταία ήταν η μηχανή μου -ναι έγινα μηχανόβια- και αρχίζω και τρομάζω λέω μήπως γίνομαι στρέιτ; Το είπα και στην ψυχολόγο μου και μου είπε αν πας να ξεφύγεις, θα σου κάνω conversion therapy να ξαναγίνεις ντιγκιντάνγκας.
Κατά τ’ άλλα έφυγα από την Ελλάδα με την λογική ρίχνω μαύρη πέτρα και όντως αυτό έκανα. Στην αρχή τρία χρόνια δεν γύρισα καθόλου- ούτε για Χριστούγεννα ούτε για καλοκαίρι.
Η σχέση μου με την Ελλάδα άλλαξε λόγω Sam. Τελείως συμπτωματικά από ένα δεύτερο προφίλ που είχα και μπορούσα να υπάρχω σαν ντιγκιντάνγκας και να ανεβάσω ό,τι θέλω -κανένα ποίημα δηλαδή- ώστε να μην με παρεξηγήσουν. Αυτό τελικά εξελίχθηκε σε Sam Albatros και λόγω αυτού διατηρώ επαφή με την Ελλάδα. Δεν αισθάνομαι κάτι οικείο με την Ελλάδα πέραν της γλώσσας.
Ευτυχώς, πάλι μέσω Sam γνώρισα μια διαφορετική πτυχή της Ελλάδας από αυτή που θυμόμουν, έχω γνωρίσει πολύ αξιόλογα άτομα.
-Άρα το κοινό σου είναι αυτό που σε συνδέει πλέον;
-Ουσιαστικά ναι, είναι το μόνο.
– Δεν έχεις αποκαλύψει από που προέκυψε το Sam Albatros.
-Όχι. Κάποια στιγμή θα κάνω ένα q&a και θα τα αποκαλύψω όλα! Και κανονικό όνομα και διεύθυνση και ΑΦΜ!
Κάποια στιγμή μου λέει μια δημοσιογράφος πρέπει να ξέρουμε το πραγματικό σας όνομα για λόγους δημοσιογραφικής δεοντολογίας… Της λέω θέλετε σίγουρα να πάρετε συνέντευξη με queer άτομο; Δεν είμαι ο Οσάμα μπιν Λάντεν να είναι τόση ανάγκη να διασταυρώσεις ότι είμαι εγώ.. Ας είναι καλά κι αυτή.
-Είχες φανταστεί τον αντίκτυπο που θα είχες ως Sam;
-Το πρώτο που δεν φαντάστηκα είναι ότι θα έγραφα μυθιστορήματα. Ήμουν άτομο πωρωμένο με την ποίηση. Περπατούσα στον δρόμο για τη δουλειά και σκεφτόμουν πέντε ποιήματα. Και τα έγραφα, στο χαρτί, στο κινητό μου.
Φαντασιωνόμουν τον εαυτό μου να δουλεύω στο πανεπιστήμιο, όχι ότι η συγγραφή και η τέχνη θα ήταν τόσο μεγάλο κομμάτι της ζωής μου. Οπότε ναι δεν το περίμενα, ειδικά όταν ξεκίνησα το 2017 που το μεγαλύτερο πρόβλημά μου ήταν γιατί δεν με θέλει ο Andrew…
Η εξέλιξη ήταν μια ευχάριστη έκπληξη. Μελλοντικά θα ήθελα να κάνω part time το πανεπιστήμιο, στην Αγγλία γίνεται αυτό. Μισές μέρες στο πανεπιστήμιο, μισές στη συγγραφή. Αν δεν είχα τη δουλειά στο πανεπιστήμιο θα είχα βγάλει νωρίτερα το δεύτερο βιβλίο που μου πήρε 1,5 χρόνο σχεδόν. Τώρα που το σκέφτομαι βασικά, καλά είμαι.
–Αφού περπατάς και σκέφτεσαι ποιήματα, λογικό φαίνεται!
-Θα μπορούσα να είχα γράψει και ποιητική συλλογή και να κάνω πολλά άλλα, δεν βαριέσαι… “Όλα ήταν να ’ρθουν καθώς ήρθαν” που λέει και ο Καρυωτάκης. Και μετά έχει ένα ποίημα για την αυτοκτονία…
“Το project του Sam, υπό μία έννοια, μου έσωσε τη ζωή”
-Εσύ στη ζωή σου τι κερδίζεις από το Sam και αντίστοιχα, το Sam από τη ζωή σου;
-Με βοηθάει να εκτονώνω την ενέργεια μου. Κάνοντας την ανασκόπηση της ζωής μου, είμαι ένας άνθρωπος, υπερκινητικός που θέλει να κάνει πράγματα συνέχεια. Για μεγάλο διάστημα δεν το είχα συνειδητοποιήσει. Συνήθιζα να διαβάσω πολύ για το πανεπιστήμιο, για υποτροφίες, λογοτεχνία.
Όμως ως Sam πλέον εκτονώνω την δημιουργικότητά μου. Με κάνει να συνειδητοποιώ ότι εν τέλει δεν είμαι τόσο γραφειοκράτης ή τεχνοκράτης, αλλά δημιουργικός άνθρωπος, των ιδεών. Που δεν μου το είχα. Το project του Sam με βοήθησε να μάθω καλύτερα τον εαυτό μου. Υπό μία έννοια, μου έσωσε τη ζωή. Μέσω Sam κατάφερα να κάνω coming out στον κόσμο, που έγινε ηλεκτρονικά.
Τώρα ο Sam από μένα δεν ξέρω. Στο τέλος του πρώτου project τον είχα σκοτώσει κιόλας! Ίσως αυτό που κερδίζει είναι ότι είναι πολυδιάστατος χαρακτήρας αφού παίρνει από μένα και μη λογοτεχνικά και μη καλλιτεχνικά κομμάτια μου.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
-Είναι lifehack άρα η μάσκα του Sam για να είσαι απόλυτα ελεύθερο να εκφράζεσαι. Μήπως να το κάναμε όλοι σε κάποια φάση;
– Χαίρομαι που το λες γιατί μου έχουν πει σε συνέδρια, σε συνεντεύξεις τι είναι αυτό που κάνεις με την μάσκα; Ότι είναι ασόβαρο. Χαίρομαι που υπάρχουν άτομα που το καταλαβαίνουν, κυρίως εμείς τα 20χρονα! Οι άλλοι είναι boomers… Αισθάνομαι ότι μπορώ καλύτερα να συνδεθώ μέσω μιας μάσκας. Με την έννοια ότι μπορώ να είμαι περισσότερο το εαυτό μου και να επιβιώσω όλα τα τριγύρω.
Υπάρχουν τόσοι λόγοι για τη μάσκα που αν μιλήσω ποτέ για αυτό θα είναι τετράωρη η συνέντευξη! Πάντως νομίζω ότι η επαφή με το κοινό κάνει ξεκάθαρο ότι είναι περσόνα, ένα κομμάτι μου. Πολλοί είναι που θέλουν να νιώσουν μια ψευδή οικειότητα: ότι ξέρεις την φάτσα κάποιου, δεν σημαίνει ότι τον ξέρεις και τον ίδιο. Ότι ξέρουμε την φάτσα της Πέπης Τσεσμελή καλή ώρα, δεν σημαίνει ότι την ξέρεις και σαν άνθρωπο.
Δεν θέλω να πέσω στην παγίδα του να βάλω πρώτα τον εαυτό μου και μετά το έργο μου. Πολλοί χρησιμοποιούν την συγγραφή για να πάρουν προβολή. Αν θέλουν την προβολή μπορούν να κάνουν only fans ή να γίνουν influencers. Συγγραφέας και διασημότητα δεν πάνε μαζί. Συγγραφέας είναι κάποιο που του αρέσει να γράφει, σε ένα δωμάτιο, μόνο του.
-Ίσως να είναι πιο ουσιαστική η σύνδεση με το έργο σου έτσι.
-Στην πραγματικότητα παρ΄ότι φοράω μάσκα, με ξέρετε πολύ καλύτερα από κάποιον influencer, αυτή είναι η ειρωνεία. Μπορεί να σας δείχνουν την φάτσα τους, χωρίς να σας πουν κάτι αξιόλογο για τη ζωή τους. Τα περισσότερα που γράφω είναι αυτοβιογραφικά και αυτό νιώθω δίνει μια ισορροπία σε σχέση με την μάσκα. Το μήνυμα που θέλω να δώσω έχει να κάνει με την ρηχότητα του ότι βλέπω κάποιον, μιλάει και φαίνεται η φάτσα του, δεν σημαίνει ότι μου λέει την αλήθεια. Και ο Oscar Wilde το είχε πει, “δώσε σε έναν άνθρωπο μια μάσκα και θα σου πει όλη την αλήθεια”.
-Όταν γράφεις τόσο αυτοβιογραφικά, είναι θεραπευτικό να μετουσιώνεις τις αναμνήσεις σου σε τέχνη;
-Στην αρχή ναι, για αυτό έγραφα και πενήντα ποιήματα στο μυαλό μου. Για αυτό ξεκίνησα κιόλας. Πλέον αυτό έχει γίνει μια συνήθεια, ένα κομμάτι της ζωής μου.
Δεν γράφω για να κάνω heal από κάτι. Αυτό είναι ίσως πρόβλημα γιατί παλιά με βοηθούσε το να γράφω.
Σήμερα και αφού είχα τόσο τριβή με την λογοτεχνία, με βρίσκω να κρίνω την λογοτεχνική αξία των όσων γράφω. Δεν είναι σαν να γράφεις σε ένα ημερολόγιο, τα λες και τελειώνει. Δεν γράφω πλέον για να τα βγάλω από μέσα μου: προσπαθώ να γράψω κάτι που είναι τέχνη. Πάντα υπάρχει βέβαια και η στοίβα με τα αδημοσίευτα, ποιητικές συλλογές, δουλειές πριν το ¨ελαττωματικό αγόρι”.
“Αν προσβάλεσαι με την λέξη γκέι ή ντιγκιντάγκας είναι red flag!”
-Χρησιμοποιείς την καυστικότητα και το reappropriation (επανοικειοποίηση) στο γράψιμό σου. Πιστεύεις ότι δουλεύει;
– Σε κάποιες περιπτώσεις είναι το μόνο που δουλεύει. Στο πρώτο βιβλίο δεν υπήρχε τόσο πολύ, στο δεύτερο δεν θα υπάρχει καθόλου. Ίσως υπάρξει στο τρίτο μέρος της τριλογίας. Ναι είναι στοιχείο της ιντερνετικής περσόνας του Sam, όμως ο ήρωας του βιβλίου δεν έχει φτάσει ακόμα εκεί.
Νομίζω είναι ο μόνος τρόπος να μπορέσεις να αποδείξεις στον εαυτό σου και στους άλλους ότι κάτι το οποίο θεωρούσες τραυματικό στο παρελθόν, να μπορεί πλέον να σε κάνει να γελάς. Είναι το τελικό στάδιο της αυτοαποδοχής. Αυτό το χιούμορ βοήθησε στο δικό μου healing.
Δεν μπορώ να προσέχω συνέχεια τις λέξεις μου για να μην προσβάλλω τον άλλο: αν προσβάλεσαι με την λέξη γκέι ή ντιγκιντάγκας είναι red flag!
-Μίλησες για αποδοχή. Εσύ σε τι φάση αποδοχής είσαι;
-Πριν μιλήσουμε για αποδοχή πρέπει να μιλήσουμε για αυτοπεποίθηση. Η αυτοπεποίθηση όπως έχει γράψει και ένας μεγάλος ποιητής -εγώ- ισούται με την αποδοχή που έχουμε λάβει από το περιβάλλον μας. Είναι κοινωνικό κόνσεπτ. Αν πάω για συνέντευξη σε μια δουλειά που αισθάνομαι ότι με θέλουν θα τα πάω πολύ καλά γιατί θα έχω αυτοπεποίθηση. Αν το κλίμα είναι δυσμενές, δεν θα έχω. Θα αγχώνομαι, θα ιδρώνουν τα χέρια μου, θα μασάω τις λέξεις μου.
Αυτό νιώθω πως συμβαίνει και με τα queer άτομα και με οποιαδήποτε ομάδα που είναι καταπιεσμένη. Πολλά δεν έχουμε αυτοπεποίθηση όταν από μικρά μας λέγανε ότι αυτό που είσαι δεν είναι καλό, δεν είναι σωστό, πρέπει να το αλλάξεις και να το κρύψεις.
Από τη στιγμή που σαν queer ή οποιοδήποτε άτομο βρεις μια κοινότητα που σε αποδέχεται τότε είναι πολύ πιο εύκολο να βρεις την αυτοπεποίθηση σου. Αν βρεις έστω ένα άτομο να σε αποδεχτεί, ξέρεις ότι θα υπάρξουν κι άλλα.
-Για το κλείσιμο, θα μας δώσεις ένα μήνυμα στους αναγνώστες αυτής της συνέντευξης;
-Με γκλίτερ και υπομονή ο στρέιτ γίνεται αδερφή; Δεν ξέρω!
Συνέντευξη: Αφροδίτη Κεραμέως & Ελένη Κολυμπιανάκη
